Immagini della pagina
PDF
ePub

que post intervallo murum etiam eadem regione addere parat, ut vel sine praesidio tueri se adversus 8 Romanos poffent. Reliquit tamen modicum praesidium, ut simul in faciendo muro adjuvaret. ipse, profectus cum ceteris copiis, ad Galaesum flumen 9 (quinque millia ab urbe abest) posuit caftra. Ex iis stativis regreffus ad inspiciendum opus (quod liquantum opinione ejus celerius creverat) spem cepit, etiam arcem expugnari poffe. Et est non altitudine, ut cetera, tuta, sed loco plano posita, 10 et ab urbe muro tantum ac foffa divisa. Quum jam machinationum omni genere et operibus obpu

Romana res. 43, 23, 4. In vallem inseffam ab hoftibus praecipitant. V. Sigon. ad 5, 18, 7. Livinej. ad Mamert. paneg. Maximiano dictum c. 4. Periz. ad Sanctii Minerv. 4, 3. p. 545. et Corte ad Sall. Jug. 14. 23. et 41.

§. 7. Vallum intra eam erigitur] Polyb. 8, 27. et 28. proxi

me foffam et murum arcis vallum ab Hannibale factum scribit, hinc foffam, et post eam versus urbem murum ; sed praeterea aliquid munitionis inter hunc murum et fossam me. moraverat; quod quale fuerit, quia locus mutilus est, non satis intelligi potest. Livius quo. que proxime murum et foffam arcis primo vallum, tum foffam, et rursus vallum, ac denique murum structum dicit. Itaque quod hic est vallum intra eam, puto munitionem effe, quam Polybius inter fossam et murum versus urbem posuerat, DUK.

§. 8. Modicum praesidium, ut simul interfaciendo muro adjuvaret] Vet. lib. in faciendo. SIG. Aliquid latet: nam Put. Pet. Men.

Voff. praefidium simul interfaciendo. At Pal. unus praesidium, ut munientes ab impetu Romanorum tuerentur, simul interfaciendo muro adjuvarent.Scribe potius: praesidium; simul, ut in faciendo. Hoc est, reliquit aliquid copiarum, simul ut praesidium urbi effent, et munientes adjuvarent. J. FR. GRON. Quum sic habeant optimi libri, videtur fuiffe, simul ut in perficiendo. 31, 46, 12. Relictis, quot satis videbatur ad opera perficienda, militibus. Saepep transiisse in t discimus ex 27, 15, 11. JAC. PERIZ. praesi. dium, ut intus faciendo Gaertn. praesidium simul inter ut faciendo Hav. praesidium simul ut faciendo

Hearnii L. 1. et Brancal. Latinii. rent. Lovel. 1. 2. 4. 5. Ber. Cant. praefidium simul interfaciendo Floet Harlej. Gronovius in pr. ed. not. proposita Pal. cujus etiam hic meminit, lectione, monuerat, ea si placeret, scribendum elle simul in perficiendo. Florent. a manu altera inter versus adscripta voce legit, praesidium quod simul interfaciendo mur● adjuvaret,

gnaretur, millum a Metaponto praesidium Romanis fecit animum, ut nocte ex inproviso opera hoftium invaderent. Alia disjecerunt, alia igni conruperunt. isque finis Hannibali fuit ea parte arcem obpugnandi. Reliqua erat in obsidione spes, nec 11 ea satis efficax, quia arcem tenentes, quae in peninsula posita inminet' faucibus portus, mare liberum habebant: urbs contra exclusa maritimis commeatibus, propiusque inopiam erant obsidentes, quam obselfi. Hannibal, convocatis principibus 12 Tarentinorum, omnes praesentes difficultates exposuit: neque arcis tam munitae expugnandae viam

Ad Galesum flumen (quinque mil. lia ab urbe abest) posuit caftra] Polyb. [8, 28.] Karesparoлédevσε περὶ τετταράκοντα ςαδίους ἀπέχων τῆς πόλεως παρὰ τὸν που ταμόν, παρά μέν τισι Γαλαῖον, napà dè rois nλeisois пробayopevónεvov Evpotav. SIG. Galaesum Flor. V. ad Silii 1, 438. et N. Heins. ad Virg. 4. Georg. 126.

§. 9. Et est non altitudine, ut cetera, tuta] Intelligendum videtur, arcem non altitudine tutam effe a parte urbis; nam a parte maris cetera pars arcis, quae tamquam peninsula mari circumluitur, pracaltis rupibus septa est, ut inquit Livius §. 1. ubi v. Sigonium. Ita neceffe non erit, ut cum Cl. Crevier. conjiciamus scribendum ut co

teras.

§. 10. Missum a Metaponto praesidium Romanis fecit animum] Polyb. [8. 29.] Пaрaxedоvons ἐκ Μεταπόντου βοηθείας εἰς τὴν ἄκραν κατά θάλατταν, βραχύ τι ταῖς ψυχαῖς ἀναθαῤῥήσαν. tes ói "Popatoi ventòs ¿zédevto

rots pyous. SIG. Mox oppugnare, pro oppugnandi, Florent. Cant. Voff. Lov. 1. 2. 4. 5. Harlej. Ber. et Gaertn.

§. 11. Quae in peninsula posita) Put. et Pet. semper peneinsula. J. FR. GRON. Ita in vetuftiffimis libris scribi, adnotat Salmas. ad Flor. 3, 6, 11. quod etiam de MSS. Melae teftatur Perizon. ad Mel. 1, 16. DUK. Ita etiam Florent. Vol. Lovel. 1. 2. 4. 5. Harlej. Gaertn. Hav. et Hearnii L. 1. V. ad §. 1. in pene modum insulae Ber. a m. 2.

Propiusque inopiam erant obsidentes, quam obsessi. Hannibal】 Meus codex propiusque inopiam obsidentes. Annibal. Reliquorum nec vola nec veftigium in co; vereorque, ut sint a scholio. LIPS. 4. Ep. Quaest. 16. Defenditur vulgata lectio consensu omnium noftrorum MSS. codicum, tum etiam priscae ed. Li psio igitur non parui. GEBH Mihi non major caula elle videtur, ea, quae Lipsius ex scho lio effe suspicatur, hine expo

cernere, neque in obsidione quidquam babere spei, donec 13 mari potiantur hoftes. Quod si naves sint, quibus commeatus invebi probibeant, extemplo aut absceffuros, 14 aut dedituros se hoftes. Adsentiebantur Tarentini ; ceterum ei, qui consilium adferret, opem quoque 15 in eam rem adferendam effe, censebant. Punicas enim naves ex Sicilia adcitas id poffe facere: suas, quae sinu exiguo intus inclusae effent, quum clauftra portus

lendi, quam aliis locis, quibus quam comparativum propius subsequitur. 8, 11, 3. Supplemento vel Latium propius effe, vel Volscos, quam Romam. 28, 40, 9. Ut propius fastidium ejus sim, quam desiderium. DUK. Unus meorum Lovel. 1. codici Lipsii succinit: etiam unus tantum Voff. ignorat to erant. Reliqui omnia vocabula a Lipsio scholii accusata tuentur. Recte itaque viros doctos ab eo diffentire puto. Gronov. etiam in pr. ed. not. teftatus est, eadem illa verba in omnibus suis conftanter su pereffe, ideoque Lipsium imi. tari ausum non fuiffe.

§. 11. Hannibal, convocatis principibus Tarentinis, omnes praes. diff. exposuit] Polybius [8, 29.1 'Apoioas tovs Tapavtivovs, ἀπεδείκνυε διότι κυριώτατόν έσι πρὸς τοὺς ἐνεςώτας καιρούς τὸ ris Saλarrns avtikaμßávesdal. Et paulo post: 'Edidate tovs Taραντίνους, ὡς ἐὰν ἀποκλεισθώ. σι τῆς κατὰ θάλατταν ἐλπίδος οι τὴν ἄκραν τηρούντες, παρὰ πόδας αυτοῖς δὲ αυτών ἕξαντες, λείψουσι ταύτην, καὶ παραδώ. σουσι τὸν τόπον. SIG. Piusculi principibus Tarentinorum. J. FR. GRONOV. Consentiunt plerique meorum, ut et Hearnii L. 1. cum edd. antiquioribus. Tarentinorum principibus etiam Lovel. 4. Verum principibus Tarentinis,

quod Aldus primus recepit, servant Florent. et Cantabr. quibus invitis alterum probare vix audeo; praesertim quum nesciam, utrum inter plusculos Gronovii fuerint ejus optimi, et quidem nominatim Put. Infra 38, 7, 2. Aetolos principes, quod agendum esset, consuluit. Ubi tamen variant codd. Mox cernere viam Florent. Voff. Lovel. 1. 2. 4. 5. Harlej. Gaertn. et Hav. Praeterea hoftes potiantur Flor.

§. 13. Quo si naves sint] Vet. lib. Quod si naves sint. SIG. Hoc inter operarum errores referri praeftitiffet. Ita enim non tantum omnes codd. sed et edd. praeter Sigonianas quasdam.

Extemplo aut abscessuros, aut dedituros se hofles] Put. Pet. Voff. arcessuros. Men. accersuros. An arce cessuros? J. FR. GRON. arcessuros etiam Florent. Lovel. 1. 2. 4. Harlej. et Hav. escepsuros Lovel. 5. Mox id exprimit hoc cap. Arcem brevi aut relictam ab hoftibus, aut cum hoftibus cαpiemus. Paullo ante prohibeantur Lovel. 2. et 4. V. ad 39, 22, 8.

S. 14. Adsentiebantur Tarentini] Polyb. "Ων ακούοντες οι Ταραν. τίνοι, τοῖς μὲν λεγομένοις συγ. KateTiSevto, etc. SIG. Adsentiebant Lovel. 2. Ber. et Hav. V. ad 10, 10, 1. Mox to ei exsu

,

16

beftis baberet, ecquem ad modum inde in apertum mare evasuras? Evadent, inquit Hannibal. Multa, quae inpedita natura sunt, consilio expediuntur. Urbem in campo sitam babetis. planae et satis latae viae patent in omnes partes. Via, quae in portum per mediam 17 urbem ad mare transmiffa est, plauftris transvebam naves baud magna mole. et mare noftrum erit, quo nunc boftes potiuntur: et illinc mari, binc terra circumside

lat a Voff. Lovel. 1. Harlej. Ber. a m. 1. et ed. Rom. anni 1472.

§. 15. Punicas enim naves ex Sicilia adcitas id posse facere] Polybius addit, ficri hoc per ea tempora non potuiffe. SIG. To enim non adparet in Lovel. 5.

Suas, quae sinu exiguo interclusae essent] Put. intus inclusae sunt. Manus sec. fecit inclusas. Pet. melior, et Voff. intus in clasas effe. Illud tamen vetuftis simi libri veftigiis propius videtur. J. FR. GRON. sinu exiguo inclusas esse Hearnii Oxon. suasque sing exiguo interclusas esse Lovel. 5. suasque sinu exiguo intas inclusas essent Florent. esse a m. 2. quod pofterius servant etiam Lovel. 1. 2. 4. Harlej. Hafn. Gaertn. et Hav. Illud autem si un exiguo intus N. Heinsius ad Vell. Pat. 2, 25. eodem modo dictum censebat, quo aede intus supra 24, 10, 6. Ceterum Gronov. pr. ed. not. se ambigere dicit, malitne, quae sinu exiguo intus inclusae sint, an quas sinu exiguo intus inclusas esse.

Hoftis haberet, quemadmodum] Pat. et Pet. haberet et quemadmodum. Scribe: quum clauftra por. tus hoftis haberet, ecquem ad modum inde in apertum mare evasu. ras? Semper fere antiqui codices etquis, pro ecquis. êt utatur

illo sanc,qui malit. J. FR. GRON. Sic in Ter. Eun. 3, 3, 13. alii libri rus Sunii ecquod haberem, alii et quod. Hoc probat Faërnus, illud Rivius, cui adsentior. Et quod in Fello v. Quadrata Roma est,

Et quis extiterat Romae regna

re quadratae, Columna et Merula in 1. Ann. Ennii ediderunt Ecquis. Addo Gronov. ad Liv. 21,42, 1. DUK, haberet, et quemadmodum similiter Florent. Cant. et Hearnii N. In reliquis codd. vocula illa haufta est ab ultimis literis vocis praecedentis. V. ad 35, 41, 7. pro eo autem recte Gronovius conjecit ecquem ad modum. Cic. 9. ad Att. 9. Palpaboque ecquonam modo possim voluntate ejus nullam reipublicae partem adtingere. Paffim autem librarios ecquis atque et quis commutasse, vidimus ad 5, 36, 5.

ball Ficta a Livio verba, quae §. 16. Evadent, inquit Hanninon sunt apud Polybium. SIG.

Urbem enim in campo sitam habetis] Ignorant noftri tó enims J, FR. GRON. Urbem enim compositam kabetis edd. principes, pro quo urbem enim in campo sitam dedit ed. Mediol. anni 1505. quod Ascens. anno 1513. et hinc reliqui adoptarunt. Ve rum solus ex scriptis meis Ber.

bimus arcem. immo brevi, aut relictam ab boftibus, aut 18 cum ipsis boftibus capiemus. Haec oratio non spem modo effectus, sed ingentem etiam ducis admirationem fecit. Contracta extemplo undique plaustra, junctainter se et machinae ad subducendas naves admotae, munitumque iter, quo faciliora plauftra minor19 que moles in transitu effet. Jumenta inde et homines contracti, et opus inpigre coeptum: paucosque

que

habet to enim, at loco ejus omisit praepositionem in. Eadem vox enim exsulat etiam ab Hearnii N. Paullo ante quae inpeditae naturae sunt, pro inpedita natu. ra, Lovel. 1. 2. 4. et Voll. natura impedita Gaertn.

§. 17. Via, quae in portum per mediam urbem ad mare transmis sa est] Polybius (8, 29.] O de OVνEOPAKOS Tηv πλatɛíav èvdiaκόσμητον ουσαν, τὴν ὑπάρχου. σαν μὲν ἐντὸς τοῦ διατειχίσμα. τος, φέρουσαν δὲ παρὰ τὸ διατείχισμα ἐκ τοῦ λιμένος εις τήν ἔξω θάλατταν, ταύτῃ διενοεῖτο τὰς ναῦς ἐκ τοῦ λιμένος ἐἰς τὴν νό τον υπερβιβάζειν πλευράν. Εκ his apparet, legendum cffe apud Livium ex portu, non in portum. Vet. quidam libri in portu ha. bent. Transtulit enim plauftris naves e portu per urbem ad mare, quod ad meridiem spectat. SIG. Ex Polybio legit Sigonius ex portu. Pall. 3. ac 3. via, quae est in portu. GEBH. Si schema Tarentinae urbis ante oculos mihi foret, certior de his ver bis pronunciatio edi poffet. Sal. tem ex Polybii verbis nihil ap. paret de media urbe; et quum is clariffime describat. viam, quae sit intra murum, feratque juxta murum ex portu in mare exterius, apparet, quum in altero hujus urbis angulo, ut Polybius aït, versus septentrionem

effet portus, cujus fauci ad mare imininebat arx, alterum ejus angulum alluiffe ipsum patens marc versus meridiem, ita ut ab uno angulo ad alterum via lata pertineret. Ex hac tam manifefia descriptione colligo, Livium scripsiffe: via, quae in por tu praeter moenia ·rbana ad mare transmissa est. Illud in portu ita praeter Sigonianos recte servant Put. Voff. Gud. Cantab. et subaudiendum τὸ incipiens aut simile quid. Τo urbem vides seq. cap. ac 27, 22, 12. etiam in optimo libro corruptum fuifle. Praeter moenia semper ait Livius, παρὰ τὸ διατείχισμα interpretans, 7, 8, 6. Quum praeter moenia corum infrequentia signa conspecta essent. 38, 3, 11. Arethontem praeter ipsa moenia fluere. JAC.GRON. via, quae est in portu Lovel. 5. via, quae in portu Florent. Lovel. 1.4. Harlej. Gaertn. et Hav. Mox mare veftrum erit Voss. et Lovel. 2. Hinc illinc mare, pro mari, Florent. Voff. Lovel. 1. 2. 5. Harlej. et Gaertn. V. ad 28, 6,2. Deinde circumsedebimus Vol. Lovel. 1. 2. 5. Harlej. Gaertn. et Hav. Sed v. ad 9, 2, 3.

Aut cum hoftibus capiemus) Cantabrig. cum ipsis hoftibus. JAC. GRON. Se vocem ipsis in Put. aliisque repertam addidiffe, monuit Cl. Crevier. Eamdem non tantum servant omnes codd. mei,

« IndietroContinua »