que naves ex Etruria ac Sardinia accessissent, extemplo in caftra mitterent frumentum; ipse ad Ca- 6 puam regreffus, Q. Fulvium collegam invenit Casilini, omnia inde portantem molientemque ad obpugnandam Capuam. Tum ambo circumsederunt urbem, 7 et Claudium Neronem praetorem ab Sueffula ex Claudianis caftris exciverunt. Is quoque, modico 8

Sueffulam a M. Claudio Marcello communita intelligit, de quibus supra. SIG. V. aď 23, 31, 3.

§. 8. Modico ibi praesidio ad tuendum locum relicto] ad tenendum locum pracfant Pall. tres, nec non vet. ed. GEBH. Put. a. liique haud spernendi libri ad tenendum locum. J. FR. GRON. Unus Lovel. 5. tuendum servat: reliqui non tantum scripti mei, et Oxon. Hearnii, verum etiam omnes edd, ante Paris. anni 1573. legunt tenendum. Saepe haec verba a librariis commutantur. V. ad 10, 3, 2.

§. 6. Q. Fulvium collegam inve- Ab Suessula ex Claudianis ca. nit, Casilino omnia inportantem]_stris】 Claudiana caftra supra Omnes Gallicani et Voff. inde portantem molientem ad opp. J. FR. GRON. Reftituo unica tantum mutata litera invenit Casilini, omnia inde portantem. Quod probatione non indiget. JAC. PERIZ. omnia inde portantem Florent. Lovel. 1. 4. 5. Harl. Gaertn. et Hearnii L. 1. At plane, ut Periz. emendabat, invenit Casiliai, omnia inde portantem Lov. 2. et Hav. quod etiam in Victor. invenit Crevier. codem etiam ducunt veftigia Hafa. qui invenit Salini omnia inde portantem praefert; quare lectioni huic locum in contextu dedi. Mox etiam molientem ad opp. Florent. Lovel. 2. 5. Harlej. Ber. et edd. ante Ascens. anni 1513. At sae. pius dictum est, copulam que, praesertim in hac biftoriae Livia. nae parte, frequenter a librariis praeter mentemLivii vel additam vel omiffam effe. V. Gronov. Diff. epift. ad loca Geogr. Liv. ep. 2. p. 15.

§. 7. Tum ambo consules circumsederunt urbem] Optimis exest to consules: nec videbitur opus praecedentia recte consideranti. J. FR. GRON. Exsulat etiam a Florent. Voff. Lovel. 2. 4.5. Ber. Gaertn. Hav. Hearnii Oxon. et edd. Rom. anni 1472. ac Parm. Recte igitur hanc vocem, quam et ejus codd. omittunt, Crevier. expunxit.

Cum ceteris omnibus copiis ad Capuam descendit] Meliores omittunt praepositionem cum. Ut 5, [34, 5.] Profectus ingentibus peditum equitumque copiis in Tri. caftinos venit. Eodemque [c. 53, 6.] Quid reftat, nisi ut jam novis copiis veniant? Lib. 10, [5, 4.1 Etrusci contra omnibus copiis. 27, [48, 3.] Advenit Livius omnibus copiis Et (35, 44, 2.] Quod tanto minoribus spe atque opinione omnium copiis venisset. Et hoc libro infra [24, 7.] Marcellus omnibus copiis urbem ingressus. J. FR. GRON. Omiscrunt etiam praepositionem Florent. Cant. et Voff. 10, 27, 7. Tertio descensum in campum omnibus copiis est. 23, 29, 2. Atque omnibus copiis

ibi praesidio ad tenendum locum relicto, ceteris omnibus copiis ad Capuam descendit. ita tria praetoria circa Capuam erecta, tres et exercitus diversis partibus opus adgreffi,foffa valloque circumdare urbem parant, et ca9 ftella excitant modicis intervallis : multisque simul locis cum prohibentibus opera Campanis eo eventu pugnant, ut poftremo portis muroque se contineret Campanus. 10 Prius tamen, quam haec continuarentur opera, legati ad Hannibalem milli, qui quererentur, desertam ab eo Capuam, ac prope redditam Romanis: obteftarenturque, ut tunc saltem opem non circum11 selfis modo, sed etiam circumvallatis, ferret.

Con

sulibus literae a P. Cornelio praetore miffae, Ut, priusquam clauderent Capuam operibus, operibus, poteftatem Campanis facerent, ut, qui eorum vellent, exirent ab 12 Capua, suasque res secum auferrent. Liberos fore suaque omma babituros, qui ante Idus Martias exiffent. poft eam diem quique exissent, quique ibi mansiffent, 15 boftium futuros numero. ea pronunciata Campanis,

in campum descensum est. 31, 36, 4. Poftero die omnibus copiis consul in aciem descendit. Frequen. tiffima hujus praepositionis el. lipsis apud Liv. elt. V. ad 22, 9, 5.

Ita tria praetoria circa Capuam erecta, tres exercitus ] Put. Pet. haud otiose,

ut puto, tres et exercitus. J. FR. GRON. V. Perizon. de Praetorio c. 17. p. 671. DUK. tres et exercitus ctiam Florent. Mox S. seq. multisque locis simul Florent. Ber. et Gaertn. cum edd. antt.

§. 11. Consulibus litterae a P. Cornelio praetore missae] Cleri. eus, cauffatus, praetorem ni.

hil consuli, majori poteftati, imperare poffe, scribendum conjecit consulibus literae a P. C. a P. Cornelio praetore missae. Ego subintelligi malim, praetorem literas jullu senatus scripsiffe, ac misisse ad consules, quod expreffe additur 22, 33, 9. Ab eodem praetore ex senatusconsulte literae ad consules miffae, ut, si iis videretur, alter eorum ad consules creandos Romam veniret.

Exirent ab Capua, suasque res secum auferrent] Pal. 2. e Capua. GEBN. Male. Meorum etiam nullus consentit. 10, 37, 6. Quod tardius ab urbe exiffet. V. ad

22, 2, 10.

atque ita spreta, ut ultro dicerent contumelias, minarenturque. Hannibal ab Herdonea Tarentum 14 duxerat legiones; spe, aut vi aut dolo, arcis Tarentinae potiundae. Quod ubi parum processit, ad Brundisium flexit iter, prodi id oppidum ratus. ibi 15 quoque quum fruftra tereret tempus, legati Campani ad eum venerunt, querentes simul, orantesque. quibus Hannibal magnifice respondit, et antea solviffe obsidionem, et nunc adventum suum consules non laturos. Cum hac spe dimiffi legati, 16 vix regredi Capuam, jam duplici fossa valloque cinctam, potuerunt.

XXIII. Quum maxime Capua circumvallaretur, 1 Syracusarum obpugnatio ad finem venit, praeterquam vi ac virtute ducis exercitusque, intestina etiam proditione adjuta. Namque Marcellus initio 2 veris incertus, utrum Agrigentum ad Himilconem et Hippocraten verteret bellum, an obsidione Syracusas premeret, quamquam nec vi capi videbat

§. 13. Ea pronunciata Campanis, atque ita spreta, ut ultro dicerent contumelias, minarenturque] Pal. 2. ea promissa Campanis atque ita spreta, ut ultro minarentur, dicerentque contumelias. Atque eo ordine poftrema verba conspiciuntur in omnibus libris. GEBH. atque spreta Voff. et Lovel. 1. ac 4. atque ita aspernata Lovel. 5. Deinde contumelias dicerent, minarenturque Florent. minarentur, dicerentque contumelias Vol. Lovel. i. 2.4.5. Harlej. Ber, Gaertn. Hav. et edd. antt. Mox ab Herdonea Florent. Voff. Lov. 4. 5. Ber. et Hav. V.ad cap. praec. §. 1. Tum Brun. disium Florent. V. ad 42, 17, 2.

§. 15. lbi quoque quum fruftra tereret tempus] Libri omnes quum fruftra teleretur. GEBH. Ita et Lovel. 1.2. 4. 5. Ber. Harlej. Hav. et edd. antt. V. ad 39, 22, 8. quum fruftraretur tempus Gaertn. Mox et ante solvisse Lovel. 5. et antea se solvisse Florent. Deinde §. seq. to jam non conspicitur in Florent. et Lovel. 2.

§. 1. Syracusarum quoque obpugnatio] Pal. 1. Syracusarumque opp. a reliquis duobus exsulat To quoque. GEBH. Put. duo Pet. duoque Pall. conjunctionem inducunt. J. FR. GRON. Syracu sarumque Voff. Lovel. 1. 2. et Gaertn.Sed conjunctionem igno.

3 poffe inexpugnabilem terreftri ac maritimo situ ur bem, nec fame, quam prope liberi ab Karthagire 4 commeatus alerent, tamen, ne quid inexpertum relinqueret, transfugas Syracusanos (erant autem apud Romanos aliqui nobiliffimi viri, inter defectionem ab Romanis, quia ab novis consiliis abhorrebant, pulsi) conloquiis suae partis tentare hominum animos jussit, et fidem dare, si traditae forent Syracusae, liberos eos ac suis legibus victuros 5 elle. Non erat conloquii copia, quia multorum animi suspecti omnium curam oculosque converte6 rant, ne quid falleret tale admiffum. Servus unus exsulum, pro transfuga intromiffus in urbem, con

§. 3. Nec fame, quam prope liberi ab Karthagine commeatus alerent] Pal. 1. commeatus habevent. GEBH. Duo optimi, nec fame umquam prope. Scribe, nec fame, ut quam prope. Valet ut. pote. J. FR. GRON. Optimis illis consentit Florent. in quo deinde a m. 2. nec fame, cum eam prope interpolatum est. Sed non inprobabilis est Gronovii conjectura. De vocula ut hoc sensu v. ad 29, 1, 22. Eamdem eodem sensu a librariis omissam recte Rhenanus infra reftituit ad 29, 34, 15. gm, id est quo. niam, prope liberi a Karthagine commeatus haberentur Lovel. 2. haberent Voll. et Lovel. 1. agerent

Gaertn.

§. 4. Inter defectionem ab Romanis] Pal. 1. a m. 2. in defectione. Reliqui duo inter factionem. GEB. HARD. inter factionem Voff. a m. 1. Lovel. 2. 4. 5. Harlej, et

Liberos eos ac suis legibus victuros esse] Supra [c. 16, 7.] liberos cum suis legibus. Graeci uno verbo αυτονόμους vocant. SIG. (*v. ad 37, 54, 26.)

§. 6. Deinde in piscatoria quidam navi] in abest a vet. lib. SIG. Sigonius notat, in suis non apparere tò in. Noftri etiam dein piscatoria. Forte: dein piscatoria quidam navi, retibus_oRomana, J. FR. GRON. deinde perti, circumvecti usque ad caftra piscatoria Lovel. 2. et 4. dein pisvel. 1. 5. Harlej. Hav. Gaertn. catoria Florent. Cant. Voff. Loet Hearnii Oxon. Tum quidam nave Florent. Voff. Lovel. 1. 2. 4. 5. Harlej. Ber. et Hav. V. infra ad c. 30, 7. quadam nave Gaertn. et edd. Rom. anni 1472. ac Parm.

ventis paucis, initium conloquendi de tali re fecit. deinde in piscatoria quidam navi, retibus operti, circumvectique ita ad caftra Romana, conlocutique cum transfugis: et idem saepius eodem modo alii atque alii. poftremo ad octoginta facti. Et, quum 7 jam composita or ia ad proditionem effent, indicio delato ad Epicyden per Attalum quemdam, indignantem sibi rem creditam non effe, necati omnes cum cruciatu sunt. Alia subinde spes, post-8 quam haec vana evaserat, excepit. Damippus quidam Lacedaemonius, miffus ab Syracusis ad Philippum regem, captus ab Romanis navibus erat. hujus utique redimendi et Epicydae cura erat in

Circumvectique ita ad caftra Romana] ita abest a vet. lib. SIG. At omnes mei eam vocem servant; contra vero que non adparet in Lovel. 4.

§. 7. Necati omnes et cruciati sunt] Pal. 1. necati omnes concruciati sunt. tert. vero cum prisca ed necati omnes et concruciati sunt. GEBH. Placebit magiftris se ρου πρότερον. Sed scripti necati omnes concruciati sunt. Put. omnes cum cruciati. Ergo necati omnes cum cruciatu sunt. J. FR. GRON. Freinshem. ad Curtii 8, 8, 30. conjicit necati omnes excruciati sunt. quod placere poffet, nisi aliud plane vellent Mati. necati omnes et concruciati sunt Lov. 3. Ber. a m. 1. Gaertn. Hearnii N. D. et edd. Rom. anni 1472. ac Parm. necati omnes et trucidati sunt Ber. a m. 2. necati omnes concruciati sunt Florent. am. 1. Voff. Lovel. 1. 4. et Harl. necati omnes cruciati sunt Hearnii L. 1. necati omnes cruciatu sunt Hav. necati omnes cum cruciatu sunt, ut Gronov. conjecit,

Florent. a m. 2. et Lovel. 2. Recte. Infra 41, 18, 3. Captivos cum foeda laceratione interficiunt. (*34, 56, 10.) Ceterum paullo ante octoginta conftanter omnes manu et typis descripti. At septuaginta memorantur infra 26, 30, 3. Praeterea indicio delegato Florent. Voff. Lovel. 2. 4. 5. Harlej. Gaertn. et Hav. quomodo saepe lapsi sunt scribae. V. ad 9, 13, 11. 10. 19, 3. et alibi.

§. 8. Damasippus quidam La. cedaemonius] Vet. lib. Damippus. Plutarchus etiam in Marcello [p. 308.] Δάμιππόν τινα Σπαρ. riarmy vocat. SIG. Prisco editori vecatur Damnippus. Pal. 1. Dampnippus. Probo tamen Da. mippus. quam scripturam adjuvat Pal. 1. Dampus. GEBII. Ut vult Sigonius, fac Damippus.Nam ita appellat Plutarch. et omnes libri Damnippus, aut Damippus, non Damasippus. J. FR. GRON. Damnippus Florent. Cant. Lovel. 5. Gaertn. Hav. et Hearnii D. Dampnippus Lovel. 4. et Harlej. Damnipus Lovel. 2. et Ber. Da

9