munimenta defenderunt, quae nulla ex parte ad

iri, nisi arduo ac difficili adscensu, poterant. 14 Luce prima proelium ingens accensum est: nec

vallum modo tutantur Poeni, sed, ut quibus locus aequior esset, deturbant nitentes per ardua

hoftes.

XIV. Vicit tamen omnia pertinax virtus, et aliquot simul partibus ad vallum ac foffas perventum est; sed cum multis vulneribus ac militum 2 pernicie. Itaque convocatis tribunis militum consul, absiftendum temerario incepto, aït: tutius sibi videri, reduci eo die exercitum Beneventum: dein postero caftris se boftium jungi, ne exire inde Campani,

adscensu Volf. Lovel. 1. 2. 4. 5. Harlej. Hafn. Rec. Gaertn. et Hav.

§. 2. Dein poftero caftris se hoftium jungi caftro se hoftium Voll. Lov. 1. et Flor. a m. 2. caftros hoftium a m. 1. caftris hoftium in Put, invenit Crevier. qui exiftimat, ita tolerabiliorem effe orationem; in vocibus enim, caftris se hoftium jungi, aliquid incon. cinni effe, quod vix a manu Livii proficisci potuiffe videatur. Paullo post poffent Hearnii L. 1.

erat cohors] Pall. 1. aca. Proxime. GEBH. Put. Proxime portas. Ita scribe, vel portam. J. FR. et Lovel. 1. ac 2. Proxime portae GRON. Proximac portae Florent, Voff. Harlej. et Hav. Proxime Livium cum casu quarto liben. dictum est. V. ad 1, 21, 1. 2, ter conftruxiffe, saepius supra 48, 5. et 8, 32, 12.

Cujus praefectus Vibius ereptum vexillum trans vallum hoftium tra. jecit] Pal. 2. praefectus Lubiuserectum. Sed legitimum est ereptum. GEBHARD.Put. Vibius acausarreptum. Neque aliter Petav. me. lior ante lituram. Scribe Vibius Accuaeus arreptum. Sic et infra scribendum ante alios Accuaeus Pelignus. Nam Put. Pet. tres Florent. Accaeus, alii Acceus vel nominatum Livio libro praeced. Acceius. Oppidum est Accua, [c. 20, 8.] Inde Accuaeus. Atque lerium 1. 3, 2. ubi idem Vibius ita etiam reponendum apud Va

Acceus vocatur. Forte etiam scribendum trans vallum jecit. Sed

neve Hanno regredi poffet. Id quo facilius obtineatur, 3 collegam quoque et exercitum ejus se adciturum, totumque eo versuros bellum. haec consilia ducis, quum jam receptui caneret, clamor militum adspernantium tam segne imperium disjecit. Proxima por- 4 tae hoftium erat cohors Peligna: cujus praefectus Vibius Accuaeus adreptum vexillum trans vallum hoftium trajecit. Exsecratus inde seque et cohor- 5 tem, si ejus vexilli hoftes potiti effent, princeps ipse per follam vallumque in caftra inrumpit. Jam- 6 que intra vallum Peligni pugnabant, quum altera X parte, Valerio Flacco tribuno militum tertiae legionis exprobrante Romanis ignaviam, qui sociis

et illud probum. Plautus Milit. [2, 5, 58.] commeatus transtinet trans parietem. J. FR. GRON. De conjectura Accuneus scrupulum injicere potest, quod Accua 24, 20, 8. in Apulia videtur poni, non in Campania, ut scribit Ortelius: haec autem cohors Peligna fuit, cui cur Apulum praefecerint Peligni, causa non apparet. Socios militibus, quos delectu in suis civitatibus habito scripserant, praefectos de diffe, auctor est Polyb. 6, 19. Jam vero non valde vero simile est, eos civibus suis praefectos, qui ejusdem civitatis non essent, praeponere voluiffe. Ceterum ab his praefectis diversi erant duodecim praefecti sociorum, quos a consulibus conftitutos tradit Polybius 6, 24. De utrisque est in Lipsio 1. de Mil. Rom. 7. et 2, 10. cujus dubitationem, praetores melius dicantur, quos socii creabant, ut in Liv. 9, 16, 17. et 23, 19, 17. an praefecti, hic locus solvit, e quo intelligitur, eos recte utroque

nomine vocari. Trajicere trans est etiam 21, 26, 6. Ómnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis. et 41, 4, 2. Quum trans vallum signum trajecifet. DUK. Quum infra hoc cap. Vibius in plerisque codd. Accaeus vocetur, propius eam lectionem fore exifti. mat Doujatius, si hoc loco Vi bius Aecaeus, et infra Aecaeus Pelignus legatur, ab oppido Aecis, cujus Liv. 24, 20, 5. meminit. Quum tamen neque Accua, neque Aecae in Pelignis sint cognomen illud Vibii aliunde effe poffe agnoscit. De locutione trajicere trans v. ad 21, 26, 6.

Arreptum vexillum] Signa et Vexilla interdum quidem sine discrimine dicuntur. V. Lipsium 4. de Mil. Rom. 5. Sed quia Livius hic cum cura videtur distinguere, non dubitandum eft, quin jam illo tempore socii habuerint ea, quae proprie vexilla dicuntur, quum legiona rii signa haberent. Sic 39, 20, 7. quem locum etiam Lipsius

7 captorum cafirorum concederent decus, T. Pedanius, princeps primus, centurio, quum signifero signum ademiffet, Jam hoc signum, et hic centurio, inquit, intra vallum boftium erit. Sequantur, qui ca- ̧ pi signum ab hofte probibituri sunt. Manipulares sui primum transcendentem fossam, dein legio tota se8 cuta est. Jam et consul, ad conspectum transgredientium vallum mutato consilio, ab revocando ad incitandos hortandosque versus milites, oftendere, in quanto discrimine ac periculo fortissima cohors 9 sociorum et civium legio effet. Itaque pro se quisque omnes per aequa atque iniqua loca, quum undique tela conjicerentur, armaque et corpora ho

Jaudat, Legionis secundae signa tria, undecim vexilla sociorum Latini nominis in poteftatem hostium venerunt. Sed utrum totius cobortis socialis tantum unum, an singularum illius partium singula vexilla fuerint, et quae fuerit diftributio cohortium socialium, de qua se non firmi. ter scire fatetur Lipsius, post cum nondum a quoquam traditum inveni. DUK. ereptum plerique mei. erectum Lovel. 4. receptum Lovel. 5.

§. 5. Si ejus vexilli hofies potiti effent] ejus vexillo Ber. a m. a. ejus vexillum Hafn. quo modo Livium alibi locutum effe, nondum observavi. V. ad 31, 45, 6. Infra c. 17, 6. Capitis tan. tum Gracchi hoftes potiti sunt. 34, 21, 5. Hujus potitus loci consul. Et forte ita accipiendus eft Livius 32, 13, 10. Transgressi inde in Theffaliam Cymines et An. geas primo inpetu potiti sunt, Haec tanto libentius exempla laudavi, ut pateret, ita Livium non sc.

mel locutum effe; quod me non meminiffe notaram ad 8, 2, 5. Praeterea potirentur Ber. In sequentibus caftra irrupit, sine praepositione, solus Lovel. 4. V. igitur, quae notantur 4, 49, 9. irrupit etiam Florent. Lovel. 2. Hearnii D. et ed. Rom. princeps Aler. V. ad 1, 56, 12. Sed forte ita dederunt librarii, quia praeceffit trajecit. Sed v. ad 3, 46, 9. Deinde §. seq. caflrorum ignavia scribarum exsulat a Florent. Lovel. 1. 2. 4. et Harlej.

§. 7. T. Pedanius, princeps primus centurio] Lips 2. Mil. Rom. 8. conjicit primae centuriae, pu. tarem potius ab inepta esse manu vocem primus, interpreta mentum scilicet illius princeps. GRUT. Lipsius suspicatur, ultimam vocem abjiciendam, vel legendum effe princeps primac, aut prioris centuriae. Alterutrum verum arbitror. 26, 5, 15. c. 6, 1. secundus haflatus, primus princeps. DUK. Clericus exponit, primus centurio legionis tertiae,

ftes objicerent, pervadunt, inrumpuntque. multi vulnerati, etiam quos vires sanguisque desereret, ut intra vallum hoftium caderent, nitebantur. Ca- 10 pta itaque momento temporis, velut in plano sita, nec permunita caftra. Gaedes inde, non jam pugna erat, omnibus intra vallum permixtis. supra 11 sex millia hoftium occisa, supra septem millia capitum, cum frumentatoribus Campanis omnique plauftrorum et jumentorum adparatu, capta. et alia ingens praeda fuit, quam Hanno, populabundus paffim quum iffet, ex sociorum populi Romani agris traxerat. Inde, dejectis hoftium caftris, 12 Beneventum reditum est, praedamque ibi ambo

omnium princeps, aut ante a lios: mox etiam princeps tertiae legionis, primus omnium ex tertia legione. Et tamen nos remittit ad 1. laud. Lipsii. Hinc patet, quanta diligentia in Li. vio edendo versatus sit. Cete. rum Pedanii praenomen omitti. tur in Ber. et Hearnii L. 1. ac D.

Manipulares sui primum transcendentem fossam] Vet. lib. pri. mum transcenderunt foffam. SIG. Pal. 3. Manipulares sui primi transcenderunt fossam ; deinde leg. tota sec. est. GEBH. Sic (transcendentem] optimi ac fere omnes. Et audet Sigonius venditare transcenderunt: nec videt, orationem sie fieri soloecam. Etenim Manipulares ejus primum transcenderunt dicendum fuerat. J. FR. GRON. transcenderunt Lovel. 4. Harlej. Hearnii D. et Brancal, Latinii. transcendere Hav. Sed rectius reliqui vulgatum tuen.

dos] Meliores ab revocando ad incitandos hortandosque versus mi

lites. Put. solemni errore ad revocando. alii ad revocandos. J. FR. GRON. ad revocando Florent. a m. 1. a revocando a m. 2. cum edd. Rom. anni 1472. et Parm. Plerique reliqui scripti ab revocando, consentientibus Hearnii Oxon. et Brancal. Latinii. Mox oftendit, pro oftendere, male Florent. a m. 2.

§. 9. Quos vires sanguisque desereret] Omittunt copulam Florent. Voff. Lovel. 1. 2. et Har lej vires ac sanguis Lovel. 5. vires et sanguis Hav. Tum desererent Lovel. 1. et Hav.

S. 10. Capta itaque momento temporis, velut in plano sita, nec permunita caftra] Paulo ante ne. gavit, Poenorum caftra in plano effe, cum dixit [e. 13, 12. } Tantum pavoris injecerunt, ut, si in plano caftra posita effent, haud dubie primo impetu capi po 4.8. Ab revocandis ad incitan- tuerint, altitudo loci es munimen.

tur.

consules (nam et Ap. Claudius eo poft paucos dies 13 venit) vendiderunt, diviseruntque. et donati, quorum opera caftra hoftium capta erant: ante alios Accuaeus Pelignus, et T. Pedanius princeps tertiae 14 legionis. Hanno ab Cominio Cerito, quo nunciata caftrorum clades est, cum paucis frumentatoribus, quos forte secum habuerat, fugae magis, quam itineris, modo in Bruttios rediit.

1 XV. Et Campani, audita sua pariter sociorumque clade, legatos ad Hannibalem miserunt, qui nunciarent, duos consules ad Beneventum effe, diei iter a Capua; tantum non ad portas et muros bellum effe. ni propere subveniat, celerius Capuam, quam Ar

ta defendere. Nunc aït, ea caftra momento capta, aeque atque si in plano sita nec permunita fuiffent. Itaque non sibi repu. gnat. SIG. Captaque momento Voff. Lovel. 1. 2. 4. 5. Harlej. Ber. Hay. et typis descripti antiquiores qui iidem codd. mox, consentiente etiam Gaertn. lcgunt sita caftra, nec permunita. Mox erat non adparet in Voff. et Lovel. 1.

J. 11. Supra sex millia hoftium caesa, supra septem millia capiun tur] Put. et Petav. hoftium`occisa, supra septem millia capitum. Vol. quoque capitum. Nempe mutanda diftinctio, et vox capta ab sequenti periodo retrahi, atque huic annecti debet, hoc modo: supra sex millia hoftium occisa, supra septem millia_capitum cum frumentatoribus Campanis omnique plauftrorum et jumentorum apparatu capta. Et alia praeda ingens fuit, quam etc. J. FR. GRON. Optimis Gronovii per omnia adsentitur hoc

loco Florent. quod etiam de L. 1. auctor est Hearnius. captum, pro capitum, est in Hav. Mox populabundus paffim quum effet, pro fet, Florent. Cant. Volf. a m. 1. Lovel. 2. 4. Harlej. Hafn. Gaertn. et Hav. V. ad 27, 44,3.

§. 13. Ante alios Vibius Pelignus] Pall. 1. et 2. ante alios Acceus Pelignus. tert, vero Acceius Vibius Pelignus. GEBH. Accaeus, vel Acceus, Florent. Voff. Lov. 1. 2.4. Harlej. et Hav. Sed v. ad §. 4. Practerca Pedanii praenomen exsulat a Lovel. 4. 5. duae voces et T. a Florent. Voff. Lovel. 1. 2. Harlej. Gaertn. et Hav. At §. praec. zo est non adparet in Florent. et Cant.

§. 14. Hanno ab Cominio Cerito, quo nunciata] Hanno frumenta. tum ierat, ut puto, in Sam. nium, quod Benevento proximum est. At, Cominio Cerito quo pacto dictum sit, non intelligo. Cominii quidem in Samnio 1. 10. ab urbe condita multa mentio