Immagini della pagina
PDF
ePub

BOOK III.

I.—1. Three points to be considered in a speech, πίστις, λέξις, and τάξις.

2. We may treat of λέξις, for it is not sufficient ἔχειν, ἃ δεῖ λέγειν, ἀλλ ̓ ἀνάγκη καὶ ταῦτα, ὡς δεῖ, εἰπεῖν.

3. Now ὑπόκρισις has been omitted, which indeed came late into Tragedy and Rhapsody, for the poets at first recited their

own verses.

4. It consists in three things, μέγεθος, ἁρμονία, ρυθμός.

6. After showing its disadvantages, Aristotle observes, τὸ μὲν οὖν τῆς λέξεως ὅμως ἔχει τι μικρὸν ἀναγκαῖον ἐν πάσῃ δι δασκαλίᾳ· διαφέρει γάρ τι πρὸς τὸ δηλώσαι, ὡδὶ ἢ ὡδὶ εἰπεῖν, οὐ μέντοι τοσοῦτον· ἀλλ ̓ ἅπαντα φαντασία ταῦτά ἐστι, καὶ πρὸς τὸν ἀκροατήν.

7. The effect of it is the same as that produced by acting. 8. The poets first made it their study, then the rhetoricians, after which it fell off, as the tragic poets have changed from tetrametre to Iambics.

II. Two ἀρεταὶ λέξεως. 1. σαφῆ εἶναι. 2. μὴ ταπεινὴν, μήτε ὑπὲρ τὸ ἀξίωμα, ἀλλὰ πρέπουσαν.

2. The former virtue is obtained by the use of κύρια ὀνόματα, the latter by τὰ ἄλλα, διὸ δεῖ ποιεῖν ξένην τὴν διάλεκτον, because the hearers are θαυμασταὶ τῶν ἀπόντων.

3. This is more easy and suitable in poetry, hence in prose δεῖ λανθάνειν ποιοῦντας, καὶ μὴ δοκεῖν λέγειν πεπλασμένως, ἀλλὰ πεφυκότως· τοῦτο γὰρ πιθανὸν, ἐκεῖνο δὲ τοὐναντίον.

5. Of the many species of nouns γλώτταις μὲν, καὶ διπλοῖς ὀνόμασι, καὶ πεποιημένοις, ὀλιγάκις καὶ ὀλιγαχοῦ χρηστέον· ἐπὶ τὸ μεῖζον γὰρ ἐξαλλάττει τοῦ πρέποντος.

6. Τὸ δὲ κύριον καὶ τὸ οἰκεῖον, καὶ μεταφορά, μόναι χρήσιμοι πρὸς τὴν τῶν ψιλῶν λόγων λέξιν· ὅτι τούτοις μόνοις πάντες χρῶνται πάντες γὰρ μεταφοραῖς διαλέγονται, καὶ τοῖς οἰκείοις, καὶ τοῖς κυρίοις. Hence if any one form his discourse well, ἔσται τε ξενικὸν, καὶ λανθάνειν ἐνδέχεται, καὶ σαφηνιεῖ.

7. ομωνυμίαι are useful to the sophist, συνώνυμα and κύρια to the poet.

8. Τὸ σαφές, καὶ τὸ ἡδὺ, καὶ τὸ ξενικὸν ἔχει μάλιστα ἡ μεταφορά.

9. Δεῖ δὲ καὶ τα ἐπίθετα, καὶ τὰς μεταφορὰς ἁρμοττούσας λέγειν, i. e. ἐκ τοῦ ἀνάλογον.

10. Καὶ ἐὰν κοσμεῖν βούλῃ, ἀπὸ τοῦ βελτίονος τῶν ἐν ταὐτῷ γένει φέρειν τὴν μεταφορὰν, ἐὰν δε ψέγειν, ἀπὸ τῶν χειρόνων. 11. Εστι δὲ καὶ ἐν ταῖς συλλαβαῖς ἁμαρτία, ἐὰν μὴ ἡδείας σημεῖα φωνῆς.

12. Οὐ πόῤῥωθεν δεῖ, ἀλλ' ἐκ τῶν συγγενῶν καὶ τῶν ὁμοειδῶν μεταφέρειν τὰ ἀνώνυμα ὠνομασμένως, ὃ λεχθὲν δῆλόν ἐστιν ὅτι συγγενές.

13. Καὶ ἀπὸ καλῶν ἢ τῇ φωνῇ, ἢ τῇ δυνάμει, ἢ τῇ ὄψει, ἢ ἄλλῃ τινὶ αἰσθήσει.

14. And epithets may be derived ἀπὸ φαύλου ἢ αἰσχροῦ, οι ἀπὸ τοῦ βελτίονος, and we may also make use of ὑποκορισμός. III. Ψυχρὰ are produced in four ways:

1. ἔν τοῖς διπλοῖς ὀνόμασιν.

2. ἐν τῷ χρῆσθαι γλώτταις.

3. ἐν τοῖς ἐπιθέτοις, τὸ ἢ μακροῖς, ἢ ἀκαίροις, ἢ πυκνοῖς χρῆσθαι.

4. μεταφοραὶ ἀπρεπεῖς, αἱ μὲν διὰ τὸ γελοῖον, αἱ δὲ διὰ τὸ σεμνὸν ἄγαν καὶ τραγικόν.

IV. Simile akin to metaphor. Examples.

V. ̓Αρχὴ τῆς λέξεως τὸ Ἑλληνίζειν. And this is produced in four ways:

1. ἐν τοῖς συνδέσμοις.

2. ἐν τῷ τοῖς ἰδίοις ὀνόμασι λέγειν, καὶ μὴ τοῖς περιέχουσι. 3. μὴ ἀμφιβόλοις.

4. ἐν τῷ τὰ γένη τῶν ὀνομάτων ἄῤῥενα, καὶ θήλεα, καὶ σκεύη ἀποδιδόναι ὀρθῶς.

5. ἐν τῷ τὰ πολλὰ, καὶ ὀλίγα, καὶ ἓν, ὀρθῶς ὀνομάζειν.

6. Ολως δὲ δεῖ εὐανάγνωστον εἶναι τὸ γεγραμμένον, καὶ εὔφραστον" and this must not depend upon the punctuation. 7. It causes a solecism, μὴ ἀποδιδόναι, ἐὰν μὴ ἐπιζευγνύῃς ἀμφοῖν, ὃ ἁρμόττει.

And it is indistinct, ἂν μὴ προθεὶς εἴπῃς, μέλλων πολλὰ μετ ταξὺ ἐμβάλλειν.

VI. To produce ὄγχος, the following rules contribute : 1. τὸ λόγῳ χρῆσθαι ἀντ ̓ ὀνόματος.

2. ἐὰν αἰσχρον ᾖ ἐν τῷ λόγῳ, τοὔνομα λέγειν, and vice versa 3. μεταφοραῖς δηλοῦν, καὶ ἐπιθέτοις, εὐλαβούμενον τὸ ποιητικόν 4. τὸ ἓν πολλὰ ποιεῖν.

5. μὴ ἐπιζευγνύναι.

6. μετὰ συνδέσμου λέγειν.

7. By negative epithets.

VII.—1. Τὸ δὲ πρέπον ἕξει ἡ λέξις, ἐὰν ᾖ παθητική τε καὶ ἠθικὴ, καὶ τοῖς ὑποκειμένοις πράγμασιν ἀνάλογον. But ἀνάλογον is, ἐὰν μήτε περὶ εὐόγκων αὐτοκαβδάλως λέγηται, μήτε περὶ εὐτελῶν σεμνῶς· μηδ' ἐπὶ τῷ εὐτελεῖ ὀνόματι ἐπῇ κόσμος. Instances. See Hobbes.

VIII. On the rhythms. See the notes, p. 227, sq.

ΧΙ. Εἰρομένη λέξις, ἢ οὐδὲν ἔχει τέλος καθ ̓ αὑτὴν, ἂν μὴ τὸ πρᾶγμα λεγόμενον τελειωθῇ.

Κατεστραμμένη, ἡ ἐν περιόδοις. And περίοδος is defined to be λέξις ἔχουσα ἀρχὴν καὶ τελευτὴν αὐτὴν καθ ̓ αὐτὴν, καὶ μέγε θος ευσύνοπτον and it must finish with the sense, and not be cut off.

5. Περίοδος δὲ, ἡ μὲν ἐν κώλοις· ἡ δὲ ἀφελής. Εστι δὲ ἐν κώλοις μὲν λέξις ἡ τετελειωμένη τε καὶ διῃρημένη, καὶ εὐανάπνευστος, μὴ ἐν τῇ διαιρέσει, ὥσπερ ἡ εἰρημένη περίοδος, ἀλλ' ὅλη. Κῶλον δ ̓ ἐστὶ τὸ ἕτερον μόριον ταύτης. Αφελῆ δὲ λέγω τὴν μονόκωλον.

7. And ἢ ἐν κώλοις is either διηρημένη οι αντικειμένη.

9. Παρομοίωσις is when ὅμοια τὰ ἔσχατα ἔχῃ ἑκάτερον τῶν κώλων.

X.2. Since τὸ μανθάνειν ῥᾳδίως ἡδὺ φύσει πᾶσιν, κύρια, μεταφοραὶ, and είκονες chiefy contribute to the fundamental principle of elegance, μάθησις.

4. Ανάγκη δὴ, καὶ λέξιν, καὶ ἐνθυμήματα ταῦτα εἶναι ἀστεῖα, ὅσα ποιεῖ ἡμῖν μάθησιν ταχεῖαν.

5. καὶ ἐὰν ἀντικειμένως λέγηται.

7. Of the four kinds of metaphors, αἱ κατ ̓ ἀναλογίαν εὐδο κιμοῦσι μάλιστα.

XI. 1. A man is said ποιεῖν πρὸ ὁμμάτων, ὅσα ἐνεργοῦντα σημαίνει. See Hobbes, p. 337.

XII. Each kind of oratory has its proper λέξις.

Now the λέξις γραφικὴ is ἡ ἀκριβεστάτη but the αγωνιστικὴ is ἡ ὑποκριτικωτάτη. Ταύτης δὲ δύο εἴδη· ἡ μὲν γὰρ ἠθική· ἡ δὲ παθητική.

4. And δημηγορικὴ λέξις παντελῶς ἔοικε τῇ σκιαγραφία. 5. ἡ δὲ δίκη ἀκριβέστερον.

6. ἡ δὲ ἐπιδεικτικὴ λέξις γραφικωτάτη· δευτέρα δὲ ἡ δικανική. XIII.—1. The parts of a speech are two, ἀναγκαῖον γὰρ, τό πρᾶγμα εἰπεῖν, περὶ οὗ, καὶ τοῦτ ̓ ἀποδεῖξαι.

2. Hence the πρόθεσις and πίστις are τὰ ἀναγκαῖα μόρια.
4. But there are in all four, προοίμιον, πρόθεσις, πίστις,
ἐπίλογος.

XIV. Προοίμιον ἐστιν ἀρχὴ λόγου· ὅπερ ἐν ποιήσει πρόλογος,
καὶ ἐν αὐλήσει προαύλιον. For this and the next chapter, see
Hobbes, p. 339, sqq.

XVI. Διήγησις δ ̓ ἐν μὲν τοῖς ἐπιδεικτικοῖς ἐστιν οὐκ ἐφεξῆς,
ἀλλὰ κατὰ μέρος.

4. In δικανική, the διήγησις must be clear, and the orator
should, by a παραδιήγησις, tell ὅσα εἰς τὴν ἑαυτοῦ ἀρετὴν φέρει,
ἢ θατέρου κακίαν, ἢ ὅσα ἡδέα τοῖς δικασταῖς.

7. Πεπραγμένα δεῖ λέγειν, ὅσα μὴ πραττόμενα ἢ οἶκτον, ἢ
δείνωσιν φέρει.

8. And the διήγησις must be ηθική. 1. By showing the
προαίρεσις. 2. τὰ ἑπόμενα ἑκάστῳ ἤθει. 3. μὴ ὡς ἀπὸ διανοίας
λέγειν, ἀλλ' ὡς ἀπὸ προαιρέσεως.

10. Ετί, ἐκ τῶν παθητικῶν λέγε, διηγούμενος καὶ τὰ ἑπόμενα,
καὶ ἃ ἴσασι, καὶ τὰ ἰδίᾳ ἢ αὐτῷ, ἢ ἐκείνῳ προσόντα. Καὶ εὐθὺς
εἰσάσαγε σεαυτὸν ποῖον τινα, ἵνα ὡς τοιοῦτον θεωρῶσι, καὶ τὸν
ἀντίδικον λανθάνων δὲ ποίει.

11. But in δημηγορία, διήγησις is least used, and only περὶ
μελλόντων, ἵνα ἀναμνησθέντες ἐκείνων βέλτιον βουλεύσωνται
περὶ τῶν ὕστερον.

XVII. Πίστεις must be ἀποδεικτικαί, upon four points.
See Hobbes, p. 343, sq. As also for the two next chapters.

THE END.

2 D 2

εῖα,

ντα

« IndietroContinua »