Immagini della pagina
PDF
ePub

Cernere ipsos, quo concursu, qua admiratione, quo favo7re bominum iter suum celebretur. Et, Hercule, per inftructa omnia ordinibus virorum mulierumque, undique ex agris effusorum, inter vota et preces et laudes ibant illos praesidia reipublicae, vindices urbis Komae imperiique adpellabant: in illorum armis dextrisque suam liberùmque suorum salutem ac li8 bertatem repositam effe. Deos omnes Deasque precabantur, ut illis fauftum iter, felixque pugna, ma

non ex Juntina natum est, sed Aldina, quae quidem in contextu edidit parte, sed in erratis partae emendavit. Recte autem Cl. Dukerus non unam ob caussam vulgatum adversus Gronov. tuetur, quod etiam Jac. Gronov. ad 31, 7, 1. servari, et partae exponi poffe docet, quae pareretur, pariendae. Praeterea fructum prope omnes ipsos laturos Ber. et Branc. Latinii; quod pertinet ad illos scribarum errores, de quibus v. ad 6, 3, 8.

S.. Inter vota et preces et laudes ibant] Scribe inter vota ac preces. Item liberorumque, pro et liberorum. RHEN. Prisca lectio inter vota et preces est in Flor. Voff. Lov. 2.3.5. Harl. Ber.Gaertn. et Hav. Deinde vindices urbis Romanae iidem codd. cum Lov. 1. et 4. V. ad Epit. Liv. 49. Insuper suam liberorum suorum Flor. suam et liberorum suorum Lov. 5. Harl. Ber. Gaertn. et Hav. suam et liberum suorum Lov. 2. 4. et Voff. V. ad 22, 22, 5.

§. 8. Deos Deasque precabantur, ut illis fauftum iter, felixque pugna] Reposuimus Deos omnes Deasque. et felix pugna, pro felixque pugna. item damnarenturque, pro et damnarentur. RHEN. Sine co

tura

pula Pal. 2. et 3. fauftum iter, felix pugna. GEBH. Deos Deasque precabantur Voll. Lov. 1.2.3. Ber. a in. 1. et Gaertn. Deos omnes precabantur Cant. Deos omnes Deas. que reliqui codd. Tum felixque pugna apud me superest in om. nibus Mftis. Verum vel cum Rhe nano to que expungendum est, vel legendum fauftum iter, felixque pugna, et matura ex hoftibus victoria. De hac compositione Livio familiari v. ad 2, 31, 1. et 5, 17, 9. Tandem et damnarentur servant Voff. Lov. 2. 3. 5. Harl. Ber. Gaertn. Hav. et Flor. a m. 2. quum a prima et dampnarenturque in co exaratum fuiflet.

§. 9. Laeti ovantibus victoria obviam irent] laeti ovantibus victoriam Flor. et Gaertn. laeti victoriam Voff. Lov. 1. Gaertn. et Hav. laeti victoria Lov. 2. 5. laeti victoribus Voll. in marg. Nihil muto. Supra 1, 11, 2. Duplicique victoria ovantem Romulum Hersilia conjunx orat. Illud victoriam ab indoctis librariis datum est, ut conveniret terminatione cum

sequenti obviam. V. ad 6, 3, 8. laeti victoria ovantibus Lov. 3.

§. 10. Offerre, et fatigare precibus] Volumen scriptum habet flagitare precibus. nec displicet

tura ex hoftibus victoria effet: damnarenturque ipsi votorum, quae pro iis suscepissent. Ut, quemad- 9 modum nunc solliciti prosequerentur eos, ita paucos poft dies laeti ovantibus victoria obviam irent. Invitare inde pro se quisque, et obferre, et fati- 10 gare precibus, ut, quae ipsis jumentisque usui essent, ab se potissimum sumerent. benigne omnia cumulata dare. Modeftia certare milites, ne quid in ultra usum necessarium sumerent: nihil morari, nec ab signis absiftere cibum capientes: diem ac no

ea lectio. Fatigare infra usurpat, quum inquit (c. 50, 5.) Matronae, per omnia delubra vagae, suppliciis votisque fatigavere Deos. RHENAN. Vet. lib. fatigare precibus. quod placet. Eft enim genus dicendi Livio familiare. SIG. Solus Pal. 3. flagitare. At alterum rectius. Infra c. 50. GEBH. Alagitare precibus etiam Lov. 3. et 4. Id autem dictum effe potest, ut precibus exposcere, petere, orare. V. supra ad 1, 16, 3. Verum re. liqui omnes codd. servant futi gare precibus, idque, ut Sigonius monet, Livio frequens est. Supra 1, 11, 2. Romulum Hersilia conjunx, precibus raptarum fatigata, orat. 9, 20, 3. Quum per aliquot dies fatigassent singulos precibus. 23, 36, 7. Inde fatigatus Campanorum precibus Cumas redit. 35, 35, 3. Fatigabat precibus, ut auxilia sibi mitterentur. 42, 18, 6. Fatigato saepe idem petendo senatu, tandem pervicerunt, ut supplementum sibi ad exercitum da. retur. Juftinus etiam similiter locutus est. Pariter Salluft. V.Cort. ad Jugurth. 66, 2. Jam vero quum tot codd. et inter eos etiam optimi, stent ab hac lectione, ab illa altera Rhenani tantum pauci, quin fatigare praeferendum sit, nullus dubitavi.

Liv. Tom. VIII.

§. 11. Nec ab signis absiftere cibum capientes] Put. Reg. Men. Pal. optimi Florent. Barberin. Voff, nec ab signis nec subsiftere. In aliis etiam subsiftere, sed deest nec. An fuit? nec ab signis absiftere, nec subsiftere cibum capien tes, diem ac noctem ire. Duo enim sunt diversa, excedere ex ordinibus, et subsiftere; utrumque autem de illis negatum mirificam diligentiam prodit. Caesar 5. de B. Gall. [17.] Sic uti ab signis legionibusque non absi. sterent. Plin. 2, 8. Ab sole nunquam absiftens, J. FR. GRON. nec ab signis subsiflere Lov.3. Harl. Ber. et edd. ante Frobenium, qui anno 1535. id, quod vulgo exftat, subftituit. nec ab signis subsistere Gaertn. nec ab signis nec suftinere Hearnii N. nec ab signis nec subsiflere Lov. 1.9.5. et Hav.. Nihil propius effe video, quam quod Gronov. reposuit, et Crevierio etiam placuit.

§. 12. Nocte clam ingredi melius visum est } melius non est in codice veteri. Nec est hic necellarium: sufficit enim, Nocte clam ingredi visum est. RHEN. Vet. lib. melius visum est. SIG. Cantabr. clamitare. Alii scripti clammare, clamminare. Videntur velle clam

Z z

ctem ire: vix, quod satis ad naturale desiderium 12 corporum esset, quieti dare. Et ad collegam praemilli erant, qui nunciarent adventum, percunctarenturque, clam an palam, interdiu an noctu, venire sese vellet, iisdem an aliis considere caftris. Nocte clam ingredi melius visum est.

1 XLVI. Tessera per caftra ab Livio consule data erat, ut tribunum tribunus, centurio centurionem, 2 eques equitem, pedes peditem acciperet. neque enim dilatari caftra opus esse, ne hoftis adventum alterius consulis sentiret: et coartatio plurium in angufto tendentium facilior futura erat, quod Clau

intrare, quod ad alterius marginem notatum fuit. 44, 12, 6. Ipsi obscura nocte simplici ordine intrarunt urbem. Nisi credamus, eas diversitates effe ludos scriba. rum, qui, reperientes in primo codice inare, (sic intelligo haberi in Puteaneo, infima parte literae grecisa vel evanida; an ta di extent, nescio, sed exftare credo) eo usque aberrarunt.JAC. GRON. Nocte clam movere Lov. 2. in contextu, pro quo ingredi est in margine.Nocte clamminare Voff. et Lov. 1. Nocte clam ingredi in mare Harl. ubi in mare ex aliorum minare corruptum est, et ita librarius duplicem lectionem junxit. Nocte clam inare Flor. a m. 1. quomodo Gronov. etiam in Put. effe monuit. Verum quum To di adscriptum non sit, id neque in Put. adscriptum fuiffe verisimile videtur. Vellem, quibus cod. hunc consulendi facul. tas est, certiora docuiffent. Ceterum in Flor. a manu altera inter versus adscriptae sunt literae tr, ut indicetur, legendum esse Nocte clam intrare, quod clare superest in Lov. 5. et Hav. Ita

supra 22, 42, 5. Cum duobus equi tibus vallum intravit. Huc etiam pertinent multa corum exemplorum, quae supra laudavi ad 6, 34, 9. Deinde melius visum est omnes mei. Paullo ante venire ad se vellet Branc. Latinii, qui etiam consistere caftris, pro considere, sollemni scribarum lapsu. V. ad Epit. Liv. 65.

§. 1. Tessera per caftra ab Livie consule data erat] Sic 7, (35, 1.] Vigiliis deinde dispositis, ceteris omnibus tesseram dari jubet, ubi secundae vigiliae buccina datum signum esset, armati cum silentio ad se convenirent. Polybius item de tessera, quam Evλngiov et divnua vocat, 1. 6, [32. et seq.] agit, id est, de signo nocturnis excubiis dando. Nam Livius his locis pro quocumque signo accipere tesseram videtur. SIG. V. Lipsium 5. de Mil. Rom.9. DUK. Tefferae duplices erant. Alterae erant signa nocturnis excubiis data; alterae erant, quibus imperator militibus indicabat, quid fieri vellet. De utrisque vide, quae notavi ad Silii

1

dianus exercitus nihil ferme, praeter arma, secum in expeditionem tulerat. Ceterum in ipso itinere 3 auctum voluntariis agmen erat; obferentibus sese ultro et veteribus militibus perfunctis jam militia, et juvenibus, quos certatim nomina dantes, si quorum corporis species roburque virium aptum militiae videbatur, conscripserat. Ad Senam caftra 4 alterius consulis erant: et quingentos inde ferme passus Hasdrubal aberat. Itaque quum jam adpropinquaret, tectus montibus subftitit Nero, ne ante noctem caftra ingrederetur. Silentio ingressi, ab 5 sui quisque ordinis hominibus in tentoria abducti,

7,547. De pofterioribus hic agi

tur.

Ut tribunus tribunum] Tu lege vice versa ut tribunum tribunus, centurio centurionem. Nam hujusmodi variationem amant auctores. RHEN. Pal. 1. et prisca ed. ut tribunus tribunum, contra atque emendavit Rhenanus. sec. et tert. ut tribuni tribunos. GEBH.

tribunus tribunum Flor. Lov. 2. 3. 4. 5. Harl. Gaertn. et Hav.

§. 2. Neque enim dilatari caftra opus esse] Pal. 1. neque dilatari castra eum opus esse. sec. negligit To enim. GEBH. Eamdem vocem negligunt quoque Voff. Lov. 2. 3.5. Harl. et Hav.

Facilis futura erat] Scripsimus facilior futura erat. Et mox ni. hil ferme. RHEN. facilis Ber. a m. 1. fecilis Gaertn. Reliqui cum Rhenano facientes facilior legunt. Insuper futura deest in Harl. suftinuerat, pro futura erat, legit Gaertn. Deinde nihil ferre Flor. mihil fere Lov. 2. 3. Harl. Ber. Gaertn. Hav. et edd. Frobeniana anni 1535. priores. V. ad 37,

[blocks in formation]

Quingentos inde ferme passus] Scripfimus,et quingentos inde ferme passus Asdrubal aberat. RHEN. Pal. 1. et quingentos ferme passus inde. GEBH. Additum a Rhenano et ignorant Ber. et Gaertn. Reliqui voculam retinent. Insuper et quinquentos ferme inde passus Flor. Lov. 2. 3. 4. Harl. et Hav. quingentos inde passus ferme Ber.

§. 5. Ab sui quisque ordinis hominibus in tentoria adducti] Antiqua lectio abducti. nec multum refert, de quo alias monuimus. RHEN. Pal. 3. ab suis quisque ordinis hominibus in tenturia addu. ctis, GEBH. ab suis quisque ordi

cum summa omnium laetitia hospitaliter excipiuntur. Poftero die consilium habitum, cui et L. Por6 cius Licinus praetor adfuit. Caftra juncta consulum caftris habebat: et ante adventum eorum, per loca alta ducendo exercitum, quum modo insideret anguftos saltus, ut transitum clauderet, modo ab latere aut ab tergo carperet agmen, ludificatus hoftem omnibus artibus belli fuerat, is tum in con7 silio aderat. Multorum eo inclinant sententiae, ut, dum fessum via ac vigiliis reficeret militem Nero simul et ad noscendum hoftem paucos sibi sume

nis hominibus Flor. Voff. Lov. 1. 2. 3. Harl. Ber. Hav. et edd. antt. Vulgatum primum inveni in ed. Mediol. anni 1505. hinc in Ascens. anni 1513. et tum in reli. quis. Ejus loco ab sui quique ordinis hominibus scribendum conjecit Cl. Ant. Perizon. ad marginem Livii. Sed, nullam mutandi caussam dari, patet ex illis, quae notantur ad 7, 19, 2. Deinde adducti fere omnes mei cum Hearnii L. 1. praeftat tamen omnino abducti, quod J. Fr. Gronov. recepit, et se in Put. et Reg. inveniffe monuit ad c. 29, 1. ubi vide. Mox hospitaliter accipiuntur Lov. 1. Sed unum hunc teftem non audio. V. ad 29, 11,6.

[blocks in formation]

§. 6. Modo ab latere aut ab tergo carperet agmen】 ab latere aut tergo Voff. Lov. 1. 2. 3. 5. Ber. a m. 2. Hearnii L. 1. et edd. antt. pro quo Aldus subftituit aut ab tergo, consentientibus reliquis. Et recte. Livium enim praepositiones repetiisse, vidimus ad 6, 28, 6.

S. 7. Multorum eo inclinabant sententiae] Pall. tres inclinant. GEBH. Omnes Gall. Pall, et Voff. inclinant. J. FR. GRON. Cum illis faciunt Flor. Lov. quinque, Harl. Gaertn. Hav. et Hearnii L. 1. ac N.

Tempus pugnae differretur] Reposuimus tempus pugnandi differretur. RHEN. Gall. et Vol. tempus pugnae differvetur. illud ab Rhenano. J. FR. GRON. A Hearnii L. 1. ac N. Paullo ante Gronov. ftant omnes noftri, et parvos sibi sumeret dies Flor. Lov. 2.3. Harl. et Hav. sollemni scri

barum aberratione. V. ad 10, 24, 4.

§. 8. Sed summa ope orare inftitit] Pal. 1. opera. Forte verius summo opere. Ita 29, 31, 2. exhibet Pal. 3. Falli eum magno opere

« IndietroContinua »