Immagini della pagina
PDF
ePub

obsides, liberi ipsorum, accepti, traditique C. Te6 rentio Romam deducendi. Is omnia suspectiora, quam ante fuerant, in senatu fecit. Itaque, tamquam inminente Etrusco tumultu, legionem alteram ex urbanis Arretium ducere jussus ipse C. Te7 rentius, eamque habere in praesidio urbis. C. Hoftilium cum cetero exercitu placet totam provinciam peragrare, et cavere, ne qua occasio novare cu8 pientibus res daretur. C. Terentius, ut Arretium cum legione venit, claves portarum quum magistra

ex

dativus pendet ex infinitivo sub. intellecto. Ita imperium jubere alicui, pro jubere dari alicui; de quo v. Cl. Duker. ad 26, 41, 18. Item quibus obcurrit bellum ju bere alicui pro jubere fieri alicui. V. ad 42, 33, 4. Similiter 37, 37, 5. Tradito frumento, quibus jusserat consul, in ftativa rediit. pro quibus tradi jufferat. Huc etiam refero illa loca, quibus, quos viri docti dativos effe crediderunt, aeque pro ablativis accipi poffunt. Ita 44, 2, 5. Convoca. tis itinerum ducibus, quum, ponerent in consilio, jussisset, qua quisque ducturus esset. ubi vide, quae notantur. Huc insuper rcfero locum 42, 43, 6. Queis le. gati, nullo in praesentia responso dato, Chalcidem se sequi jusserunt. Verum ibi tò queis potius ex dato, quam jusserunt, pendet. Vide, quae ibi etiam dicam. Duo tamen observavi loca apud noftrum, locutioni illi faventia, alterum 27, 16, 8. Interroganti scribae, quid signis fieri vellet, Deos ira. tos Tarentinis relinqui jussit. alterum 42, 28, 1. Cui prime quoque tempore magiftratus creare jussum erat. In ultimum hunc mendam inrepsiffe,eo facilius concedi potest, quod illa pars Livii ex unico tantum cod. evulgata sit; ei

deinde mederi conabor, ubi eo pervenero: in priori autem loco, quamvis nullum sit in scriptis praesidium, tamen interroganti vel interrogante scriba legendum effe dixi. Öptimo enim aevo locutionem illam jubere alicui in usu non fuiffe, multis docuerunt Cel. Burmann. ad Ovid. 8. Met. 752. Cort. ad Sall. Jug. 84. Oudend. ad Front. 4, 1, 43. et Snakenb. ad Curtii 5, 6, 8. Adde, quae olim notavi ad Silii 12, 607.

Ne quis nocte urbe exiret] urbem exiret Lov. 2. 5. et Gaertn. quod se ctiam Gebhard. in Pal. 2. inveniffe, monuit ad 23, 16, 10. Plerique tamen et optimi vulga obvium cft, servant. noctu Harl. tum, quod paffim apud Livium Mox Sed segnius, pro Id segnius, Flor. et Harl.

§. 6. Legionem alteram ex urba. nis] legionem unam alteram Flor. Lov. 1. 2. 4. et Hav. quod in quatuor codd. ctiam invenit Cl. Jac. Gronov. ut infra teftatur ad a8, 41, 10. et Crevier. in Victor. qui ita exponit legionem u nam, nempe alteram ex urbanis. Cl. vero Duker. ad 1. laud. suspicatur, zo unam adscriptum effe ab aliquo, qui significare volu. erit, alteram pro una ex duabus

tus poposciffet, negantibus iis comparere, fraude amotas magis ratus, quam neglegentia intercidiffe, ipse alias claves omnibus portis imposuit: cavitque cum cura, ut omnia in poteftate sua effent. Hofti- 9 lium intentius monuit, ut in eo spem, non moturos quidquam Etruscos, poneret, si, ne quid moveri poffet, cavillet.

XXV. De Tarentinis inde magna contentione in senatu actum coram Fabio, defendente ipso, quos ceperat armis, aliis infensis, et plerisque aequantibus

poni; unam alteram autem eo sensu, quo Cl. Crevier., cepit, numquam poni adfirmat.

§. 7. Placet totam provinciam peragrare] Ita Gronov. ex auctoritate codd. edidit. V. cum infra ad §. 9. Et ita legunt Flor. Voff. Lov. 1. 2. Hav. et Hearnii L. 1. ac N. antea circumferebatur placuit. Mox volentibus, pro cupientibus, Lov. 2.

§. 8. Cavitque cum cura, ut omnia in poteftate sua effent] Duas Voces Cum cura expunximus, quod non effent in exemplari Spirensi. RHEN. Illud cum cura, expunctum Rhenano, licet quoque removeant Pall. 2. ac 3. de fendunt tamen atque vindicant Pal. 1. et vet. impreffio. Amplius pr. in poteftate effent sua.GEBH. Unus e meis Harl. voces cum cura ignorat. Reliqui confianter tuentur. Supra 22, 42, 5. Spe. culatusque omnia cum cura renunciat, insidias profecto effe. 25, 22, 2. Reliquias duorum exercituum cum cura colligerent. 38, 18, 7. Cum cura concto agmine procedebat. Ubi alia vide. Insuper to sua non adparet in Voff. Lov. 1. 2. et Hav.

§. 9. Hoftilium intensius monuit] Scripsimus intentius. RHEN.

Excepto solo Ber. scripturae primarum edd. adhaerente, reliqui codd. Rhenano adsentiuntur. Et hac forma paffim obcur. rit. 3, 32, 6. Intentius inftabant. 5, 49, 8. Tribunis rem intentius agentibus. 8, 17, 7. Quum delectus intentius haberetur. 27, 28, 8. Cuflodias vigiliasque intentius inftruunt. c. 35, 8. Acrius et intentius omnia gefturos. c. 38, 1. Delectum habebant acrius intentiusque.34,29, 10. Intentiusque ab uno urbs defendebatur. İta intenta cura 25, 9, 7. ubi etiam vide.

Si, ne quid movere pofent, praecavijet] Pal. 1. si, ne quid moveri poffet, caviffet. GEBH. Omnes Gall. et Pal. unus, si, ne quid moveri poffet,caviffet. Quod cur sper

nerem, caullac nihil erat. Sic supra placet totam, non placuit. J. FR. GRON. moveri poffet etiam Flor. Voff. Lov. 1. 2.4. et Hav. cum Hearnii L. 1. et N. SiErrori igitur operarum tribu militer Victor. apud Crevier, endum, quod in edd. Gronovii et aliorum poffit legatur. Verum quum ita jam anno 1644. vulgarit, ipsum pofiea hunc errorem non deprehendiffe miror. cavisset etiam Flor. Cant. Voff. Lov. quinque, Harl. et Hav.

2 cos Campanorum noxae

poenaeque.

Senatusconsultum in sententiam M. Acilii factum est, ut oppidum praesidio praesidio cuftodiretur: cuftodiretur: Tarentinique omnes intra moenia continerentur. res integra poftea referretur, quum tranquillior status

§. 1. Aliis infensis] Pal. 2. a. genio suo, vertit in sententiis. Sic liis invisis. GEBHARD.

§. 2. In sententiam M. Acilii] M? Acilii, ut supra de codem admonui. SIG. V. Sigonium ad c. 4, 10. Paffim Marci et Manii praenomina ob notarum, quibus Scribuntur, similitudinem, commiscentur in scriptis. V. ad 2, 18, 6. c. 19, 1. c. 30, 5. 4, 12, 1. C. 53, 1. c. 61, 1. 5, 1, 2. c. 8, 1. 9, 17, 8. 24, 44, 3. et ita saepe. Adde Jac. Gron. ad Cic. 1. de Orat. 39.

§. 3. Aliis sententiis notantibus praefectum) Mendae, poftquam semel fuerint in libros receptae, sic germanae lectioni immixtae latent, ut etiam a doctis vix sentiantur. Quis putaret, in iftis verbis aliquid effe vitii? Et tamen eft hic erratum prodigio. sum. Quum hunc locum legerem primum, non placebat vocabulum sententiis, quod tamen septimo casu dictum videri poterat, pro per sententias. Sed quid o pus erat voce plurativa? Inspexi exemplar Spirense, et reperi scriptum, aliis sociis notantibus. Videbam et hoc mendosum effe, sed sperabam ex aperto mendo germanam lectionem facilius me addivinaturum. Deprehendi itaque a Livio ocii fuiffe scriptum, quod primum, ascita proxime praecedentis dictionis ultima literas, depravatum effet in socii, mox ob convenientiam casuum utrinque adhaerentium in sociis foret mutatum. Id poftea caftigator non considerans, sed alio properans, ac nimium fidens in.

accrescunt in monumentis auctorum mendae. Facilius autem sit ex primis librariorum erratis sinceram lectionem reperire, quam ex pofterioribus nonnunquam cruditorum caftigationibus. Proinde sic leges haec Livii verba: aliis ocii notantibus praefectum. Ita legendum quoque docet sequens ftatim clausula, quod ejus socordia Tarentum proditum hofti esset. Nam otium progignit socordiam, hoc eft, desidiam et ignaviam. Conjungitur autem eleganter notare cum genitivo, quum reprehendere significat. RHEN. Vox sententiis sine dubio mendosa eft. Rhenanus, quía libros veteres sociis, pro sententiis, habere legit, in eam opinionem venit, ut oci putarit effe legendum, quam lectionem adeo probavit, ut ejus etiam in Taciti caftigationibus meminerit. Nos autein, quia saepe mendose sociis pro SC. id est senatusconsulto, effe invenimus, et quia librum etiam unum senatusconsulto aperte habere comperimus, senatusconsulto reponimus. Nam et sensus eft optimus, et locutio Livio usitata: ut 1. 25, (3, 12.] Ac per eum delata ad senatum, nec ullo senatusconsulto notata. SIGON. Multis venditat logis nobis correctionem suam Rhenanus aliis ocii notantibus; quam tamen fu tilem effe, alii libri convincunt. Nam Pal. 1. aliis senatusconsulto S. C. notantibus. sec. aliis senatoribus notantibus. Pal. 3. Spirensi exemplari convenit, aliis sociis praeferens. Vulgatam lectio

Italiae esset. Et de M. Livio, praefecto praefecto ar- 3 eis Tarentinae, haud minore certamine actum est, aliis senatusconsulto notantibus praefectum, quod ejus socordia Tarentum proditum hofti effet; aliis 4 praemia decernentibus, quod per quinquennium ar

nem ab ant. ed. subfultam delere nolui. GEBH. Optimus Rhe

nanus multum moliendo nibil emolitur, sed vitioso deceptus cod. qui pro sententiis habebat sociis, ut et fuit in uno ex Pall. vitium vitio mutat: aliis ocii notantibus praefectum. Praeclare vero Sigonius, aliis senatusconsulto notantibus praefectum, id eft, notandum censentibus. Atque ea scriptura partim notis evidentibus, partim integra, comparet in Put. Pet. meliore, Reg. Men. Pal. uno, Florentino optimo, Voff. Barber. Quid autem cunctati sunt editores credere Sigoniano codici in optima lectione, qui mendas ejus omnes poene adoptarunt? Equidem quorum ftomachus, hac obvia, vulgatam concoquere, eorum dentes vel silicem comeffe poffunt. Cicero 7. ad Att. ep. 9. Aut addita caussa, si forte tribunus plebis senatum impediens, aut populum incitans notatus out SC. circumscriplus, aut sublatus, aut expulsus sit. Philipp. 3, [8.] Si igitur Caesar hoflis, cur consul nihil refert ad senatum? sin ille a senatu notandus non fuit, quid poteft dicere etc. In Pison. [18.] Quae eft igitur poena? quod supplicium? id, mea sententia, quod accidere nemini poteft, nisi nocenti: suscepta fraus, impedita et oppressa mens, bonorum odium, nota jufta senatus, amiffio dignitatis. De provine. consul. [7. Itaque hanc ejus te meritatem senatus supplicatione negara notavit. Adversus compe. titores: Nec se jam tum respexit, quum graviffimis veftris decretis

absens notatus eft. Familiarium 12, 25. Factum de te eft senatusconsultum honorificum. Poftulabatur, ut etiam illi notarentur: sed Pan. sa clementior. Nolter 25, (3, 12.] de fraude publicanorum: Ea fraus indicata M. Aemilio praetori priori anno fuerat, ac per eum ad senatum delata, nec tamen ullo senatusconsulto notata. Emporius rhetor in demonftrativae materiae praecepto (p. 284.] Intendetur, et quaefturam cruentam, et praeturam habuisse turbulentam, adeo ut senatusconsultis notaretur. Hoc sic effert Cic. de Harusp. resp. [5.] Etiam sua concio risit hominem, quomodo ipse gloriari solet, ducentis confixum sena. tusconsultis. Tacitus 3. Ann. [31.] Exempla majorum, qui juventutis inreverentiam gravibus decretis notavissent. Plinius 2. Ep. 12. Prae. terea quid publice minus aut congruens, aut decorum, quam notatum a senatu in senatu sedere? ipsisque illis, a quibus sit notatus, aequari? J. FR. GRON. aliis sententiis notantibus, prioribus excusis, ut solet, adhaerens, Ber. aliis sociis notantibus Lov. 3. 4. 5. Harl. Gaertn. et Doujatii Reg. aliis sociis noxantibus Rec. aliis se notantibus Doujatii Colbert. aliis notantibus Hearnii N. Reliqui sive totidem literis perscri. bunt, sive per notas indicant aliis senatusconsulto notantibus, quod recte viri docti probarunt. Erroris itaque cauffa fuit, quod librarii adsecuti non sint notam SC. vel Sen. cons. vel 50C, et ex eo vel se, vel sententiis, sociis effinxerint, quod in scri

vel

cem tutatus esset, maximeque unius ejus opera re5 ceptum Tarentum foret; mediis ad censores, non ad senatum, notionem de eo pertinere dicentibus. cujus sententiae et Fabius fuit. adjecit tamen, fateri se, opera Livii Tarentum receptum, quod amici ejus vulgo in senatu jactaffent; neque enim recipiundum fuis

ptis admodum frequens eft. V. ad 4, 43, 8. 6, 4, 5. 8, 16, 11. 9, 43, 7. 10, 22, 9. 25, 5, 9. 30, 26, 12. Cortium ad Sall. Cat. 42, 3. et alibi. Quin et, variis aliis modis in reddendis his notis peccaffe scribas, supra dictum cft ad 22, 10, 1. Recte autem Gronov. notantibus exponit notandum censentibus. Supra 4, 50, 6. Tribunis militum de morte collegae per senatum quaeftiones decernentibus. pro decernendas censentibus. hoc lib. c. 20, 12. Romam rediret ad purganda ea, quae inimici decernerent. ubi v. Gronov. 41, 1, 2. Vicit sententia, quae diem non proferebat. 45, 20, 6. An locum, lautia, senatumque darent. id eft, danda censerent. Cic. 1. ad Att. 14. Homines ad quindecim Curioni, nullum senatusconsultum facienti, adsenserunt. pro faciendum censenti. V. Gro. nov. ad Liv. 34, 1, 7. 37, 17, 6. 44, 35, 5. Mox secordia Lov. 3. Gaertn. et Hav. V. ad 6, 37, 8. Deinde §. seq. Tarentum receptum Flor.

[ocr errors]

se,

onem et illud morum severissimum magifterium non esse nefariis legibus de civitate sublatum. Sequente in Pison. [5.] Centum prope annos legem Aeliam et Fusiam tenueramus, quadringentos judicium notionemque censoriam. Pro Sextio [25.] Ut censoria notio et gravissimum judicium sanctissimi magiftratus de republica tolleretur. Pro Cluent. (46.] Ad notiones auctoritatemque censoriam exemplum illos a consuetudine militari transtulisse. 3. de Off. [31.} Indicant notiones animadversionesque censorum, qui nulla de re diligentius, quam de jurejurando, judicabant. Quorum plerisque in locis notationem et notationes habent corrupti codices: sed illud re. cte a viris doctis subftitutum exiftimo, et simul observandam prudentiam principis oratorum. Quia enim noscere et notare est censorum, promtiffimaque confusio horum vocabulorum notio et notatio, vitandae ambiguitatis caussa, etsi notas censorum et notatos ab censoribus crebro diceret, tamen, quum rem explicare vellet, verbo abftinuit, et potius subscriptionem censoriar, subscriptionesque, quam notationem nota. tiones que dixit. Ut inprimis patet ex illa pro Cluentio. At ubi dubiae lectionis periculum nullum eft, non refugit eodem uti, in eadem orat. [47.] Etenim pau. cis poftea mensibus alia vehemens erai in judiciis ex notatione tabu

§. 5. Notationem de eo pertinere dicentibus] Antiqua lectio notionem. Arbitror scribendum cognitionem. Hoc enim magis placeret, quam notationem. RHEN. Infeliciter Beatus. Et obliti erant pofteriores, notionem censoribus acque fuiffe, ac notas: immo ante illas. Cic. de provinc. cons. [19.] Censorium judicium ac noti

« IndietroContinua »