15

16

rumque sordidos ac semper fulgoris horridi : Ethiopicos pingues, lucemque non emittentes, aut fundentes, sed convoluto igne" flagrare. Callistratus fulgorem carbunculi debere candidum esse positi", extremo visu nubilantem si attollatur, exardescentem: ob id a plerisque hunc 3 carbunculum candidum vocari. Qui languidius ac lividius ex Indicis lucent, lithizontas appellari". Carchedonios multo minores esse: Indicos etiam in sextarii unius mensuram cavari. Archelaus, Carchedonios nigrioris aspectus esse, sed igne, vel sole, et inclinatione " acrius, quam cæteros, excitari. Eosdem umbrante tecto purpureos videri, sub cælo flammeos, contra radios solis et scintillare ceras signantibus his liquescere, quamvis in opaco. Multi Indicos Carchedoniis candidiores esse, et e diverso inclinatione hebetari scripsere: etiamnum in Carchedoniis maribus stellas intus ardere", feminas fulgorem universum

18

sordidos, ac semper fulgoris horridi: Æthiopicos pingues, lucemque non emittentes, aut fundentes, sed convoluto igne flagrantes. › SALM. -Fulgoris horridi. Sic MSS. omnes: non retorridi. H. Fulgoris horridi. Nos ex India maximeque ex insula Taprobane, Ceylan, absolutissimos habemus carbunculos, quorum præcipuus color est, le ponceau. Hunc colorem Plinius dicit horridum. BROT.

15. Sed convoluto igne. Collecto in se igne, nec sparso. HARD.

16. Positi. Humi dejecti ac residentis, extremo ambitu nubium quamdam speciem referat. HARD.

17. Lithizontas appellari. AðíčovTas, lapidis qualitatem potius quam gemmæ referentes. HARD.

18. In sextarii unius mensuram cavari. Parisini dicunt, trois demi-setiers. Vide quæ diximus lib. XIV,

20

cap. 6. H. — In sextarii. Hæc Noster non satis caute transcripsit ex Græcorum, aut peregrinantium fide, quibus quidlibet augendi semper fuit æqua potestas. Quid vero hoc monstri? an ullus umquam rubi

nus,

ut aiunt, vel in Oriente (rubis oriental) repertus fuit tam inauditæ amplitudinis? quæ amplitudo, etsi non tanta fuerit, ex hoc tamen loco patebit, carbunculos Veterum, et indicos quidem, ad nostrates rubinos referri non posse. Cf. sup. not. 5 hoc ipso cap. ED.

19. Et inclinatione. Quum leviter inclinantur. HARD.

20. Umbrante tecto. Sub tecto, et in umbra. HARD.

21. Stellas intus ardere. Velut scintillantium fulgentiumque stellarum projectos radios. DAL. - Stellas intus ardere. Veluti scintillantes intus stellas apparere. Hard.

24

fundere extra sé. Alabandicos cæteris nigriores esse sca- 4 brosque. Nascuntur et in Thracia" coloris ejusdem, ignem minime sentientes. Theophrastus auctor est, et in Orchomeno Arcadia inveniri, et in Chio. Illos" nigriores, e quibus et specula fieri. Esse et Træzenios varios intervenientibus maculis albis item Corinthios, et pallidiores, et candidos. Bocchus et in Olisiponensi erui scripsit, magno labore", ob argillam 28 sole adustis saltibus 29.

25

XXVI. Nec est aliud difficilius, quam discernere hæc genera tanta est in eis occasio artis, subditis' per quæ translucere cogantur. Aiunt ab Æthiopibus hebetiores in aceto maceratos quatuordecim diebus nitescere, totidem mensibus durante fulgore. Adulterantur vitro simillime: sed cote deprehenduntur', sicut aliæ gemmæ factitiæ :

25. Esse et Trazenios, etc. Theo- hæc librorum visa sincerior, quam phrast. loc. cit. HARD.

26. Item Corinthios. Theophrast. Ποικίλος δὲ καὶ ὁ Κορίνθιος, etc. Η.

27. Et Olisipone scripsit magno labore (sic prius). Legend. « Et in Olisipone erui scripsit magno labore ob argillam soli adusti solibus,> difficulter erui carbunculos in Lusitano littore dicit, ob solum argillaceum solibus adustum. SALM.

manu scriptorum,
ob argillam
soli adustis saltibus; sic enim
Reg. 2, Colb. 3, et alii: vel quod
Salmasius suggerit in Solin. p. 277:
« ob argillam soli adusti solibus. » H.
XXVI. 1. Subditis. Bracteis colo-
ratis. HARD.

2. Sed cote deprehenduntur. Mola, ad quam gemmæ poliuntur, quæ e cote fit. HARD.

I

I

mollior enim materia, et fragilis: et centrosa scobe3 deprehenduntur, et pondere, quod minus est vitreis: aliquando et pustulis argenti modo relucentibus.

XXVII. Est et anthracitis' appellata in Thesprotia fossilis', carbonibus similis. Falsum arbitror, quod et in Liguria nasci tradiderunt, nisi forte tunc nascebantur3. Esse in iis et præcinctæ candida vena traduntur : harum igneus color, ut superiorum, est: peculiare quidem, quod jactatæ in ignem, velut intermortuæ exstinguuntur, contra aquis perfusæ exardescunt.

XXVIII. Cognata est huic sandaresus, quam aliqui Garamantiten vocant: nascitur in India', loco ejusdem nominis. Gignitur et in Arabia ad meridiem versa. Commendatio summa', quod velut in translucido ignis ob

3. Et centr. scobe. Scobe exsiliente, quoniam in gemmis illis adulterinis centrum intervenit, quod esse duritiem quamdam ac veluti callum nodumve, alibi diximus. H.

XXVII. 1. Est et anthracitis. ÅvOpzxíris, quod carbonum ardentium speciem referat. H. Anthracitis.

Anthracitis Broterio videtur esse, le rubis spinelle; Dalecampio vero carbo fossilis, la houille, le charbon de terre, de quo supra diximus, lib. XXXVI, cap. 38. Nos de carbunculis veris non jam hic sermonem esse credimus. ED.

2. Fossilis. Fortassis quem nasci ad Binas scribit Theophrastus lib. de Lapidib. Anthracitin hanc hæmatitis genus facit Agricola. DAL.

3. Tunc nascebantur. Theophr. prodidit lib. Tepi 2i0w, hocque genus ligno putri simile adspectu, oleo perfusum accendi, et quum exstinctum fuerit tale videri quale antea fuerat. DAL.

Sandaresus. Nunc non noscitur ille carbunculus. BROT. Nec de carbunculo loqui Plinium arbitramur, quanquam sandaresum ad certam gemmæ speciem referre nequimus. Ed.

er

2. Commendatio summa, quod velut in translucido stellantes intus, etc. (sic prius). Legend. Summa ejus commendatio, quod velut in translucido ignis intus celantesque se transfulgent aureæ guttæ, semper

4. Esse in iis, etc. Hæc deinceps in corpore nunquam in cute. ■

tentus3, celantesque se transfulgent transfulgent aureæ guttæ, semper in corpore, numquam in cute. Accedit religio narrata, a siderum cognatione, ab inspectoribus, quoniam fere stellarum Hyadum et numero, et dispositione stellan

5

tur, ob id Chaldæis in cærimoniis habitæ. Et hic ma-a res austeritas distinguit, quodam vigore apposita tingens. Indica quidem etiam hebetare visus dicuntur. Blandior feminis flamma: alliciens magis, quam accendens. Sunt qui præferant Arabicas Indicis, fumidoque chrysolitho illas similes dicant. Ismenias vero negat poliri sandareson, propter teneritatem : et ob id in magno errore sunt, qui sandaricas vocent. Inter omnes constat, quantum numero stellarum accedat, tantum et pretio accedere. Affert errorem aliquando similitudo nominis, sandasel, 3 quod Nicander sandareseon vocat, alii sandareson. Quidam vero hanc sandastron, illam sandaresum: in India nascentem illam quoque, et loci nomen custodientem: mali colore, aut olei viridis, omnibus improbatam.

6

8

XXIX. Ex eodem genere ardentium, lychnis' appellata 1

austeritas distinguit, siquidem vigor apposita tingens indicat: quidam etiam, etc. » Et cap. 5 ejusdem libri : « nullis major austeritas, nec minus vitii. Et paulo post :

ergo Cyprii varie glauci : magis ac minus in eodem smaragdo aliis partibus tenorem illum Scythica austeritatis non semper custodiunt. » Πικρὸν Græci vocant quod austerum in coloribus Latini. SALM.

6. Quod Nicander. Sic MSS. omnes, et hoc loco, et in indice. Typi omnes perperam, Nicanor. H.

7. Illam sandaresum. De qua dictum est initio hujus cap. HARD.

8. In India nascentem illam. De qua plane modo Nicander. H. XXIX. 1. Lychnites appellata a

I

a lucernarum accensu, tamen præcipuæ gratiæ. Nascitur circa Orthosiam, totaque Caria, ac vicinis locis: sed probatissima in Indis3, quam quidam remissiorem carbunculum esse dixerunt. Secunda bonitate similis est Ionia appellata a prælatis floribus. Et inter has invenio differentiam: unam quæ purpura radiat : alteram quæ cocco: