20 19 U. C. 561. tatium animos mittendis legatis, partim ultro ad eum V A. C. 191. bant: sicut" Epirotæ communi gentis consensu, et E Peloponneso venerunt. Elei auxilium adversus Ach petebant, quos, post bellum non ex sua sententia indic Antiocho, primum civitati suæ arma inlaturos credeb Mille iis pedites cum duce Cretensi Euphane sunt missi. rotarum legatio erat minime in partem ullam liberi aut plicis animi. Apud regem gratiam initam volebant cun ut caverent, ne quid obfenderent Romanos. petebant ne se temere in caussam deduceret, expositos adversus Ita pro omni Græcia, et primos inpetus Romanorum except Sed, si ipse posset terrestribus navalibusque copiis præsi Epiro, cupide eum " omnes Epirotas et urbibus et portubus accepturos. si id non posset, deprecari, ne se nudos atque i mes Romano bello objiceret. Hac legatione id agi adpare ut, sive (quod magis credebant) abstinuisset Epiro, "int sibi omnia 23 apud exercitus Romanos essent, conciliata apud regem gratia, quod accepturi fuissent venientem ; venisset, sic quoque spes veniæ ab Romanis foret, quod, exspectato longinquo auxilio ab se, præsentis viribus cubuissent. Huic tam perplexæ legationi, quia non sati promtu erat, quid responderet, legatos se missurum ad dixit, qui de iis, quæ ad illos seque communiter pertiner loquerentur. 19 ab Eleis. 24 21 VI. In Boeotiam ipse profectus est, caussas in speciem adversus Romanos eas, quas ante dixi, habentem; Brachy necem, et bellum a Quinctio Coroneæ, propter Romano militum cædes, inlatum; re vera per multa jam secula p lice privatimque labante egregia quondam disciplina gentis multorum eo statu, qui diuturnus esse sine mutatione re non posset. Obviam effusis undique Bootiæ principibus, T bas venit. ibi in concilio gentis, quamquam et ad Deli inpetu in præsidium Romanum facto, et ad Chalcidem c miserat nec a parvis nec dubiis principiis bellum, tar eamdem orationem exorsus, qua in conloquio primo ad Ci cidem, quaque per legatos in concilio Achæorum usus erat amicitiam secum institui, non bellum indici Romanis pos laret; neminem, quid ageretur, fallebat. decretum tamen 25 Veniebant] Legati: ut ab Epirotis, et 20 Ne se temere in causam deduceret] Ne vellet se temere in causam regiam descendere, partes regias amplecti. 21 Omnes] Scripti Gronoviani et noster Vict. omnibus. Ütrumlibet malis, parum interest. 22 Integra sibi omnia apud exercitus Romanos essent] Dele vocem exercitus. Sensus est: ut possent videri nihil fecisse, quo Ro n sicuti Gron. Crev. mani offenderentur, et integram, nullaqu parte læsam, cum iis amicitiam retinuisse. 23 Apud exercitus Romanos] Dele cum novio vocem exercitus. 24 Multorum eo statu, qui] Quum multi luxum ac delicias fortunis omnibus eversi i statu essent, ut incolumes esse nisi turl rebus non possent: quales describit Cati socios Sallustius. Egregie hæc illustrat Pol locus in Excerpt. de Virtutibus et Vitiis, 1. 25 Sub levi verborum prætextu] Decre cum sociis levi verborum prætextu pro rege adversus Romanos factum U. c. 561. est. Hac quoque gente adjuncta, Chalcidem regressus, præ- A. C. 191. missis inde literis, ut Demetriadem convenirent principes Deliberat Ætolorum, cum quibus de summa rerum deliberaret, navibus de summa eo ad diem indictam concilio venit. Et Amynander adcitus rerum. ad consultandum ex Athamania: et Hannibal Pœnus, jam diu non adhibitus, interfuit ei concilio. Consultatum de Thessalorum gente est, quorum omnibus, qui aderant, voluntas tentanda videbatur. in eo modo diversæ sententiæ erant ; quod alii extemplo agendum; alii ex hieme, quæ tum ferme media erat, differendum in veris principium; et alii legatos tantummodo mittendos; alii cum omnibus copiis eundum censebant, terrendosque metu, si cunctarentur. de bello Romano VII. Quum circa hanc fere consultationem disceptatio omnis verteretur, Hannibal, nominatim interrogatus sententiam, in universi belli cogitationem regem atque eos, qui aderant, tali oratione avertit: Si, ex quo trajecimus in Græciam, adhi- Hannibalis bitus essem in consilium, quum de Eubœa, de Achæis, de Bœotia agebatur; eamdem sententiam dixissem, quam hodie, quum de oratio. Thessalis agitur, dicam. Ante omnia Philippum et Macedonas in societatem belli quacumque ratione 26 censeo deducendos esse. nam quod ad Eubeam Bæotosque et Thessalos adtinet, cui dubium est, quin, ut quibus nullæ suæ vires sint, præsentibus adulando semper, quem metum in consilio habeant, eodem ad inpetrandam veniam utantur? "simul ac Romanum exercitum in Græcia viderint, ad consuetum imperium se avertant? nec iis noxæ futurum sit, quod, quum Romani procul abessent, vim tuam præsentis exercitusque tui experiri noluerint? Quanto igitur prius potiusque est, Philippum nobis conjungere, quam hos? cui, si semel in caussam descenderit, nihil integri futurum sit, quique eas vires adferat, quæ non accessio tantum ad Romanum esse bellum, sed per se ipsa nuper sustinere potuerint Romanos. Hoc ego adjuncto (absit verbo invidia) qui dubitare de eventu possim? quum, quibus adversus Philippum valuerint Romani, iis nunc fore videam ut ipsi obpugnentur. Ætoli, qui Philippum (quod inter omnes constat) vicerunt, cum Philippo adversus Romanos pugnabunt. Amynander atque Athamanum gens, quorum secundum Etolos plurima fuit opera in eo bello, nobiscum stabunt. Philippus tum, te quieto, totam molem sustinebat belli: nunc duo maximi reges, Asia Europaque viribus, • Panus del. Gron. Crev. P tunc Eæd. Team Gron. Crev. factum est, ut sumeretur bellum adversus Romanos, non quidem nominatos, sed verbis rem ita leviter prætexentibus ac tegentibus, ut nihil esset obscuri. 26 Censeo deducendos] Libenter deleverimus verbum censeo. Magis enim videtur fore ad gustum Livii, si legatur: Eam sententiam VOL. III. a deque Achæis et de Boeotia Bekk. s noxia Kreyss. Bekk. dixissem, quam hodie... dicam; nempe ante omnia Philippum et Macedonas in societatem belli quacumque ratione deducendos esse. Judicent ii quibus nota est Liviana phrasis. 27 Simul ac] Mallemus cum Gronovio, ac, simul Romanum imperium. Simul, pro simul ac, simul atque. E U. C. 561. Hannibali 30 adversus unum populum, (ut meam utramque fortunam tace patrum certe ætate ne uni quidem Epirotarum regi par (28 quids tandem erit vobiscum comparatus?) geretis bellum. igitur res mihi fiduciam præbet, conjungi nobis Philippum po Una, communis utilitas, quæ societatis maximum vinculum altera, auctores vos Ætoli. Vester enim legatus hic Thoas i cetera, quæ ad exciendum in Græciam Antiochum dicere solitus, ante omnia hoc semper adfirmavit; fremere Philipp et ægre pati, sub specie pacis leges servitutis sibi inpositas." quidem fera bestiæ vinctæ aut clause, et refringere claustra c enti, regis iram verbis æquabat. cujus si talis animus est, solva nos ejus vincula, et claustra refringamus, ut erumpere coërcitam iram in hostes communes possit. Quod si nihil legatio nostra moverit, at nos, quoniam nobis eum adjungere possumus, net hostibus nostris ille adjungi possit, cavear Seleucus filius tuus Lysimachia est: qui si eo exercitu, q secum habet, per Thraciam proxima Macedoniæ cœperit d pulari; facile ab auxilio ferendo Romanis Philippum ad potissimum tuenda avertet. De Philippo meam sentent habes. De ratione universi belli quid sentirem, jam ab in non ignorasti. quod si tum auditus forem, non in Euboea C cidem captam, et castellum Euripi expugnatum Romani, Etruriam Ligurumque et Galliæ Cisalpinæ oram bello ard et, qui maximus iis terror est, Hannibalem in Italia esse a rent. Nunc quoque arcessas censeo omnes navales terrestre copias. Sequantur classem onerariæ cum commeatibus. hic sicut ad belli munera pauci sumus, sic nimis multi pro in commeatuum. Quum omnes tuas contraxeris vires, divi classem partis Corcyræ in statione habebis, ne transitus Ro nis liber ac tutus pateat: partim ad litus Italiæ, quod Sardin Africamque spectat, trajicies: ipse cum omnibus terrestr copiis in Byllinum agrum procedes. Inde Græciæ præsid et speciem Romanis trajecturum te præbens, et, si res poposc trajecturus. Hæc suadeo, qui, ut non omnis peritissimus belli, cum Romanis certe bellare bonis malisque meis didici. quæ consilium dedi, in eadem nec infidelem, nec segnem ope polliceor. Dii adprobent eam sententiam, quæ tibi optima fuerit. u VIII. Hæc ferme Hannibalis oratio fuit; quam lauda non credit magis in præsentia, qui aderant, quam rebus ipsis exse sunt. nihil enim eorum est factum, nisi quod ad clas Antiochus. y 31 Macedo copiasque arcessendas ex Asia Polyxenidam misit. Legati u. c. 561. Larissam ad consilium Thessalorum sunt missi, et Etolis A. C. 191. Amynandroque dies ad conveniendum exercitui Pheras est dictus eodem et rex cum suis copiis confestim venit. Ibi 32 dum opperitur Amynandrum atque Etolos, Philippum Megalopolitanum cum duobus millibus hominum ad legenda ossa Macedonum circa Cynoscephalas, ubi debellatum erat Legit ossa cum Philippo, misit; sive "ab ipso, quærente sibi commen- num ad dationem ad Macedonum gentem et invidiam regi, quod inse- Cynoscepultos milites reliquisset, monitus; sive ab insita regibus phalas. vanitate ad consilium specie amplum, re inane, animo adjecto. Tumulus est, in unum ossibus, quæ passim strata erant, coacervatis, factus; " qui nullam gratiam ad Macedonas, odium ingens ad Philippum movit. Itaque, qui ad id tempus fortunam esset in consilio habiturus, is extemplo ad M. Bæbium proprætorem " misit, Antiochum in Thessaliam inpetum fecisse. si videretur ei, moveret ex hibernis: se obviam processurum, ut, quid agendum esset, consultarent. 35 in Thessa lia. IX. Antiocho, ad Pheras jam castra habenti, ubi conjunx- Ejus gesta erant ei se Ætoli et Amynander, legati ab Larissa venerunt, quærentes, quod ob factum dictumve Thessalorum bello lacesseret eos? simul orantes, ut, remoto exercitu, per legatos, si quid ei videretur, secum disceptaret. Eodem tempore quingentos armatos, duce Hippolocho, Pheras in præsidium miserunt: hi, exclusi aditu, jam omnia itinera obsidentibus regiis, Scotussam se receperunt. Legatis Larissæorum rex clementer respondit, Non belli faciendi, sed tuendæ et stabiliendæ libertatis Thessalorum caussa, se Thessaliam intrasse. Similia his qui cum Pheræis ageret, missus. cui nullo dato responso, Pheræi ipsi legatum ad regem, principem civitatis Pausaniam, miserunt. Qui quum haud dissimilia his, ut in caussa pari, quæ pro Chalcidensibus in conloquio ad Euripi fretum dicta erant, quædam etiam ferocius, egisset; rex etiam atque etiam deliberare eos jussos, ne id consilii caperent, cujus, dum in futurum nimis cauti et providi essent, extemplo pœniteret, dimisit. Hæc renunciata Pheras legatio quum esset, ne paullum quidem dubitarunt, quin pro fide erga Romanos, quidquid fors belli tulisset, paterentur. Itaque et hi summa ope parabant z add. suum Gron. Crev. antiquiores editi, teste Gronovio. Accedit MS. Vict. Vulgo dum opperiretur. 33 Ab ipso] Philippo Megalopolitano. Vid. supra 1. XXXV. c. 47. 34 Qui nullam gratiam] Qui neque gratum Macedonibus Antiochum, et invisum Philippo fecit. 35 Misit] Supple, litteras, vel nuncios qui docerent. Vid. supra 1. VIII. c. 23. A. C. 191. 36 U. C. 561. se ad urbem defendendam : et rex ab omni parte simul obj nare monia est adgressus; " eta, ut qui satis intellige (neque enim dubium erat) in eventu ejus urbis positum quam primam adgressus esset, aut sperni deinde ab univ gente Thessalorum, aut timeri se, omnem undique terro obsessis injecit. Primum inpetum obpugnationis satis stanter sustinuerunt: dein, quum multi propugnantes ca rent, aut vulnerarentur, labare animi cœpere. Revocati dei castigationibus principum ad perseverandum in propo relicto exteriore circulo muri, deficientibus jam copiis, in i riorem partem urbis concesserunt; cui brevior orbis m tionis circumjectus erat. postremo victi malis, quum timer ne vi captis nulla apud victorem venia esset, dediderunt s Nihil inde moratus rex, quatuor millia armatorum, dum re terror esset, Scotussam misit. nec ibi mora deditionis facta, cernentibus Pheræorum recens exemplum: qui, q pertinaciter primo abnuerant, malo domiti tandem feciss cum ipsa urbe Hippolochus Larissæorumque deditum præsidium. "Dimissi ab rege inviolati omnes; quod rem magni momenti futuram rex ad conciliandos Larissæo animos credebat. C X. Intra decimum diem, quam Pheras venerat, his fectis, Cranonem, profectus cum toto exercitu, primo adve cepit. inde Cypæram et Metropolim, et iis circumjecta tella recepit; omniaque jam regionis ejus, præter Atracer Gyrtonem, in potestate erant. Tum adgredi Larissam con tuit: ratus vel terrore ceterarum expugnatarum, vel bene præsidii dimissi, vel exemplo tot civitatium dedentium s non ultra in pertinacia mansuros. Elephantis agi ante si terroris caussa jussis, quadrato agmine ad urbem incessit incerti fluctuarentur animi magnæ partis Larissæorum i 35 metum præsentem hostium et verecundiam absentium sc rum. Per eosdem dies Amynander cum Athamanum ju tute occupat Pellinæum: et Menippus, cum tribus mill peditum Ætolorum et ducentis equitibus in Perrhæbiam fectus, Malloam et Cyretias vi cepit, depopulatusque agrum Tripolitanum. His raptim peractis, Larissam ad re redeunt consultanti, quidnam agendum esset de Lar supervenerunt. Ibi in diversum sententiæ tendebant: vim adhibendam, et non differendum censentibus, quin op bus ac machinis simul undique monia adgrederentur " u a et del. Gron. b deinde Gron. Crev. 36 Et] Adjecimus particulam et, quæ et necessaria visa est, et exstat in libro Thuan, et primis editionibus, teste Jac. Gronovio. 37 Dimissi ab rege inviolati omnes, quod eam rem...futuram rea] Vel tolle ab rege, vel rex. Alterutrum enim vacat. 38 Metum præsentem hostium] Muretus, 39 c Cierum Bekk. præsentium: recte: sequitur enim, abse sociorum. 39 Urbis site in plano, apertæ, cam undique aditu] Urbs aperta est, quam quivis intrare potest. Urbs campestri ea est quæ ex plano, ex campestri aditur. pressimus scripturam Vict. codicis, cum |