tiffet, Romana acie. Poftquam is, non pro vetere 16 fama solum, sed etiam metu futuri dedecoris, si sua temeritate contractae cladi superesset, objectans se hoftium telis, cecidit, fusa extemplo est Romana acies. sed adeo ne fugae qui- 17 dem iter patuit, omnibus viis ab equite in sellis, ut ex tanta multitudine vix mille evaserint; ceteri paffim, alii alia pefte, absumti sint. pari re duas amplius horas concitata et, donec dux stetiffet, Romanam aciem. Recte igitur Valla, fruftra obnitente Sigonio; nisi quod particulam, supposito etiam, mutare non fuit neceffe. Pall. duo, Florent. Voff. Barber. Men. non dissentiunt, praeterquam quod nonnullis excidit donec. J. FR. GRON. Quemadmo. dum ad caput emendationis Vallac legitur, ipsius tempore vulgo exftabat. In prima eorum verborum parte ipse nihil mutavit, sed poftea primi editores vulgarunt: pugnatum tamen, ut in nulla pari re, duas amplius hovas. Hanc lectionem servant Florent. Cant. Lovel. 4. Harlej. Ber. Gaertn. Hav. et Hearnii L. 1. D. et N. Neque diffentiunt reliqui, nisi quod vox ultima horas desit in Voff. et Lovel. 1. et duabus amplius horis legant Lov. 2. et 5. Deinde in ultima parte, quam emendatione indi. gere censuit Valla, concitata et, donec dux stetisset, Romanam aciem praeferunt plerique codd. mei, et Hearnii Oxon. Pauci tantum ab ea lectione in quibusdam discedunt. To et omittunt Lovel. 1. Harlej. et Hav. ejus loco etiam legunt Ber. et Hearnii N. Deinde donec omittunt Florent. Voff. Lovel. 1. 2. 4. et Hearnii D. Tandem Remana a. cies est in Hafn. et Hav. Ego ita sentio: quum aeque dici possit amplius duabus horis, ac duas horas, ut ab ipso Sigonio prolata loca docent, pofterius cum plerisque scriptis praefero. Deinde, reposita particula et, quam perperam Gronov. ejusque exemplo reliqui pofteriores editores neglexerunt, lego concitata et, donec. Intelligo autem concitata et Romana acie, nempe in hostem, ut plene exprimit 8, 39, 7. et alibi. id est, eo tempore non tantum Romanos hoftem adgredientem repuliffe, sed eum. dem viciffim invasiffe, in eum procurrisse. §. 16. Objectans se hoftium telis, cecidit] Pal. 3. recidit. prisca ed. decidit. GEBH. decidit etiam Ber. Gaertn. et edd. antt. occidit Lovel. 4. quomodo saepe va. riarunt librarii in scriptis. V. ad 36, 36, 6. Vulgatum malo propter ȧvridɛów praecedentis ste tisset. §. 17. Sed adeo ne fugae qui. dem iter patuit ] Pal. 1. sed ad se nerve quidem. et alludens eo tert. sed ad se neve quidem. sec. sed ne ad fugam quidem. Statim contumaci consensu libri omnes mihi consulti, ut ex tanta multitudine vix decem evaserint. GEBH. I XX. Capua a consulibus iterum summa vi obsideri coepta est: quaeque in eam rem opus erant, 2 comportabantur parabanturque. Casilinum frumentum convectum: ad Vulturni oftium, ubi nunc urbs Puto hoc bene conjectum ex Put. et Pet. lectione: sed adsenervae quidem iter patuit. J. FR.GRON. sed ad se nerve Florent. Vol. Lovel. 1. et Gaertn. sed ad severne Harlej. sed ad id se neve Lo. vol. 4. sed a se vetare ne quidem iter potuit Lovel. 2. sed ad fugam quidem iter patuit Lovel. 5. sed ad fugam quidem iter minime pauit Hav. sed ad fugam minime quidem iter patuit Hafn. Deinde vix decem, vel vix X evaserint Cant. Lovel. 1. 2. 4. 5. Harlej. Ber. Hafn. Rec. Gaertn. Hav. Hearnii Oxon. et edd. ante Al. dum. Optimi servant mille. Et recte. Librarii enim pro minus cognita millenarii numeri nota notiorem denarii X subfti. tuerunt, ut saepiffime soliti sunt. V. ad 33, 14, 5. Ceteri passim, alii alia peste, absumti sunt] Scripti sint. J. FR. GRON. Id etiam inveni in Florent. Voff. Lovel. 1. Harlej. et Hearnii N. ac D. §. 1. Capua a consulibus interim summa vi obsideri] Put. Pet. uterque, Voff. Men. iterum. Vere. Infra c. 22, 15. Annibal magnifice respondit, et antea solviffe obsidionem, et nunc adventum suum consules non laturos. J.FR.GRON. iterum non tantum omnes codd. sed et vett. edd. Solent autem hae voces commutari. V. ad 10, 18, 1. §. 2. Casilinum frumentum convectum: ad Vulturni oftium, ubi nunc urbs est, caftellum communitum: (ante Fabius Maximus munierat)] Incertum, quae sit illa urbs: incertius, quod de duobus caftellis maritimis subnectit. Fabius tertio suo consulatu, quum in L. Pofthumii locum subrogatus effet, Puteolos ex authoritate senatus com. munierat, ut libro praec. non multis foliis ab initio (c. 7, 10.] tradidit Livius. Praeterea in hoc libro non ita multo post [c. 22, 5.] Ap. Claudius consul D. Ju. nium ad oftium Vulturni, M. Aurelium Cottam Puteolis pracposuit, ut, ut quaeque naves ex Hetruria ac Sardinia accessiffent, extemplo in castra mitterent frumentum. Quare si de Puteolis loquitur, de Fabio procedit. Immo ibidem Livius continuo subnectit, Ap. Claudium, ad Capuam regreffum, collegam Q. Fulvium inveniffe Casilino omnia importantem, molientemque ad oppugnandam Capuam. Quod si verum eft, ne. que hic aliquis est hiftoriae defectus, videtur vere dubium de quo caftello loquatur Livius ad Vulturni oftium. Casilinum enim ad Vulturnum quidem erat, sed non ad ejus oftium. GLAR. Quod dicat, ubi nunc urbs est, non est, quod desiderari quicquam putet Glareanus. Vulturnum enim oppidum intelligit, quod ad ipsius Vulturni fluminis oftium fuit, ut Strabo l. 5. [p. 243.] tradit. Duo autem maritima caftella hoc loco nominat, Vulturnum, quod in ore fluminis, et Casilinum, quod ad flumen Vulturnum fuit. Quod autem inquit, Vulturnum ante a Fabio Maximo communi tum fuisse, κατὰ σιωπώμενον intelligendum est: non enim su est, caftellum communitum: (ante Fabius Maximus munierat) praesidium inpositum, ut mare proximum et flumen in poteftate effent. In ea duo ma- 3 ritima caftella frumentum, quod ex Sardinia nuper res codd. exspectandos censeo. Unus Hafn. caftellum communitum (quod ante Fabius. An igitur caftello communito, quodque ante Fabius? Praeterea ut mare, sine media copulativa, etiam Florent. Cant. Lovel. 1, 2. 4. 5. Gaertn. Hav. et Hearnii L. 1. et N. pra Vulturnum, sed Puteolos communitos effe Fabio scripsit 24, [7, 10.] Tria autem fuifle caftella hoc bello communita, Vulturnum, Casilinum,Puteolos, ipse paulo post tradit (c. 22, 5.] Ita Ap. Claudius consul D. Ju. nio ad oftium Vulturni, M. Au. relio Cotta Puteolis praeposito, ipse Capuam regreffus, Q. Fulvium collegam invenit Casilino §. 3. Quodque Minucius praetor omnia comportantem, molien- ex Etruria coëmerat] Alii Mutium temque ad oppugnandam Ca. emendarunt, quod Q. Mutius puam. SIG. Sane Puteolos in- Scaevola prorogatum imperium telligit; sed ut alterius nomen habebat in Sardinia. At non onon expreffit, ita hoc quoque pinor illum, e sua egreffum proaliunde requiri voluiffe videtur. vincia tam gravi bello, in HeLego, alterum Fabius Maximus. truriam emptum iffe frumentum. Mitius hoc certe, quam inserere Paulo ante C. Servilius legatus Puteolos cum Cluverio 4, 2. [p. ex authoritate Patrum a P. Cor1097.] Habes utraque c. 22, 5. nelio praetore in Hetruriam ad Sed fortaffis, ad Vulturni oftium, frumentum coëmendum miffus ubi nunc urbs est, caftello com- erat, qui Tarentinae arci, omunito, quodque Fabius Maximus nultis frumento navibus, succur munierat, praesidium impositum, rit, quod author antea scripsit at mare proximum et flumen in [c. 14, 4.1 Verisimile est, frupoteftate essent. in ea duo mari- menti aliquid Hofiae mansiffe tima caftella, etc. Vulturnum ad Capuae obsidionem, quod nempe et Puteolos. Valgo quo. Servilius legatus, non Q. Muque ut et mare. Exigunt copula. tius praetor, ex Hetruria coëtivam Put. Voff. Gud.J.FR.GRO. merat, cum alioqui ab eodem NOV. Cl. Crevier. conjicit ad Mutio nuper missum narretur. Vulturni oftium, ubi nunc urbs Ipse lector Livii verba pensitet, est, caftellum communitum. Pu- ut sese sequantur, et inveniet, teolis (ante Fabius Maximus mu- non temere hunc annotatum lonierat) praesidium impositum. Co- cum. Sed ut finem inveniat haec dices hic conruptos effe, et dubitatio, quando M. Junius alterius caftelli maritimi a Fabio Syllanus Hetruriae praetor crat Maximo muniti mentionem re. hoc anno, ut patet ab initio quiri, idque Puteolos effe, cer. hujus libri (c. 3, 2.] ubi novi tum puto. Utrum vero Livius creantur magiftratus, pro Muejus nominatim meminerit, an tius praetor, legendum puto M. obscure tantum, omiffo nomi- Junius praetor. GLAR. Vet. lib. ne, indicarit, controvertitur. alii Minutius, alii Mutinius baQuidnam praeferendum sit, con- bent. Ego M. Junius. †.,, Hine fiituere nequco, sed integrio.,, vide annotationes Glareani, et, miffum erat, quodque M. Junius praetor ex Etruria coëmerat, ab Oftia convectum est, ut exercitui per 4 hiemem copia esset. Ceterum super eam cladem, quae in Lucanis accepta erat, volonum quoque exercitus, qui, vivo Graccho, summa fide ftipen< dia fecerat, velut exauctoratus morte ducis, ab 5 signis disceffit. Hannibal non Capuam neglectam, neque, ut tanto discrimine, desertos volebat socios: sed, prospero ex temeritate unius Romani ducis succeffu, in alterius ducis exercitusque opprimen6 di occasionem inminebat. Cn. Fulvium praetorem Apuli legati nunciabant, primo, dum urbes quas 99 99 an Sigonius vel ipse hunc lo- esset] Libri omnes ut exercitui. cum emendarit, cognosces. "GEBH. Scripti ut. J. FR. GRON. . Est enim M. Junius Silanus Ita non tantum scripti mei, cum is, cui Tusci, ut supra diximus Hearnii Oxon. verum et omnes, [ad cap.3, 2.) evenerunt. Neque quas vidi, edd. antt. usque ad enim Minucius ullus per haec Basil. anni 1539. quae prima ubi, tempora praetor fuit, et Q. forte operarum errore, dedit. Mucius triennio ante in Sardi- Quamvis autem intérim Vascos. nia, non in Etruria fuit, et nunc Gryph. Sigonius priscam scriin eadem provincia prorogato pturam reduxerint, recentiores imperio erat. Error natus est ex tamen usque ad Gronov. zò ubi M. Junius, Miunius, Minucius, servare maluerunt. Mucius. SIG. Prisca ed. quodq; Minucius. Pal. pr. Mutinius. sec. Mutinus. tert. mittimus. GEBH. Mutinius exhibent libri: quod cur dubitem debere effe M. Junius, ut Glareano et Sigonio visum? J. FR. GRON. quodque Mutinius Florent. Lovel. 2. 4. et Hav. quodque Minucius Lovel. 5. Ber. et Gaertn. quodque Mututius Harlej. quodque Mucius Lo. vel.1.quodque Munitius edd. Rom. anni 1472. ac Parm. quodque M. Junius emendantibus consentit Pighius in Ann. ad ann. DXLI. p. 178. Voces ex Etruria desunt in Harlej. et Hearnii L. 1. Ubi exercitui per hiemem copia §. 4. Ab signis decessit] Me. liores discessit. Caesar 5. Gall. [16.] Neque ab signis discedere auderent. Et iterum [c. 33.] Quod fieri necesse erat, ut vulgo milites ab signis discederent. 1. Civ. [44.] Ordines servare, neque ab signis discedere. J. FR. GRON. discessit non tantum edd. usque ad Aldum, sed ex codd. meis etiam Florent. et pauci alii, licet plerique alterum perpe ram tueantur. Ita `discedere “ab Janiculo 2, 14, 3. discedere ab armis 9, 14, 1. ab sua parte belli discedere 37, 26, 13. V. ad 3, 17, 1. et 27, 10, 1. Solent autem hae voces in Mftis saepiffime con dam Apulorum, quae ad Hannibalem desciviffent, obpugnaret, intentius rem egiffe: poftea nimio succeffu et ipsum et milites, praeda impletos, in tantam licentiam socordiamque effusos, ut nulla disciplina militiae effet. Quum saepe alias, tum 7 paucis diebus ante expertus, qualis sub inscio duce excrcitus effet, in Apuliam caftra movit. XXI. Circa Herdoncam Romanae legiones et I praetor Fulvius erant. quo ubi adlatum est, hoftes adventare, prope est factum, ut injuffu praetoris signis convulsis in aciem exirent. nec res ulla magis tenuit, quam spes haud dubia, suo id arbitrio, fundi. V. ad 2, 31, 11. Paullo ante za summa fide non conspiciuntur in Ber. Deinde fecerant Hav. §. 5. Neque in tanto discrimine desertos volebat socios] Libb. omnes neque ut tanto. GEBH. ut tanto etiam Florent. Voff. Lovel. 1. Harlej. et Gaertn. Atque ita ex consensu omnium et Gallic. et Pall. legendum effe monuit Gronov. infra ad 29, 1, 22. Tot igitur teftium auctoritati ceden. dum judicavi. neque ut in tanto, utraque lectione juncta, prae. fert Hav. §. 6. In tantam licentiam socordiamque effusos] Pal. sec. et tert. diffusos. GEBH. Similiter Lovel. 4. Sed male. Infra 29, 23, 4. Sunt ante omnes Numidae barbaros effusi in Venerem. 36, 11,3. Eadem omnes praefectos regios cepit luxuria: in eamdem et milites effusi sunt. Praeterea secordiam Gaertn. et edd. Mediol. anni 1480. Tarvis, utraque, et aliae. V. ad 6,37, 8. Paullo ante et ipsum et militem Harlej. et mi litem et ipsum Lovel. 4. a m. 1. et milites et ipsum a m. 2. Tum praedae impletos Hav. Sed v. quae dicta sunt ad 5, 21, 12. §. 7. Hannibal, quum saepe alibi] Deeft optimis nomen a fronte: et facile intelligitur o praecedentibus. J. FR. ČRON. Eamdem vocem hinc exigunt non tantum omnes mei calamo exarati, sed et typis descripti ante Ascens. qui primus anno 1513. illam adsumsit. Mox sub imperito duce, pro sub inscio duce, Hearnii L. 1. quod ex interpre. tis gloffemate natum est. f. 1. Circa Herdoneam Romanae legiones et praetor Fulvius erant] Supra [24, 20,8.] Ardoneas dixit, ut puto, per mendum, dum de Q. Fabio, praetore A. puliac, loqueretur, in qua nunc est Cn. Fulvius. SIG. Pall. tres, et vet. ed. Herdoneam. C. 22, 14. vocatur a Pal.2. Herdonia. GEBH. Herdoniam ediderunt Moguntini, idque praeter Sigonium omnes servant recentiores. Antiquio. res vulgarunt Herdoneam, quod |