Immagini della pagina
PDF
ePub

blicis silvis est usus. Umbriae populi,

Umbriae populi, et praeter 19

hos Nursini, et Reatini, et Amiternini, Sabinusque ager omnis, milites polliciti. Marsi, Peligni, Mar

Et in viaticum decurionibus remigibusque conlaturos] Quid collaturos? num centum et viginti millia modiûm? quid igitur conjunctio et ibi posita? Paulo ante etiam millium quinquaginta summam ad pila, gaesa, haftas lon. gas referenda puto, alioqui sensum nullum video. GLAR, In. credibile est, illa centum et viginti millia modiùm tritici fuiffe viaticum decurionum et remigum, ut Glareanus zò et delendo videtur voluiffe. Non dicit quidem Livius, quid se in horum viaticum collaturos polliciti fuerint, quod Glareanum of fendit, sed suppleri potest aptum aliquod nomen.Cic.2. Verr. 59. Imperafti, ut iidem pro parte in commune Siciliae conferrent. etiam id contulerunt. Ceterum, decuriones remigibus praefuiffe, ex co colligi potest, quod his a Livio junguntur. Sed quaenam speciatim partes corum muneris in navibus fuerint, non tra. ditum est ab iis, qui de Re et Militia navali scripserunt. DUK.

§. 18. Clusini, Rusellani abietes in fabricandas naves] abietem in fabricandas naves est in cod. non abietes. RHEN. Prima vox deeft in Lov. 1. Deinde Russellani Flor. et Lov. 1. ac 5. Ruselani Lov. 4. et Ber. Trucellani Hafn. Tursellani Lov. 3. Sellani Hav. et Sellani Lov. 2. Vulgatum verum est. V. Cluver. 2. Ital. ant. 3, 514. et Cellár. 2. Geogr. ant. 9,454. Deinde abietes Flor. Voff. Lov. quinque, Harl. Ber. Gaertn. Hav. et Hearnii L. 1. Non displicet tamen Rhenani lectio.

§. 19. Umbriae populi, et praeter hos Nursini, et Reatini ] An

tiqua lectio Umbriae populi Nursinique. Qui hunc locum mutavit, exposuit que conjunctionem pro, id est. Et vitiatum locum putans, quod Nursini et Reatini non sunt in Umbria, sed in Sabinis, adjecit ipse dictiones iftas et praeter hos. O errorem dignum, qui fuerit magna cura vindicatus. Nos veterem lectionem reduximus. RHEN. Voll. et omnesGall. Umbriae populi,et praeter hos Nursini, et Reatini, et Amiternini. Hic iterum de nihilo vaticinatur Rhenanus, quae piget referre. J. FR. GRƠN. Potius hic codex, quem Rhenanus adhibuit, et cum eo Hearnii D. lapsi sunt. Omnes mei, et reliqui Hearnii Oxonn. priorum edd. lectionem vindicant. Mox Sabinusque ager omnis Cel. Jac. Gronov. edidit, priscas editiones secutus; quibus adsentiuntur tantum non omnes mei, et Hearnii L. 1. Frobenius anno 1535. aliique usque ad eumdem Gronov. inverso ordine dederant Sabinusque omnis ager.

Marrucinique, multi voluntarii nomina in classem dederunt] voluntaria Voff. Lov. 1. 2. 3. Harl. et Hav. Marrucinique milites voluntaria nomina Lov. 5. Voces multi voluntarii deerant in Hearnii D.

§. 20. Camertes, quum aequo foedere cum Romanis essent] Sigon. 1. de Ant. jur. Ital. 21. dicit, his verbis significari, ceteris populis exiguam, Camertibus, qui propter aequitatem foederis nihil debebant, maximam laudem fuisse tribuendam. Sed ceterorum quoque populorum, non minus quam Camertium, voluntariam

rucinique, multi voluntarii nomina in claffem de20 derunt. Camertes, quum aequo foedere cum Ro

manis effent, cohortem armatam sexcentorum ho21 minum miserunt. Triginta navium carinae, viginti quinqueremes, decem quadriremes, quum effent positae, ipse ita inftitit operi, ut die quadragesimo quinto, quam ex silvis detracta materia erat, naves inftructae armataeque in aquam deductae sint.

1 XLVI. Profectus in Siciliam eft triginta navibus longis, voluntariorum septem ferme millibus in naves inpositis. Et P. Licinius in Bruttios ad duos exercitus consulares venit. ex eis eum sibi sumsit,

fuiffe collationem, nec eos illa, quae Livius dicit, ex formula foederis debuisse darc, ex tota hujus rei narratione patet. Quod autem eodem lib. c. 17. scribit, cum Camertibus anno Urbis CCCCXLIII. amicitiam initam fuis. se, probabile est ex iis, quae apud Livium 9, 36. leguntur. DUK. Cameries Flor. Lov. 2. et Harl. Camerites Hav. Camerates Lov.4. et Rec.Camerinenses Lov.5. Camarinenses Gaertn. Deinde aequo animo vel foedere Voll. Lov. 1.2. Harl. et Hav.

§. 21. Quam ex silvis detracta materia esset] Scripsimus quam ex silvis materia detracta erat,

pro esset. RHEN. cum ex silvis Flor. Voff. Lov. 1. 2. 3. et Hav. Male. quam hic Livio ordinaria locutione ponitur pro poftquam. V. ad 4, 7, 1. 6, 29, 10. et 28, 16, 14. detracta materia erat et. iam omnes mei, praeter Ber. et Gaertn. in quibus esset super

est.

§. 1. Septem ferme millibus in

naves inpositis] Pal. 3. LIII ferme millibus. Caeterum primus in navibus. GEBH. LIII ferme millibus Hearnii D. millia in naves imposita sunt Lov. 5. impositi sunt Hearnii L. 1.

[ocr errors]

§. 3. Metello, quibus praefuisset legionibus, iis praeesset] Pall. 1. 3. et vet. ed. ut quibus. sec. Metello autem, ut quibus. GEBH. Put. Reg. duo Pall. Metello, quibus. tert. Metello autem, `ut quibus. Dein tria poftrema verba nullo in Gall. conspiciuntur,unde suspicor, effe spuria, et scribendum: Metello, quibus praefuisset, (facilius cum adsuetis imperio rem gefturum ratus) permisit. Permisit ei milites, quibus praefuiffet. Semper illi adjece runt scripturae veteri, quum potius ex ca tolli aliquid_deberet: ut hic particula ut. J. FR. GRON. Metello, ut quibus praequibus usus sum, fuisset omnes non tantum codd.. sed etiam typis exarati usque ad Paris. qui anno 1573. primi zò ut omise

quem L. Veturius consul habuerat. Metello, ut, 3 quibus praefuiffet legionibus, iis praeesset, (facilius cum adsuetis imperio rem gefturum ratus) permisit. Et praetores diversi in provincias profecti. 4 Et, quia pecunia ad bellum deerat, agri Campani regionem, a folla Graeca ad mare versam, vendere quaeftores juffi; indicio quoque permisso, qui a-5 ger civis Campani fuisset, ut is publicus populi Romani effet. indici praemium conftitutum, quantae pecuniae ager indicatus effet, pars decima. Et Cn. 6 Servilio praetori urbis negotium datum, ut Campani cives, ubi cuique ex senatusconsulto liceret habitare, ibi habitarent; animadverteretque in eos,

[blocks in formation]

3. et Hav. judicatus est Lov. 5. judicatus effet Ber. Lov. 4. Gaertn. indictus esset Lov. 2. Voff. Harl. et Hafn. indicatus reliqui recte; quae vox paffim cum judicatus et indictus commutari solet. De priori infra videbimus ad Epit. Liv. 63. pofterioris erroris exemplum supra habuimus ad 4, 25, 3.

§. 6. Ubi cuique ex senatusconsulto liceret habitare, ibi habitarent] Ex fide vetufti voluminis emendavimus ubicunque ex S. C. liceret, habitarent, duobus verbis habitare et ibi sublatis. Quod vero mox praecedit Et Cn. Servilio praetori urbis, in veteri codice est PR. urbs. (debebat effe VRB.) mallem praetor urbanus, quam praetor urbis, non hic sofum, sed et aliis apud Livium locis. RHEN. Pall. Cn. Servilio. sicut inferius Cn. Servilio negotium datum. GEBH. ex SC. liceret, habitarent brevius Rhenanus, et placeret, nisi, quod immutavit ille, ut Campani cives,

7 qui alibi habitarent. Eadem aeftate Mago, Hamilcaris filius, ex minore Baliarium insula, ubi hibernarat, juventute lecta in claffem inposita, in Italiam triginta ferme roftratis navibus et multis onerariis, duodecim millia peditum, duo ferme e8 quitum trajecit: Genuamque, nullis praesidiis maritimam oram tutantibus, repentino adventu cepit. inde ad oram Ligurum Alpinorum, si quos ibi mo

ubi cuique ex senatusconsulto liceret habitare, ibi habitarent, quasi de compacto omnes Gallicani et Voff. quorum fides apud me paullo major, quam illius, qui Rhe. nanum circumduxit. J. FR. GRO. NOV. ubicumque, quod Rhenanus pro ubi cuique subftitutum voluit, itidem inveni in Lov. 3. 5. Ber. Gaertn. Hav. et edd. Al. dina antiquioribus. Sed alterum servant optimi, idque praeferendum videtur, quia non una omnium Campanorum conditio fuit, neque in eodem loco habitare potuerunt. Aliis enim lo. cum, ubi habitarent, trans Tiberim datum, alios cis Lirim Romam versus, alios cis Vulturnum emotos fuiffe, supra Livius narravit 26, 34. Deinde eidem Rhenano za habitare ibi expungenti concinunt Lov. 3. et Hearnii Oxonn. sola vox habitare deest in Lov. 5. Ber. Gaertn. et edd. ante Aldum. Sed reliqui mei conftanter liceret habitare, ibi habitarent. Paullo ante Et P. Servilio Lov. 5. Gaertn. Rec. et Hearnii D. C. Servilio edd. Mo. dii, Gruteri, Dan. Heinsii, et Gronovii prima, unde Gebhardus monuit, se in Pall. Cn. Ser. vilio invenisse, quod et reliqui mei cum prioribus edd. servant. Denique praetori urbis omnes mei. V. ad 25, 1, 11.

§. 7. Triginta ferme roftratis

navibus] To ferme non adparet in Ber. et edd. ante Aldum; in Flor. etiam inter versus a manu recentiore adscribitur. Et sane ea vox mox sequitur. Paullo ante Balearum, vel Baliarum Flor. Lov. 1. 2.4. et Hav. In sequentibus XI millia peditum, pro duodecim, Rec. et Hearnii D. XX millia peditum Lov. 5.

S. 9. Ingauni (Ligurum ea gens est) bellum ea tempeflate gerebant cum Epanteriis] Albigaunus est oppidum, authore Strabone 1. 4, [202.] cujus incolae Ligures Ingauni appellantur. Meminit et Ptolemaeus, et Plin. 3, 5. De Epanteriis nihil apud idoneos invenio authores. fortaffis nomen vel corruptum, vel vetufiate abolitum. GLAR, cum Panteriis Lov. 2. 4. et Hearnii D. cum Pantheriis Hearnii L. 1. Quum autem Epanterii ratione Ingau. norum montani vocentur, eos supra Albingaunum oppidum Alpina juga incoluiffe, exiftimat Cluver. 1. Ital. ant. 8, 60. Contra Doujatius nomen corruptum exiftimat, ac scribendum esse cum Intimeliis. At ex Strabone colligendum videtur, Intemelios aeque atque Ingaunos fuiffe maritimos; certe 1. 4, 202. eorum urbes Albium Intemelium et Albingaunum maritimas, ènì tỷ Salázty vocat. Praeftat igitur

tus facere poffet, claffem adpulit. Ingauni (Ligu-9 rum ea gens est) bellum ea tempeftate gerebant cum Epanteriis montanis. Igitur Pocnus, Savone oppi- 10 do Alpino praeda deposita, et decem longis navibus in ftatione ad praesidium relictis, ceteris Karthaginem missis ad tuendam maritimam oram, quia fama erat Scipionem trajecturum effe, ipse, socie- 11 tate cum Ingaunis, quorum gratiam malebat, com

[blocks in formation]

§. 10. In stationem ad praesidium relictis] Scripsimus in statione. Et mox eo trajecturum esse expunximus adverbium eo. RHENAN. in ftationem Ber. et Gaertn. in ftationum Lov. 1. Reliqui in ftatione. Deinde voculam eo ignorant etiam omnes mei, et quaedam ex vetuftioribus edd. Se quens esse etiam deeft in Flor. Cant. Voff. Lov. 1. 2. Harl. et Hav. Paullo ante Avone, pro Savone, Flor. Voff. Lov. 1. Harl. et Hearnii L. 1. ac N. prima litera intercepta ab ultima vocis praecedentis. V. ad 37, 29, 5. Avonae Hav. Anove Lov. 4. a novo Lov. 2. Insuper XX longis na. vibus Harl.

§. 11. Montanos inftituit obpugnare] Reposuimus montanos inftitit oppugnare, quod inflituit corrupte legitur in vulgatis editionibus. Sic de Marcello Livius 27, [2, 10.] Veftigiis inftitit sequi. RHEN. inftitit Beatus. At omnes noftri inftituit. Haud ignoro 24, [46, 1.] legi: Fabius ab Suessula profectus Arpos primum inftitit oppugnare. Et apud Curtium 9, [1.] Rursus aliam partem secare inftitit. Ethujusmodi permulta. Sed

quum utrumque bonum sit, praevalere debet, vetuftiorum atque integriorum librorum auctoritate quod eft fulcitum. Nofter 29, [13, 8.] Consules delectum habere inftituerunt. Caesar 7. de B. Gall. [12.] Ille oppidum Biturigum, positum in via, Noviodunum oppugnare inftituerat. Idem 3. de B. Gall. in fine, [c. 28.] Qui longe alia ratione, ac reliqui Galli, bellum agere inftituerunt. Sic praeftantes in Andibus membranae: vulgo olim bellum gerere coeperunt. Doctiffimorum virorum editio gerere inftituerunt. Nempe unum deerat. Rursus 6, [1.] Delectum habere inftituit. Et [c. 8.] Facere pontem inftituit. 7, (27.] Directisque operibus, quae facere inflituerat. J. FR. GRON. Haec ubique permutantur. V. Riv. et alios ad Terentii Hec. 3, 3, 21. et Graevium ad Suet. Gramm. c. 21. DUK. inftitit ex cod. suo reposuiffe Rhenanus videtur, siquidem ita etiam praeferat Rec. Negari nequit, id verbum eo sensu Livio aliisque in frequenti usu vel omfuiffe. Exempla v. ad 30, 12, 18. Non propterea tamen, nibus, vel plerisque et optimis membranis invitis, ubique eadem locutio scriptoribus obtru denda eft; sed, ut Gronov. hic recte monet, integerrimorum codicum auctoritate in ea re fiandum eft, praesertim quum etiam

« IndietroContinua »