Immagini della pagina
PDF
ePub

risque fabrefacti vis, alia supellex, pretiosaque veftis, et multa nobilia signa, quibus inter primas Graeciae urbes Syracusae ornatae fuerant. Puni- 9 cae quoque victoriae signum, octo ducti elephanti. Et non minimum fuit spectaculum cum coronis aureis praecedentes Sosis Syracusanus, et Mericus Hispanus. quorum altero duce nocturno Syracusas 10 introïtum erat; alter Nasum, quodque ibi praesidii erat, prodiderat. His ambobus civitas data, 11

ovans urbem iniret, imperium effet. Idem autem de L. Aemilio Paullo scribit 1. 45, [35.] SIG. Gruchius in Refut. ad posterior. Sigonii disput. c. 4. et 20. observat, nusquam reperiri, legem de imperio illis latam fuisse, qui sui magiftratus anno trium. phabant, sed tantum proconsulibus et propraetoribus, et aliam ejus rei causam fuiffe dicit, quam Sigonius in pofter. disput. de Usu legis curiatae de imperio, et c. 6. de Lege curiata tradiderat. DUKER.

§. 6. In monte Albano triumphavit] Plutarch. in Marcello [p. 310.] Ἐπεὶ φθόνον εἶχεν ὁ τρί τος τρίαμβος συνεχώρησεν ἀv. τός, τὸν μὲν ἐντελῆ καὶ μέγαν εἰς τὸ ̓Αλβανὸν ὄρος ἐξελάσαι, τὸν δὲ ἐλάττω καταγαγεῖν ἐις τὴν πόλιν, ὃν Ὄβαν Ρωμαίοι καλούσιν. SIGON.

§. 8. Argenti aerisque fabrefaeta vasa, et alia supellex, pretio saque veftis] Pal. 2. aliaque supellex et pretiosa veftis, et multa alia nobilia signa. GEBH. Omnes deficiuntur 75 et. Put. argenti aerisque fabrefacti vis: alia supellex. Etiam regius habet fabrefa. cti. J. FR. GRON. Correctores videntur vasa sumsiffe ex 34, 52, 6. Vasa multa omnis generis, et

ex aere multa fabrefacta. Vis pro magna vis, Flor. 4, 2, 72. DUK. argenti aerisque fabrefacti vasa, alia supellex etiam Florent. et Cant. To et deest etiam in omnibus meis, nisi quod in uno exfiet Ber. a m. 1.

§. 9. Et non minimum fuere spectaculum] Habent libri omnes Et non minimum fuit spectaculum. GEBH. Tres Pall. Voff. Andreas, et ejus traduces: Et non minimum fuit spectaculum. J. FR. GRON. Similiter plerique méi cum edd. Aldina prioribus. Ei autem fuere subftitucnti favere videtur Flor.

§. 10. Altero duce nocturno Syvacusas introitum erat; alter Nasum, quodque ibi etc.] In primo Syracusarum introitu, de quo superiore libro, nulla est mentio Sosidis. Suspicor, diversis locis diversos secutum Livium authores, oblitum videlicet, hoc antea ab se non effe scriptum, ut prope neceffum fuit, in tanta rerum mole. GLAR. Duplici no. mine hic Livio litem movet Cl. Periz. Animadv. Hift. c. 8. p. 341. Primo quod tradat, Mericum Romanis prodidiffe Nasum, quum tamen 25, 3o. narret, eum prodidiffe Achradinam: Nasum ve. ro a Marcello vi captam esse, quia, quo tempore Achradina

et quingena jugera agri. Sosidi in agro Syracusano, qui aut regius, aut hoftium populi Romani fuiffet, et aedes Syracusis cujus vellet eorum, in 12 quos belli jure animadversum effet: Merico Hispanisque, qui cum eo transierant, urbs agerque in Sicilia ex iis, qui a populo Romano defeciffent, 13 jussa dari. Id M. Cornelio mandatum, ut, ubi ei videretur, urbem agrumque eis adsignaret. In eo

prodebatur, multi inde, stationibus suis relictis, ad Nasum defendendam concurrerunt. De eo etiam quaedam v. ad 25, 30, 6. Deinde, quod Glareanus etiam observat, quoniam innuat, Romanos Soside duce nocturno Syracusas primum introiiffe; cujus tamen rei libro praec. ubi hi. storiam ex professo narrat, non meminit.

§. 11. Et quingena jugera agri Sosidi in agro Syracusuno] Si de solo Soside, ut puto, intelligitur, quingenta legendum est, non quingena; nam Merico Hispanisque, qui cum eo transierant, alibi in Sicilia datus esi ager. Itaque neque diftinguendum ante Sosidi. Quidam autem vetufti codd. pro Sosidi habebant agri solidi. Sed non placet. GLAR. Put. reg. quingena. J. FR. GRON. Vox quingena deest in Voff. et Lovel. 1. quingenta habent Hav. et Ber. a m. 1. quingena reliqui omnes cum Hearnii N. et edd, ante Curionem. Recte. Diftin. guendum enim est poft vocem agri. Ut sensus sit, quemque eorum accepifle quingenta jugera. Et quidem Sosidi data esse in agro Syracusano, Merico alibi. Male igitur et jugera agri solidi quingena in agro Syracusano Lo. vel. 5. agri solidi etiam Voss. Lo vel. 1. 3. 4. Gaertn.

§. 13. Id M. Cornelio mandatum] Toto hoc libro, maxime in sequentibus, id nomen suspectum. Libro quippe praec. [c. 3, 6. 】 praetori Siciliae P. Lentulo prorogatum imperium erat. Hoc vero anno Siciliae praetor fuit C. Sulpicius: propraetor autem P. Cornelius, ut ab hujus libri initio ipse dixit author: sed idem est P. Cornelius Lentulus, ut nos ibidem admonuimus. Quare et hoc loco, et in sequentibus pro M. legam P. Nam in magi. stratuum hujus anni catalogo praenomen Marcus non reperias. Caeterum Belligenem hic nominat, cujus nomen priore libro, cum Mericus ad Romanos transitionem pararet, omisit. GLAR. M. Cornelius Cethegus, ut supra dixi (ad 25, 41, 13.] praetor erat Siciliae. Glareanus P. Cornelio legit, et P. Cornelium Lentulum intelligit, qui praetor ante fuerat. SIG. Recte Sigonius vulga. tum contra Glar. defendit. Non tamen ideo cum eodem Sigon. ad 25, 41, 13. legendum Sulpicio Apulia, Cethego Sicilia. Quà ratione enim Cethego, qui antea Apuliam sortitus erat, poftea Sicilia obvenerit, rectius ad cum locum Perizon. docuit. Quod vero Glareanus nullum hujus anni magistratum Marci pracnomen habuiffe contendat, inde factum est, quia in antiquioribus Liv.

dem agro Belligeni, per quem inlectus ad transitionem Mericus erat, quadringenta jugera agri decreta. Poft profectionem ex Sicilia Marcelli, Pu- 14 nica claffis octo millia peditum, tria Numidarum equitum exposuit. Ad eos Murgantinae desciverunt terrae. secutae defectionem earum Hybla et Macella sunt, et ignobiliores quaedam aliae, Et 15 Numidae, praefecto Mutine, vagi per totam Sici

edd. eodem loco Cethegi praenomen omiffum erat, quod Si. gonius demum revocavit.

Eis adsignaret. In eodem agro] Put. Men. optimus Etruscorum, Barberinus, Voffianus: Id M. Cornelio mandatum, ut, ubi ei videretur, urbem agrumque eis adsignaret in eodem agro Syracusano, qui aut regius, aut hoftium populi Romani fuisset, et aedes Syracusis, cujus vellet eorum, in quos belli jure animadversum esset. In eodem agro Belligeni etc. Quae a vulgatis absunt, et videntur quidem ex superioribus inculcata, eoque aliis librariis spreta fuisse : quia tamen in optimis tantum libris reperiebantur, monere de eo volui, ne, si cui secus videretur, fidem noftram accusaret. J. FR. GRON. Supersunt etiam illa apud me in Florent. Harl. Gaertn. et in margine Ber. sed sine dubio ex praecedentibus male repetita a librariis. Mox trecenta jugera Hav. CCCC. jugera Lovel. 2. et 4. XL jugera Hearnii

L. 1.

§. 14. Octo millia peditum, tria Numidarum equitum] tria millia Numidarum Voff. Lovel. 1. 2. et Harlej. Male. V. ad 31, 34, 7.

Ad eos Murgeniae desciverunt terrac]Alii Murgentinae emendarunt;

sed Murgantinae per a in secunda syllaba legam. Murgantinas autem terras aït, non Murgantiam: quia Murgantia antea ad Poenos defecerat, ut priore li bro habetur, quamquam paullo poft rursus expugnata a praetore Romano P. Cornelio Lentulo. GLAR. Amputat Pal. 2. Tò terrae. Pall. 1. 3. ad eos Murgeniae terrae, secutae. GEBH. Quae sunt iftae terrae Murgantinae? aut ubi sic Livius? Sed magis arguunt veteres libri. Pal. unus ignorat to terrae. Duo alii, Voff. Put. caeterique Gallicani : Murgeniac terre secute, nulla voce media. To terre corruptum videtur ex cauda verbi, cujus priorem partem ultima syllaba vocis praecedentis absorpsit, sive id fuerit defecere, sive descivere. Ita ut Livius scripserit. ad eos Murgantini descivere. secu tae defectionem eorum Hybla et Macella. J. FR. GRON. Murgeniae desciverunt terrae in uno in. veni Ber. Murgeniae terrae defecerunt Lovel. 5. Hafn. et Hav. Murganeae terrae Lovel. 2. Murgeniae terrae Florent. Cant. Lovel. 1. 3. 4. Harl. Gaertn. et Hearnii Oxonn. Jac. Gronov. Diss. epift. ad Livii loc. quaed. geogr. ep. 4. p. 30. legit, Ad eos Murgenia et Enna; secutae defectionem earum Hybla et Macella sunt. quam conjecturam evertere conatus est Fabrett. in Apologem. p. 19.

16 liam, sociorum populi Romani agros urebant. Super haec exercitus Romanus iratus, partim quod cum imperatore non devectus ex provincia effet, partim quod in oppidis hibernare vetiti erant, segni fungebantur militia: magisque eis auctor ad 17 seditionem, quam animus, deerat. Inter has difficultates M. Cornelius praetor et militum animos, nunc consolando, nunc caftigando, sedavit, et ci

Clericus J. Fr. Gronovii conjecturam in contextum recepit; quod etiam fecit Crevier. Ego, donec certior aliunde lux adful. gcat, priorem lectionem, quam paffus est supereffe J. Fr. Gronovius, revocavi.

Secutae defectionem earum Hybla et Marcella Nullibi locorum in Sicilia Marcella est, sed Macella, ut quidam habent, ut alii Magella. SABELL. Vetus et Mar cella. Sed leg. Macella. Nominat Polyb. 1, [24.] et marmor vetuftum Romae de rebus Duil. lii, quod in Antiquis expreffi. LIPS. 5. Epist. Quaeft. 7. Nofter Moguntiaci editus et Manella. Sed legendum Macella. MOD. Pall. tres Marcella. GEBH. Marcella etiam Florent, Lovel. quinque, Harlej. Gaertn. et Hav. Sed recte viri docti emendarunt Ma. cella. V. Cluverii 2. Sicil. ant. 12. p. 375.

S. 17. Et civitates omnes, quae defecerant, in deditionem redegit] Scribe, quamvis silentibus libris, in ditionem. J. FR. GRON. Haec saepius permutantur. V. Oudend. ad Caesar. 2. B. Gall. 34, et 6, 9. Nec tamen ubique rejicere ausim in deditionem redigere, in primis quum de ur. bibus obseffis sermo est. Flor. 3, 10, 25. Maximam civitatem in

deditionem redegit. Etiam bona sunt venire et accipere in deditionem. Liv. 23, 27, 8. Universa gens poftero die in deditionem venit. 33, 17, 15. Omnes populi Acarnaniae in deditionem venerunt. Flor. 4, 2, 33. Tamen ne in deditionem veniret. Accipere in deditionem dicunt Liv. 26, 16, 5. 28, 22, 1. Curtius 7,6,7. et Juftinus saepe. Recipere Caesar 3. B. Gall. 21. Sed, quum variat scriptura, ut in Liv. 29, 38, 1. 32, 31, 5. et in aliis, non intercedo, quo minus cum viris doctis legatur in ditionem. DUK. Ut redigere in deditionem, ita subigere ad deditionem 9, 41, 3. compellere in deditionem 34, 16, 4. cogere in deditionem 43, 1, 1. Miror, Gronov. in ditionem emendantem addere, se ita scribere, quamvis silentibus libris. Non modo enim ita inveni in Florent. et Lovel. 4. Verum Crevier. ctiam in Put. et Reg. optimo, quibus etiam Gronov. usus est. Infra 41, 19, 1. Omnibusque in ditionem redactis arma ademit. Suet. Vesp. 4. Insulam Vectem, Britanniae proximam, in ditionem redegit. Ubi v. Cel. Burm. Saepiffime voces ditio et deditio in Matis commutantur. V. ad 6, 29, 7. 7, 31, 7. 8, 20, 6. 9, 4o, 4. 10, 10, 5. 21, 5, 16. 24, 23, 11. 26, 43, 4. 28, 11, 15. 29, 38, 1. 30, 7, 2. 32, 31, 5. 34, 35, 10. 40, 28, 6. et c. 49,4. Adde Cel. Burm.

vitates omnes, quae defecerant, in ditionem redegit: atque ex his Murgantiam Hispanis, quibus urbs agerque debebatur, ex senatusconsulto adtribuit.

XXII. Consules, quum ambo Apuliam provin-1 ciam haberent, minusque jam terroris a Poenis et Hannibale effet, sortiri jussi Apuliam Macedoniamque provincias. Sulpicio Macedonia evenit, isque Laevino successit. Fulvius, Romam comitiorum 2

ad Suet. Caes. 34. Duker. ad Flori 1, 18, 23. et Torren. ad Val. Max. 3, 2, 12.

Ex senatusconsulto tribuit] Legendum ex Pall, omnibus attribuit. GEBH. Lego ex consentientibus scriptis ex senatusconsulto attribuit. J. FR. GRON. Ita etiam omnes mei, et Oxonn. Hear. nii cum edd. antt. Poftea demum Froben. anno 1535. tribuit vulgari curavit. Paullo ante Murgentiam Florent. Utroque modo dici, conftat ex Cluver. 2. Sicil. ant. 8. p. 335.

§. 1. Minusque jam terroris a Poenis et Hannibale esset] minusque jam terroris et Hannibal esset Voff. et Lovel. 1. qui ambo mox cum Florent. Lovel. 2. Harlej. Ber. Hav. et edd. Rom. anni 1472. ac Parm. Apuliam Macedoniamque provinciam.

§. 2. Praerogativa centuria ju. niorum declaravit T. Manlium] Ut hoc loco in vet. lib. est, pro centuria, Veturia: sic infra, redire in suffragium Veturiam ju. niorum. item, Veturiam seniorum citaret. item, citatis Veturiae senioribus. idque, ut ego censeo, recte. Est enim Veturia centuriac ut Galeria, cujus menomen, minit 1. 27, [6, 3.] his verbis: Galeria juniorum, quae sorte praerogativa erat, Q. Fulvium et Q.

[ocr errors]

"

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

Fabium consules dixerat. Quod qui non intellexerunt,centuria ibi quoque reposuerunt. †.„, Robortell.2. Emend.32, vehementer hoc loco increpat Sigonium, oftendens, centurias, quae erant claffium partes illarum sex, nomina non habuisse ulla, qui. bus vocarentur, sicuti tribus illae xxxv. Atqui centum nona,, ginta tres erant, ut docet Halicarnaffeus. Et ut in hoc er,,roris convincit Sigonium, sic ,,nullibi Veturiam legendum, ,, sed centuriae vocem retinendam ,, afferit 1. 2, 32.,, †. SIG. Pall. tres, et vet. ed. praerogativa Veturia, sicut et eodem cap. hoc bis. quod Sigonius verum putat,

[ocr errors]

notans effe nomen centuriae. Contra quem 2. Emend. 32. reniti. tur Robortellus, pertendens centurias, quae erant claffium partes, nominibus caruiffe, quibus vocarentur. GEBH. Cum MSS. omnibus et Sigonio legimus praerogativa Veturia juniorum: et mox, redire in suffragium Veturiam juniorum juberet: iterumque, ut Veturiam seniorum citaret: deni. que, citatis Veturiae senioribus. Nec moramur aemulum ejus Robortellum, a quo scrupulus injectus editores, alia intentius, quam quod agebant, agentes, hactenus hic loci consulere Livio non sivit. Ad intelligendum autem Sigonium opus non

« IndietroContinua »