aliquamdiu pugnam traxere. poftremo et ipsi terga 15 vertunt, atque ad urbem fugiunt. Ibi proditores conglobati, quum popularium, agmen patentibus portis accepiffent, ubi Romanos fusos ad urbem ferri viderunt conclamant, inftare Poenum, permixtosque et boftes urbem invasuros, ni propere portas claudant. Ita exclusos Romanos praebuere hofti 16 ad caedem. Atinius tamen cum paucis receptus. Seditio inde paullisper tenuit; quum alii urbem tuendam, inde alii cedendum fortunae, et traden17 dam urbem victoribus censerent. ceterum, ut plerumque, fortuna et consilia mala vicerunt: Atinio cum suis ad mare ac naves deducto, magis quia urguebat] Hinc pedites, hinc equites urguebant Voff. Lovel. 2. 5. Gaertn. Ber. et Hav. cum edd. ante Aldum, quae lectio place. re nequit, et ab illis subposita videtur, qui non cogitabant, pedes, eques, miles, ac similia pro peditibus, equitibus, militibus poni. V. ad 2, 20, 12. ct 7, 35, 2. Forsitan tamen scribendum hinc pedes, hinc eques urguebant. Ita enim praeferunt Lovel. 1. 4. et Harlej. Et quidem urguebant indoctis librariis praetextum dediffe potuit, ut pedites et equites emendarent, quum tamen innumeris locis voces illae etiam numero singulari adsciscant verbum plurale. V. ad 3, 42, 5. et 8, 38, 5. Si. milia plura v. ad 35, 26, 9. S. 15. Permistosque hoftes urbem invasuros] Optimi permixtosque et hoftes urbem invasuros. J. FR. GRON. Pariter Florent. §. 16. Atinius tamen cum paueis receptus] Vet. lib. cum pau cis se recepit. malim tamen receptus: a Thurinis enim primum receptum, poft ad naves deductum Atinium aït. SIG. Perperam etiam Rec. se recepit. Quum alii urbem tuendam, inde alii cedendum fortunae] Pall. tres, cum inde alii cedendum fortunae, exclusis illis alii urbem tuendam. GEBH. Haec verba [alii urbem tuendam] ignorant omnes scripti: continenter vero exhibent: tenuit; quum inde alii cedendum. Videndum, an nihil desit, quod prudens lector ex sensu non suppleat. Dicendo enim, receptum effe Atinium, et seditionem ortam, quod alii fortunae cedendum et Poenis urbem dedendam censerent, satis indicat, alteram partem fuiffe illorum, qui Atinium receperint, eoque manendum in fide statuiffe. Pofteriore loco to inde significat nune tandem, poft talem casum. J. FR. GRON. Eadem verba omittuntur etiam in Hearnii Oxon. meisque codd. sine quibus sen ipsi, ob imperium in se mite ac juftum, consultum volebant, quam respectu Romanorum, Karthaginienses in urbem accipiunt. Consules a Beneven- 18 to in Campanum agrum legiones ducunt, non ad frumenta modo, quae jam in hibernis erant, conrumpenda, sed ad Capuam obpugnandam; nobilem 19 se consulatum tam opulentae urbis excidio rati facturos, simul et ingens flagitium imperio demturos, quod urbi tam propinquae tertium annum inpunita defectio effet. Ceterum, ne Beneventum 20 sine praesidio effet, et ut ad subita belli, si Hannibal (quod facturum haud dubitabant) ad opem ferendam sociis Capuam veniffet, equites vim susti sum conftare non poffe exiftimat Crevier. ita tamen ut inde ei suspectum sit, idque redundare, et ex superiori versu temere huc inmigraffe judicet. Olim etiam Gronov. To inde huic loco inconveniens putavit in pr. ed. not. et verba ita interpolavit, quum in fide manendum alii, alii cedendum fortunae. Verum mox in addendis p. 759. cam, quae bic sub ejus nomine conspicitur, conjecturam proposuit. Mox §. seq. in urbe accipiunt Lovel. 1. Harlej. et Gaertn. in urbem re cipiunt Hav. Utrumque male. V. ad 4, 15, 3. et 9, 16, 2. §. 18. Quae jam in hibernis erant] Nugaciffima narratio. Quo. modo enim in Campanum agrum inducere potuerunt ad frumenta corrumpenda, si ea jam in hibernis erant? et tamen c. 18. palim populati fuiffe dicuntur. Deinde non potuit jam extremum aeftatis fuifle, quum tot alia deinceps adhuc gefta videamus. Sed nec locutio placet, Is modo crescenti segetes pro- Epiftola Helenac [17, 263.] Sed nimium properas: et adhuc tua meffis in herba est. nere poffent, Ti. Gracchum ex Lucanis cum equitatu ac levi armatura Beneventum venire jubent: legionibus ftativisque ad obtinendas res in Lucanis aliquem praeficeret. XVI. Graccho, priusquam ex Lucanis moveret, Nec ante violavit agrum Campanum, quam jam altae in segetibus herbae pabulum pracbere poterant. Ita herbescere dicuntur frumenta, quum ex terra prorumpunt. Cic. de Senect. 15. Elicit herbescentem ex eo viriditatem. §. 19. Tertium annum inpunita defectio] Atqui post L. Aemylium ac C. Terentium, sub quibus Capua post cladem Cannensem defecit, hi quinti sunt consules. Tres igitur anni praeterierunt. quare legendum puto vel quintum, vel quartum. Porro hae locutiones per accusativos in Latina lingua saepe fefellerunt, ut de luftri tempore alibi admonuimus. GLAR. Capua defecit anno DXXXIII. Ex quo apparet, cum tertium annum dixit, annos medios intelligere, extre. mos imperfectos non numerare. Alioquin quintum erat scribendum. SIG. V. ad 42, 10, 5. §. 20. Ad obtinendas res in Lucanis aliquem pracficeret) Conji, ciebam praeficere, ut suspensa effet oratio ab re jubent. Vi deo nunc id e lib. vet. notaffe Muretum. J. FR. GRON. Ita et Lovel. 4. atque Hearnii L. 1. Eorum tamen auctoritas non satis gravis videtur mutandae vulgatae lectioni, pro qua stant reliqui scripti; praesertim quum non ubique Livius modo, quo voluit Gronovius, locutus sit. Supra 24, 10, 3. Jussique in provinciis manere, Ti. Gracchus Lu. ceriae, etc. ex praetoribus prio ris anni pro praetore Q. Mucius obtineret Sardiniam. 27, 13, 9. Cohortibus etc. kordeum dari jussit; centurionesque manipulorum etc. deftrictis gladiis discinctos deftituit. ubi Gronov. iterum malebat deftitui. 39. 3, 3. Arma reddita Cenomanis, decedere provin- ̧ cia praetor juffus. non reddere, ut plures legunt edd. V. Cel. Duker. ad 26, 22, 7. et quae infra notabo ad 29, 14, 10. Paullo ante equitum vim suftinere, pro equites vim, Brancal. Latinii. §. 1. Priusquam ex Lucanis moveret, sacrificanti] moveret exercitum, addita voce, Brancal. Latinii. Verum non utor liberalitate librarii, qui ignoraffe videtur, movere absolute pro movere caftra, exercitum, poni. V. ad 10, 4, 9. Praeterea sacrificante Florent. §. 2. Ad exta, sacrificio perpetrato] De codem sacrificio Valerius [1, 6, 8.] de prodigiis. SIG. Angues duo ex occulto adlapsi, edere jecur] Pal. 3. collapsi. Alla. bi eodem modo signate usurpatum Horat. [epod. 1, 19.] Ut assidens implumibus pullis avis Serpentium allapsus timet. Praeterea pro edere conftat in Pal. 1. enére, superque primum e scriptum a. ad marginem renere, lambere. in tert. denique collapsi ademere jccur. GEBH. Put. adlapsi anaere jecur. Petav. anae rejetur. Florent. anere. Pal. sacrificanti trifte prodigium factum est. ad exta, 2 sacrificio perpetrato, angues duo ex occulto adlapsi, edère jecur, conspectique repente ex oculis abierunt. id quum aruspicum monitu sacrificium 3 inftauraretur, atque intentius exta reserata serva unus, Men. Voll. enere. Pet. alter, Barber. lambere. Pal. ademere. Videtur scribendum adedere, vel ambedere. Valer. Max. [1, 6, 8.] Angues duo ex occulto prolapsi repente hofliae, quam immolaverat, adeso jocinore. J. FR. GRON. lambere Harlej. et inter versus Florent. exedere Lovel. 4. sed malim cum Gronov. adedéve, id est partem ejus consumserunt. Liv. 1, 7, 13. Pinarii, extis ad. esis, ad ceteram venirent dapem. Cic. pro Quinct. 12. Non adesa jam, sed abundanti etiam pecu. mia. ubi v. Paffer. Mox libato jocinore Liv. dixit. §. 3. Id quum aruspicum monitu sacrificium inftauraretur] Cl. Crevier. malebat et quum aruspicum. Verum omnes codd. to id servant; neque video legitimam cauflam, cur displicere poffit. Atque intentius exta reserata servarentur ] Pal. 2. atque in intensius exta reserata serv. tert. atque inmtius exta. GEBH. Put. exta resereservarentur. Scribe cum Salmasio: atque intentius extares ollae servarentur. Varro 4. de LL. (p. 25.] Hae sunt, quarum in sacrificiis exta in olla, non in veru, coquuntur. Plautus Rudente [1, 2, 47.] Aut aulam extarem. Adi commentatores. Meminit et Arnobius ollae extoram. ubi, quamquam recordor aulam auri apud Plautum, dubitavi aliquando, an rescribendum effet ollam extarem. Livius 41, [15, 2.] Ipsum aquam effun, di ex olla, ubi exta coquerentur, jussisse. Rubenius extar servaretur. Quod quum non intelligerent librarii, exiftimat cos primum exta reservarentur, dein caetera feciffe. Gloffarium: extar, olla, ubi exta coquebantur. J. FR. GRON. Omnia haec verba desunt in Harlej. exta resera.a servarentur legunt Voff. Lovel. 2. 4. 5. Ber. Gaertn. Hav. Hearnii D. N. et priscae edd. exta reservata servarentur Lov. 1. Rec. et vet. lib. Sigonii, ut in prima ed. Scholiorum monuit. exta reservarentur Florent. et Cant. quod Crevier. etiam in uno codd. regiorum invenit, unde cum Rubenio extar, vel, ut quam proxime ad veterem seripturam accederet, extare servaretur scribendum conjicit, et extar vel extare dici putat, ut laquear et laqueare, pulvinar et pulvinare. Hearnii L. 1. exta re secata servarentur. Unde suspicio incidit, Livium scripsiffe atque intentius exta prosecta servarentur. Supra 5, 21, 8. Qui ejus hofliae exta prosecuifet, ei victoriam dari. ubi vide. Nemini quidem invito hanc conjecturam pro vera obtrudo; probare tamen nequeo inceptum ma. gni Gronovii, qui Salmasii emendationem, nullius Mfti consensu nisam, in contextum recepit. Vulgatam lectionem, licet aperte falsam, quum tamen codd. teftimonio muniatur, reduxi, donec certiora manus Livianae indicia aliunde suppetant. Iterum ac tertium venisse tra rentur: iterum ac tertium veniffe tradunt, libato4 que jocinore intactos angues abiiffe. Quum aruspices, ad imperatorem id pertinere prodigium, praemonuiffent, et ab occultis cavendum hominibus consultisque; nulla tamen providentia fatum 5 inminens moveri potuit. Flavius Lucanus fuit, caput partis ejus Lucanorum, quum pars ad Hannibalem defeciffet, quae cum Romanis stabat: et jam anno in magiftratu erat; ab eisdem illis crea dunt, libatoque jecinore] Gallici omnes et Voff. spernunt to veniffe. dein habent jocinore. Lege, iterum ac tertio tradunt libato jocinore intactos angues abiisse. Ob. servavimus alibi non semel, to que in optimo supervacaneum. J. FR. GRON. Si tertio ex MSS. eft, recipi debet, etsi non mi nus recte dicitur tertium. Contenti effe poffumus uno loco Li. vii 3, 19, 5. Iterum atque tertium tribuni pessimis artibus regia licentia vivunt. Plura ha bent Scioppius in Paradox. Ep. 1. et qui de particulis linguae Lat. scripserunt. DUK. tertio Voff. Lovel. 1. 2. 4. 5. Harlej. Ber. Gaertn. Hav. et edd. ante Aldinam. Verum ex Florent. et Cant. optimis codd. nihil ad cam vocem in excerptis notatur. Ut igitur dubia videtur haec pars emendationis Gronovianae, ita reliquam veram puto. venisse enim non adparet etiam in Florent. Cant. Lov. 1.4. 5. Harlej. Ber. Gaertn. Hav. et Hear. nii L. 1. Copulam autem que servant quidem omnes membranae; cam tamen in hac operis Livia. ni parte sacpe perperam a librariis additam, vel detractam effe, observavit etiam Jac. Gronov. differt. epift. ad Livii loca Geogr. ep. 2. p. 15. Deinde jocinore Lovel. 4. 5. Ber. et Hav. et quaedam edd. vett. jocinere Florent. Gaertn. et edd. Rom. anni 1472. ac Parm. Id etiam videntur voluiffe librarii Voff. Lovel. 1. et Harlej. qui perperam eo cinere scripserunt. V. ad 41,14, 7. Tandem abife Florent. Voff. Lovel. 2. 3. 5. et edd. Rom. anni 1472. Mediol. anni 1480. et Parm. V. ad 2, 4, 2. §. 4. Ab occultis cavendum hominibus consiliisque] Pal. 3. consultisque. GEBH. Omnes consultisque. Virgil. 6. Aen. [151.] Dum consulta petis, dum nofiro in limine pendes. Nofter 10, [39, 10.] Nocte rediit, approbare collegam consulta referens. Salluft. Jug. [108.] Colloquio diem, locum, tempus, ipse deligeret, consulta sese omnia cum illo integra habere. J. FR. GRON. consultisque similiter Florent. Voff. Lovel. 1. 2. 4. 5. Harlej. Hav. et Hearnii N. ac D. V. ad 3, 62, 2. §. 5. Flavius Lucanus fuit] Put. Flavos Lucanis. Et mox, Flavus ad Romanum. Denique Flavus is se adjungit. J. FR. GRON. Flavus Lucanis, et bis hoc cap. Flavus Florent. Eamdem scripturam in quibusdam Val. Max. co. dicibus 1, 6, 8. adparere, Jac. |