Immagini della pagina
PDF
ePub

centem cladem commemorabat? Utrum major aliqua nunc in Africa calamitas accepta est, quam tunc in Hispania erat? An majores nunc sunt exercitus in 13 Africa, duces plures melioresque, quam tunc in Hispania fuerunt? An aetas mea tunc maturior bello gerendo fuit, quam nunc est? An cum Karthaginiensi 14 bofte in Hispania, quam in Africa, bellum geri aptius est? Facile est, poft fusos fugatosque quatuor exercitus Punicos, poft tot urbes vi captas, aut metu subactas in ditionem, poft perdomita omnia usque ad oceanum, tot reguloš, tot saevas gentes, poft receptam totam Hi- 15 spaniam, ita ut veftigium nullum belli reliquum sit, elevare meas res geftas: tam, Hercule, quam, si vi- 16 ctor ex Africa redierim, ea ipsa elevare, quae nunc, retinendi mei cauffa, ut terribilia eadem videantur, ver

ante cura exorta de me Lov. 1. de me cura exorta Ber. Gaertn. et omnes edd. ́usque ad Jac. Gro. nov. qui subftituit cura de me exorta, concinentibus reliquis scriptis.

§. 11. Nemo profiteri nomen ausus esset] Vox nomen exsulat a Flor. Lov. 1. 2. 3. Ber. Harl. Hav. et edd. Rom. anni 1472. ac Parm. Mox etiam zò mihi non adparet in Voff. Lov. quinque, Harl. et Hav.

gnifice Scipio oratorum more
auget sua. tres enim duntaxat,
fuere perpetuo hoc tempore belli
duces, et exercitus item tres,
ut libris omnibus superioribus
tradidit Livius: duo Hasdruba-
les et Mago. ut autem Hasdru.
bal Hamilcaris ex Hispania dis-
ceffit, succeffit Hanno, ut ab
initio hujus libri habetur: sed
is ftatim captus est. Hunc for
tallis nunc etiam numerat: is
enim cum novo exercitu ex A-
frica venerat. Idem numerus est
superius, cum Scipio ex Hispa-
nia Romam venerat, eique se-
natus datus in aede Bellonae.
GLAR. Gruter. in ultima ed.
vulgari curavit quatuor duces,
omiffa copula, quam addunt non
modo omnes edd. priores, ve-
rum etiam codd. quotquot usus
sum, et cum illis Hearnii L. 1. S.15.Poft receptam totam Hispani-
atque, ut ex Cl. Sallierio didici, am] Hispaniam totam Flor. Mox et-
integerrimus Put. quare eam etiam, trajectis vocibus, veftigium
iam lectionem reftitui. Paullo belli nullum Flor. Voff.Lov. 1.2.3.4.

§. 13. Duces plures melioresque] et duces Flor. Voff. Lov. 1. 2.4. 5. Harl. Gaertn. Hav. Hearnii L. 1. et edd. ante Aldum, quod Livio reddidi. et duces meliores, reliquis omiffis, Ber. a m. 2.

17 bis extolluntur. Negat' aditum effe in Africam, negat ullos patere portus. M. Atilium captum in Africa commemorat; tamquam M. Atilius primo acceffu ad Africam obfenderit. neque recordatur, illi ipsi tam infelici imperatori patuisse tamen portus Africae, et res egregias primo anno geffiffe, et, quantum ad Kartbaginienses duces adtinet, invictum ad ultimum perman18 fiffe. Nihil igitur me ifto tu exemplo terrueris: si boc bello, non priore, si nuper, et non annis ante quadraginta, ifta clades accepta foret, qui ego minus in Africam, Regulo capto, quam, Scipionibus occisis, in Hi

Harl. Ber. Gaertn. Hav. et edd. abruptum credidit, sed eadem ante Frob. anni 1535.

§. 17. Et res egregias primo anno gessisse] Vix est, ut a Livio sit hoc tam abruptum, illi patuisse et gessisse. Sed nec in editionibus est antiquis, quae omnes ab Andrea ad Moguntinos et res geftas ab eo egregias primo anno, ut et scripti. Aldus mutavit primus, et vulgatam introduxit. Ego, si liceat, in ipsa vetere induxerim ta ab eo, ut sit: neque recordatur, illi ipsi tam infelici imperatori patuisse tamen portus Africae, et res geftas egregias primo anno. J. FR. GRON. et res geftas ab eo egregias primo anno Voff. Lov. 1. 2. 3. 5. Harl. Ber. Gaertn. Hav. et Hearnii L. 1. et res egregias primo anno gessisse Flor. quod etiam Crevier. in Put. et Reg. invenit, et probat, supplendum docens vocula eum, quae in Lov. 4. exftat etiam hoc modo et res eum egregie primo anno gessisse. Verum, optimorum codd. lectionem, etiam sine eo supplemento, probam effe, videbimus ad 35, 14, 10. Sane, recepta Gronov. lectione, tollitur quidem, quod in his verbis

difficultas remanet in verbis sequentibus, invictum ad ultimum permansisse, in quibus similiter supplendum erit eum, quod et in his secundum integerrimorum codd. lectionem faciendum est, licet alio casu imperatori praecefferit. In eo tamen Crevierius non eamdem, quam solet, diligentiam adhibuit, quod Gronovium legiffe dicat et res geftas ab eo egregias primo anno, quum eam lectionem tantum ex scriptis et editis recensuerit, et ipse primus, non Clericus, ab eo reci derit. Contra recte nimiam Clerici temeritatem notavit, qui Gronovii conjecturam ipsi contextui inseruit.

§. 18. Nihil igitur me ifto exemplo terrueris] Put. me istota exemplo terrueris. Lege me ifto tu exemplo. J. FR. GRÖN.

Si nuper, et non annis ante quadraginta] Lege quinquaginta. M. AtiliusRegulus consul 11. fuit cum L. Manlio Vulsone, suffectus Q. Caedicio, anno V. C. 497. secundum Faftos Capitolinos. Sequente anno captum esse tradunt

spaniam trajicerem? Nec felicius Xantippum Lacedae- 19 monium Karthagini, quam me patriae meae sinerem natum effe: cresceretque mihi ex eo ipso fiducia, quod poffit in hominis unius virtute tantum momenti esse. At etiam Athenienses audiendi sunt, temere in Siciliam, 20 omisso domi bello, transgressi. transgressi. Cur ergo, quoniam 21 Graecas fabulas enarrare vacat, non Agathoclem potius, Syracusanum regem, quum diu Sicilia Punico bello ureretur, transgressum in banc eamdem Africam, avertiffe eo bellum, unde venerat, refers?

XLIV. Sed quid, ultro metum inferre hofti, et ab 1

hiftorici; a quo usque ad hunc annum, qui est 548. ab V. C. in iisdem Faftis sunt anni pleni quinquaginta. JAC. PERIZON. annis ante XXX Voff. Lov. 1. 2. 4. Harl. et Hearnii N. Cl. Crevierius exiftimat, dubitari poffe, an non Livius, qui haud diligens est in reddendis numeris, scripserit quadraginta, quia l. 29, 28, 5. id est anno sequenti, annos tantum numerat prope quinquaginta a M. Regulo, L. Manfio consulibus. Ego potius in librarium, quam in Livium, cul. pam confero, et cum viris doctislego quinquaginta. Praeterea particula et, quae exftitit in edd. principibus, deinceps omiffa eft in Froben. anni 1535. ct sequentibus usque ad Jac. Gronov. qui eam recte iterum interseruit, quum in omnibus meis Matis et Hearnii L. 1. supersit. Qui autem illam omiserunt, forte ad id in. ducti sunt, quia pracceffit, si hoc bello, non priore, omissa itidem copula. Id tamen inpedimen. to effe non debebat, quo minus eam membro sequenti addere potuerit.

mendavimus qui ego minus in A.
ut sit qui pro quomodo. RHEN.
quin ego minus servant Voss. Lov.
quinque,Harl. Ber. a m. 2. Gaert-
ner. Hav. et Hearnii L. 1. Nihil-
ominus tamen recte Rhenanus
qui ego minus, ut praefert Flor.
qui hic more antiquo est casus
sextus, pro quo. Ita supra 3,
39, 6. Neque se videre, qui sibi
minus privato ad concionem popu-
lum vocare liceat. ubi etiam plu-
res male quin. c. 64, 10. Si qui
vos minus hodie decem tribunos ple-
bei feceritis. ubi nonnulli si quo,
alii aliter. 43, 16, 12. Non recu-
santibus censoribus, qui minus pri-
mo quoque tempore judicium de se
populus faceret. ubi contra fidem
unici cod. Gronov. quo minus
edidit.

Regulus primo Punico bello ca-
S. 19. Xanthippum] Quo duce
ptus est. SIGON.

§. 21. Quoniam Graecas fabulas narrare vacat] Scripti enarrare. J. FR. GRON. Ita etiam non tantum codd. noftri, et Hearnii L. 1. et N. verum etiam omnes, quos vidi, typis descripti usque ad Froben. qui anno 1535. narrare Quin ego minus in Africam] E. edidit, adsentiente Hearnii D.*

se remoto periculo alium in discrimen adducere, quale sit, veteribus externisque exemplis admonere opus est? Ma2 jus praesentiusve ullum exemplum effe, quam Hannibal, potest? Multum interest, alienos populere fines, an tuos uri, exscindi, videas, plus animi est inferenti periculum, 3 quam propulsanti. Ad boc major ignotarum rerum est terror: bona malaque hoftium ex propinquo ingreffus fines 4 adspicias. Non speraverat Hannibal fore, ut tot in Italia populi ad se deficerent, quot defecerunt poft Cannensem cladem; quanto minus quidquam in Africa Karthaginiensibus firmum ac ftabile sit, infidis sociis, gra5 vibus ac superbis dominis? Ad hoc nos, etiam deserti

[blocks in formation]

Avertisse eo bellum, unde vene. rat, refert] Ita edidit Cl. Jac. Gronov. quum omnes priores legant refers: quod superest in Flor. Voff. Lov. 1. 3. 4. Harl. Ber. Gaertn. Hav. et, ut Cl. Sallier. docuit, in Put. Neque aliter exftare in tribus suis, ex quorum numero crat Put. teftatur Crevierius.

§. 2. Majus praesentiusve ullum exemplum esse, quam Hannibal, potest] Horum omnium verborum ne apicem quidem unum in Put. Reg. Men. Voff. reperi. J. FR. GRON. Eadem illa desunt in Flor. Cant. Lov. 1. Hav. Matis Doujatii, Hearnii L. 1. N. et illis, quos Crevierius vidit, Victor. excepto; quae quidem Doujatius valde adposita judicat, sed mox satis insinuari; contra vero Crevierius magno Liviani contextus damno omitti.

An tuos uri exscindique videas ] Put. delet copulativam. Recte. J. FR. GRON. Eamdem delet et Flor. Paullo ante populare Flor. Voll. Lov. 1. 2.4. populari Lov. 3.5. Ber. Rec. Gaertn. Hav. HearAldum. Deinde agros, pro fines, nii D. omnesque editi usque ad Harl.

§. 4. Ut tot in Italia populi ad Cannensem cladem] Volumen scrise deficerent, quot defecerunt poft erit oratio, si omittatur, quod ptum non habet quot. Elegantior citra incommodum sensus fieri potest hoc modo. Non speraverat Annibal fore, ut tot in Italia po. puli ad se deficerent. Defecerunt poft Cannensem cladem. Habet autem majorem vehementiam.RHENAN. Pal. 1. ut tot in Italia ad se deficerent poft Cannensem cladem, quanto etc. sec. ut tot in Italia ad se poft Cannensem, quanto etc. tert. princepsque ed. ut tot in Italia populi ad se deficerent. Defecerunt poft Cannensem cladem, quanto etc. GEBH. Vox populi deest in Flor. Voff. Lov. 1. et Hav. Deinde,ad se deficerent poft

ab sociis, viribus noftris, milite Romano, ftetimus. Karthaginiensi nibil civilis roboris est. mercede paratos milites habent, Afros Numidasque, levissima fidei mutandae ingenia. Hic modo nihil morae sit, una et tra- 6 jeciffe me audietis, et ardere bello Africam, et molientem hinc Hannibalem, et obsideri Karthaginem. laetiores et frequentiores ex Africa exspectate nuncios, quam ex Hispania accipiebatis. Has mibi spes subjicit 7 fortuna populi Romani, Dii foederis ab hofte violati teftes, Syphax et Masinifla reges: quorum ego fidei ita innitar, ut bene tutus a perfidia sim. Multa, quae 8 nunc ex intervallo non adparent, bellum aperiet. et id

Cannensem cladem Flor. Cant.Voff. Lov. 1. 2.3. Harl. et Hav. quod errantium est librariorum, qui. bus fraudi fuit zou defecerunt repetitio poft deficerent. Sed, ut Rhenanus legit, ad se deficerent: defecerunt poft Cannensem cladem Lov. 4. Ber. Gaertn. et edd. principes plures. quod neque ego damnare audeo. Deinde mox firmum aut, vel ac, flabile sit Flor. Voff. Lov. 1.2. 5. Gaertn. et Hav. modo potentiali, pro ftabile esse potest. Illad sit etiam Cl. Crevier. in Put. et Victor. invenit, ac recte in contextum recepit. To est omiserant Ber. et edd. vett. ejus loco Aldus sit, Froben. postea anno 1535. est reposuerunt.

§. 5. Ad haec nos, etiam deserti ab sociis] Scripti Ad hoc. J. FR. GRON. Exceptis Gaertn. Rec. et Ber. omnes etiam noftri Ad hoc. V. ad 21, 52, 10.

Karthaginiensi nihil civilis roboris est Lego Carthagine, hoc est apud Carthaginem. RHEN. Omnes omnino Carthaginiensi. Cur mutemus? An absurdum eft

intelligi populo? Rhenanus de conjectura Carthagine. Nec male, nisi potius Carthagini. J. FR. GRON.Conjecturae Rhenani nul. la habenda est ratio, quia omnes adversantur codd. Karthaginiensibus legunt Lov. 3. 4. 5. et Ber. Sed praeferendum est vulgatum, quod reliqui mei cum Hearnii Oxonn. tuentur. Ita supra 24, 47, 7. Arpini repente pro Romanis adversus Karthaginiensem arma verterunt. Ita Romanus. V. ad 3, 2, 11. Samnis. V. ad 7, 33, 15. Tarquiniensis. V. ad 9, 41, 5. et similia alia passim.

§. 6. Ex Africa exspectate nuncios] exspectabitis Lov. 2. spectabitis Lov. 4. spectate Pal. 3. ut monuit Gebh. ad 7, 24, 6. Sed v. ad 30, 23, 7.

§. 7. Quorum ego fidei ita innitar, ut bene tutus a perfidia sim] Archetypon scriptum habet, ut bene tutus perfidia sim. Hic semidoctus omnia bene habere putaret. Mihi locus est multum de mendo suspectus. Nam, quando verbum innitar futuri temporis

« IndietroContinua »