genitivum του πόνου, nulla sane sententia, requireret. Cobetus autem turpi macula τὴν ἰσχύν eluta substituit τον τόκον.

Neutra emendatio meo quidem iudicio vera est. Dativum enim sensus qui in δανεισθείς continetur requirit, cum προ eandem vim ac πρότερον, i. e. antequam opus absolutum est, habeat et ισχύϊ, quae postea, i. e. post opus peractum, apparet, opponatur. Ceterum Cobeti τόν τόκον et a lectione tradita longe recedit et supervacaneum est. Locum igitur intactum relinquere optimum factu est, ut sententia breviuš expressa sic explicetur: Tempus, quod quis antea ad opus elaborandum mutuatus erat, non perit: non irritum restat, sed robur adicit, vel in firmitudinem commutatur, quae postea in opere multum et diu conservato apparet. Translate a pecunia fenore data dictum hanc vim habet: quanto plus tempus mutuo sumptum est, tanto etiam operis firmitudo maior. Cf. p. 388 c: ἡ φύσις λαβοῦσα ἀποδοῦσα τὴν ἀρχὴν ἐν τῷ τέλει τοῦ παντός. 398 c: ὁ χρόνος ὥσπερ ὀφείλων ἀποδέδωκεν. 437 ε: πᾶσα γὰρ δύναμις ὃ πέφυκε βέλτιον ἢ χεῖρον ἀποδίδωσι. 637 a: ὥσπερ ἔφλημα τῇ φύσει την γένε σιν ἀποδιδόντων. 796 b: τὸ δὲ καλὸν καὶ λυσιτελὲς ὕστερον ἀποδίδωσι.

15: αἰτία δὲ ἡ περὶ τὸν βίον δόξα καὶ πίστις τοῦ ἀνδρός, ἀδωροτάτου γενομένου καὶ χρημάτων κρείττονος· ὃς καὶ τὴν πόλιν ἐκ μεγάλης μεγίστην καὶ πλουσιωτάτην ποιήσας καὶ γενόμενος δυνάμει πολλῶν βασιλέων καὶ τυράν νων ὑπέρτερος, ὧν ἔνιοι καὶ ἐπὶ τοῖς υἱέσι διέθεντο ἐκεῖνος μια δραχμῇ μείζονα τὴν οὐσίαν οὐκ ἐποίησεν, πατὴρ αὐτῷ κατέλιπεν. Verba ὧν ων διέθεντο interpretantur: quorum (sc. regum tyrannorumque) nonnulli et filiis superstitibus testamentum fecerunt', quae quid sibi velint frustra quaeres; alii subaudiri iusserunt ἀρχήν, quod nullo modo licet. Madvigius correxit: ὧν ἔνιοι καὶ ἐπίτροπον τοῖς υἱέσι διέθεντο, ἐκεῖνον μια κἑ. quae correctio omni ex parte falsa est. Primum enim nullus rex vel tyrannus, quod sciam, Pericli tutelam filiorum commisit. Praeterea διατί θεμαί τινα τοῖς υἱέσιν ἐπίτροπον barbarum est; graece dicitur καθίστημι τινα ἐπίτροπον τινι. Verba, de quibus sermo est, me iudice, cum insequentibus: μια δραχμῇ μείζονα

ἐπ. iungenda sunt, cum praesertim de pecunia agatur: Ille, inquit, patrimonium ne una quidem drachma amplius effecit ex iis pecuniis, quarum partem (= ὧν). nonnulli etiam fliis reliquerant. Vel aliis verbis: alii tantam pecuniam publicam averterunt, ut et ipsi fruerentur et filiis relinquerent; ille tamen ne una quidem drachma ex iis pecuniis sumpta opes auxit. Eadem fere Thucydides, quem Noster sequitur, tradidit II, 65: χρημάτων τε διαφανῶς ἀδωρότατος γενόμε νος κατεῖχε τὸ πλῆθος ἐλευθέρως - διὰ τὸ μὴ κτώμενος ἐξ οὐ προσηκόντων τὴν δύναμιν πρὸς ἡδονήν τι λέγειν xε. Ceterum nostra ratio eo quoque, quod idem sensus etiam sine verbis ὧν – διέθεντο efhci potest, confirmatur. Verbis enim ἐκεῖνος μια δραχμῇ κατέλιπεν haud alia ut opponentur intellegi possunt quam haec: 'alii tamen patrimonium non una drachma, sed multis millibus auxerunt', quae nunc diserte illa parenthesi expressit. Cf. Αemil. 4: οὐδὲ δραχμῇ μια γεγονὼς εὐπορώτερος ἀπὸ τῆς στρατείας. Timol. et Aem. comp. 2. Cimon. 10. Restat ut de ceteris aliquid dicam. Ὧν idem valet atque ἐκ τούτων ἐξ ὧν vel ἐκ τούτων ἅ, nam utrumque licet, Constructio διατίθεσθαί τι ἐπί τινι defendi potest hisce locis. Thes. 17: ἐπὶ νόθῳ καὶ ξένῳ παιδὶ τὴν ἀρχὴν πεποιημένος. Poplic. 6. Marcell. 17: ἀπέσχετο μάχης ἐπὶ τῷ χρόνῳ τὴν πολιορκίαν θέμενος. Cf. Lyc. et Num. Comp. 4. Marcell. 23. Pomp. 78. Dion. 25. p. 258 d: πᾶν ἐπ' αὐτῇ ποιησαμένου. - p. 496 ε: τροφείων ἐπὶ νέοις δανειζομένων. Ἐκεῖνος subiunctum est, ut praegresso ἔνιοι opponeretur.

α

Fabii Maximi 8: διέφθειρεν οὐκ ὀλίγους καὶ φόβον ριέστησε πᾶσιν ὡς πολιορκήσομένοις. Cobetus annotavit: summa constantia Graeci dicebant φόβον δέος et sim. ΠΑ Ριστάναι non Περιστάναι. Proprie παριστάναι est in mentem dare, ut παρίστασθαι in mentem venire, deinde ferme (ut in ἐμποιεῖν et ἐνεργάζεσθαι videmus est in animis et mentibus hominum excitare, commovere, φόβον παριστάναι terrorem incutere, θάρσος π. animos addere, ἐλπίδα παριστάναι spem movere et similiter in aliis. Exempla sunt ubique obvia, ut in Fabio 15: τοῦτο τοῖς Καρχηδονίοις ἰδοῦσι θάρσος παρίστη, et ubi non?

Haec legenti mihi in mentem venit Thucyd. III, 54: pó

βος περιέστη τὴν Σπάρτην (ubi cf. Kruegerus et Plut. Lyc. 28: μέγιστον τῇ πόλει περιστῆσαι κίνδυνον. Cf. Pomp. 13: εἰς ἐσχάτους περιστῆσαι κινδύνους (sc. αὐτόν). Itaque valde vereor, ne Plut. φόβον περιέστησε translate dictum sit sicut illud Thucydideum, maxime cum πολιορκουμένοις subiciatur. Nihilo minus quae Cobetus docet maximam in partem vera sunt et usu confirmantur. Ego unum exemplum e Xenoph. Oeconomico addam. Cap. XV, § 1 leguntur haec: ἀλλὰ μέν τοι ἐπειδάν γε ἐμποιήσῃς τινὶ τὸ βούλεσθαί σοι εἶναι τἀγαθά ἔτι δὲ πρὸς τούτοις ἐπιστήμην KTHCHI αὐτῷ, ὡς ἂν ἕκαστα – τῶν ἔργων ὠφελιμώτερα γίγνοιτο κἑ., ubi Cobetus recte animadvertit sententiam impertiveris aut huiusmodi quid postulare, sed quid tandem, inquit, in KTHCHI lateat adhuc frustra quaero.' Nihil aliud, opinor, quam TT(apa)CTHCHIC, quod, cum praepositionis лaά sigla obscurata fuisset, in κτήσῃ depravatum est. Nunc compone mihi ΧΠΙ, § 1 et Reip. Laced. XV, § 8: οὔτε τοῖς βασιλεῦσι τυ ραννικόν φρόνημα παραστῆσαι οὔτε τοῖς πολίταις φρόνημα ἐμποιῆσαι, ubi παραστῆσαι et εμποιῆσαι synonyma sunt, sicut loco nostro.

13: ὰ γὰρ οὐκ ᾔσθόμην χρόνον τοσοῦτον ἡμέρας μέρει μικρῷ πεπαίδευμαι, γνοὺς ἐμαυτὸν οὐκ ἄρχειν ἑτέρων δυνάμενον, ἀλλ ̓ ἄρχοντος ἑτέρου δεόμενον, καὶ μὴ φιλοτιμούμενον νικᾶν ὑφ ̓ ὧν ἡττᾶσθαι κάλλιον. Coraes explicavit: καὶ μὴ δεόμενον τοῦ φιλοτιμεῖσθαι νικᾶν ἐκείνους, ὑφ ̓ ὧν κάλλιόν ἐστιν ἡττᾶσθαι. Alii μή eliminaverunt. Madvigius correxit καὶ μὴ φιλοτιμητέον, ubi et particulae ratio et orationis nexus maxime offendunt. Conicio: καὶ

ΜΆΤΗΝ φιλοτιμούμενον, ut particula μάτην compendiose scripta MHN in un depravata fuerit.

19: διὸ τοῦτον μὲν τὸν Φάβιον) Ποσειδώνιός φησι θυρεόν, τὸν δὲ Μάρκελλον ξίφος ὑπὸ τῶν Ρωμαίων καλεῖσθαι· κιρναμένην δὲ τὴν Φαβίου βεβαιότητα καὶ ἀσφάλειαν τῇ Μαρκέλλου συνηθεία σωτήριον γενέσθαι τοῖς Ῥωμαίοις. Sensum omnino loci reperire difficile non est, nam eandem rem alibi quoque iisdem fere verbis repetivit; vocis tamen συνήθεια intellectus haud facile exquiritur. Coraes ascripsit

haec: διὰ τῆς μετὰ Μαρκέλλου ἀναστροφῆς καὶ ὁμιλίας. Οὐκ ἀπήλλακται μέντοι ὑποψίας τὸ συνηθείᾳ· ὁ γὰρ Αμιότος διὰ τοῦ Vehémence (Σφοδρότητι) ἑρμηνεύσας, ἄλλο τι ἀναγνούς, ἢ γοῦν ἀναγνωστέον εἶναι ὑπειληφώς, δῆλός ἐστι. Μήποτε οὖν γραπτέον Συντονίᾳ — ; Frustra tentatur vocabulum ut quod maxime sanum. Loci insequentes quem in modum vocis sensus usitatus in rariorem transierit, docere possunt. Camill. 4: ἐγεγόνει τινὶ Ῥωμαίῳ συνήθεια και παρρησία πρὸς ἕνα τῶν πολεμίων. Mar. 16. Fab. 20. Sull. 2. Lucull. 6. 7: συνήθειαν ἀναρχίας. Brut. 18. Anton. 50: συνήθεις μάχεσθαι. Quibus componantur Pelop. 15: οἱ δὲ Θηβαῖοι – μαχόμενοι μάχας αὐτὰς μὲν οὐ μεγάλας, μεγάλην δὲ τὴν μελέτην ἐχούσας καὶ τὴν ἄσκησιν διεπονοῦντο τοῖς σώμασιν, ἐμπειρίαν ἅμα τῇ συνηθείᾳ καὶ φρόνημα προσλαμβάνοντες ἐκ τῶν ἀγώνων. Num. 5: ὑμῖν δέ, ὦ Ρωμαῖοι, πολλοὺς μὲν ἀπολέλοιπε πολέμους Ρωμύλος

-

πολλὴ δὲ καὶ συνήθεια και προθυμία δι ̓ εὐτυχίαν γέγονε τῷ δήμῳ, ubi συνήθειαν vocat belli consuetudinem. Cf. Marcell. 21: ἔπειτα ὅτι τὸν δῆμον εἰθισμένον πολεμεῖν σχολῆς ἐνέπλησε. Ita etiam in loco de quo agitur συνήθειαν Μαρκέλλου vocat belli consuetudinem, belli usum et scientiam, quam Marcellus habebat. Paulo ante de eodem dixit: ἅτε δὴ καὶ κατὰ χεῖρα πλήκτης ἀνὴρ καὶ φύσει τοιοῦτος ὢν οἵους Ὅμηρος καλεῖ φιλοπτολέμους καὶ ἀγερώχους.

25: τῷ δὲ δήμῳ διὰ φθόνον ἐδόκει τοῦ Σκηπίωνος ἐπιλαμβάνεσθαι καὶ δεδιέναι, μή τι μέγα καὶ λαμπρὸν ἐξεργα σαμένου καὶ τὸν πόλεμον τῆς Ἰταλίας ἐκβαλόντος, αὐτὸς ἀργὸς φανῇ καὶ μαλακὸς ἐν τοσούτῳ χρόνῳ διαπεπολεμηκώς. Ita codices. Xylander post χρόνῳ inserendum οὐ monuit, et insertum erat ante Sintenisium, qui eodem loco μή interposuit. Sed ne ita quidem locus ad intellegendum facillimus persanatur. Scribe ἀργῶς φανῇ καὶ μαλακῶς διαπεπολεμηκώς, i. e. φανῇ ὅτι ἀργῶς καὶ μαλακῶς διαπεπολέμηκε, ut omnia optime procedent. Cf. Demosth. et Cic. comp. 4: τὴν μὲν φυγὴν ἀργῶς ὁ Κικέρων διήνεγκε.

Alcibiades 13: ἐπεὶ δὲ δῆλον ἦν ὅτι ἑνὶ τῶν τριῶν τὸ ὄστρακον ἐποίσουσι, συνήγαγε τὰς στάσεις εἰς ταὐτὸν ὁ Αλκιβιάδης, καὶ διαλεχθεὶς πρὸς τὸν Νικίαν τῷ Ὑπερβόλῳ

κάτω (editt. κατὰ τοῦ Ὑπερβόλου) τὴν ὀστρακοφορίαν ἔτρεψεν. Ita codd. Quae editur correctio vera non est et alias ob causas et idcirco quod non dicitur τρέπειν τὴν ὀστρακοφο ρίαν, sed τρέπειν vel ἐπιφέρειν τὸ ὄστρακον. Quod autem in Arist. 7 de re eadem legitur ἐκφέρειν τὸ ὄστρακον corrigendum sane est: ἐπιφέρειν τὸ ὄστρ. Cf. p. 965 e: τὴν ψῆφον ἐπιφέρωμεν. Madvigii emendatio τῷ Ὑπερβ. περικάτω τὴν ὀστρ. ἔτρεψεν aut κάτω ἔτρεψεν manifesto mendosa est. Una litera mutata scribendum puto: τῷ Ὑπερβόλῳ κατὰ τὴν ὀστρακοφορίαν ἔτρεψεν (scil. τὸ ὄστρακον, quod e proximis τὸ ὄστρακον ἐποίσουσι facile subauditur). Haec correctiu loco simili Nic. 11: τῶν μὲν εἰς τοῦτον, τῶν δ ̓ εἰς ἐκεῖνον τὸ ὄστρακον τρεπόντων, ubi de rebus iisdem sermo est, corroboratur.

34: τοὺς δὲ φορτικους και πένητας οὕτως ἐδημαγώ ὑπ' ἐκείνου τυραννεῖσθαι, καὶ γησεν, ὥστ ̓ ἐρᾶν προσιέναι παρακελευομένους, ὅπως τοῦ φθόνου κρείττων γενόμενος καὶ καταβαλὼν ψηφίσματα καὶ νόμους καὶ φλυάρους ἀπολλύντας τὴν πόλιν, ὡς ἂν πράξῃ καὶ χρήσηται τοῖς πράγμασι μὴ δεδιὼς τοὺς συκοφάντας. Quo morbo locus laboret, medicus ut qui maxime peritus Coraes perspexit, sed persanare non potuit, nam praeter εἷς ὢν pro ὡς ἄν nihil aliud correxit. Sintenisius suspicatus est παραστῇ vel παράσχῃ pro πράξῃ καί. Madvigius haud probabiliter subesse censuit ὡς ἂν κράτιστα (χρήσηται τοῖς πρ.) aut ὡς ἂν πρακτικώτατα. Cobetus coniecit: ὅπως ἕως ἂν παράσχη χρήσεται κἑ. Corais correctio non sufficit; verbum enim πράξη sine adverbio aut obiecto prorsus ineptum est atque ante χρήσηται τοῖς πράγμασι positum nullum sensum habere potest. Neque lectorem ullum tam benevolum esse credo, ut et sententiam et dictionem probet. Pro πράξῃ verbum requiritur, quocum verba proxima χρήσηται τοῖς πράγμασι iungi possint. Quod difficile non est ad reperiendum comparanti hosce locos, Poplic. 1: οὔτε λαβόντα τὴν ἀρχὴν καλῶς οὔτε χρώμενον αὐτῇ βασιλικῶς. 10: ἐν ἀρχῇ καὶ πράγμασι μεγάλοις. Solon. 15: οὐ μὴν ἀπωσάμενος τὴν τυραννίδα – ἐχρήσατο τοῖς πράγμασιν. Cf. etiam Timol. 1. Aemil. 10. et de sententia Solon. 14: οἱ προϊστάμενοι προσ