Immagini della pagina
PDF
ePub
[merged small][ocr errors][merged small]

PRO

A. CLUENTIO AVITO.

ORATIO DECIMA QUARTA.

Anno urbis 687. Ciceronis 41. Æmilio & Volcatio coff. A. Cluentius Avitus, eques Romanus, e municipio Larinate, accufatus eft ab Oppianici filio, & a T. Attio Pifaurensi, quos accufatores filio compararat Sassia mater, improbi ingenii, & libidinis effrenata mulier. Veneno fuftuliffe quum alios nonnullos, tum Oppianicum, vitricum fuum, arguebatur Cluentius. Hunc Cicero qui hoc anno prætor erat, defendit apud collegam fuum, Q. Voconium Nafonem, qui quærebat de veneficiis. Sed antequam ad veneficii crimen veniat, Cluentium longá primùm

Tomus V.

A

[ocr errors]

I.

oratione de falfa infamia purgat. Quum enim Oppianicus ante annos octo a Cluentio accufatus & condemnatus effet, defenfor ejus, L. Quintius tribunus plebis, rem in invidiam adduxerat, quum diceret pecuniam in judicio fuiffe verfatam; & quum incertum effet, ex qua parte effet profecta; populus Romanus non credidit ab Oppianico datam qui damnatus erat; & errore multorum in falfo crimine Cluentius fuerat. FABRICIUS.

ANIMA

NIMADVERTI, Judices, omnem accufatoris orationem in duas divifam effe

partes: quarum altera mihi niti & magnopere confidere videbatur invidiâ jam inveteratâ judicii Juniani: altera tantummodò confuetudinis causâ timidè & diffidenter attingere rationem veneficii criminum; qua de re lege eft hæc quæftio conftituta. Ita

que

mihi certum eft hanc eamdem diftributionem, invidiæ, & criminum, sic in defensione fervare; ut omnes intelligant, nihil me nec fubterfugere voluiffe reticendo, nec obfcurare dicendo.

2. Sed quum considero, quomodo mihi in utraque re sit elaborandum, altera pars, ea quæ propria eft judicii veftri, & legitimæ veneficii quæftionis, per mihi brevis, & non magnæ in dicendo contentionis fore videtur: altera autem, quæ procul a judicio remota eft, quæ concionibus feditiosè concitatis accommodatior eft, quàm tranquillis moderatifque judiciis, profpicio, quantum in agendo difficultatis, & quantum laboris sit habitura.

3. Sed in hac tanta difficultate illa me res tamen, Judices, confolatur, quòd vos de criminibus sic audire confueftis, ut eorum omnem diffolutionem ab oratore quæratis: ut non exiftimetis, plus vos ad falutem reo largiri oportere, quàm quantum defenfor, purgandis criminibus, confequi, & dicendo probare potuerit. De invidia autem sic inter vos difceptare debetis, ut non, quid dicatur a nobis, fed quid oporteat dici, consideretis. Agitur enim in criminibus, A. Cluentii proprium periculum; in invidia, caufa communis. Quamobrem alteram partem caufæ sic agemus, ut vos doceamus; alteram sic, ut oremus: in altera, diligentia veftra nobis adjungenda eft; in altera, fides imploranda: nemo eft enim, qui invidiæ, sine veftro, ac sine t lium virorum fubsidio possit resistere.

4. Equidem quod ad me attinet,

[ocr errors]

me vertam nefcio negem fuiffe illam infamiam judicii corrupti? negem illam rem agitatam in concionibus ? jactatam in judiciis? commemoratam in fenatu? evellam ex animis hominum tantam opinionem? tam penitus insitam? tam vetustam? non eft noftri ingenii: veftri auxilii est, Judices, hujus innocentiæ sic in hac calamitofa fama, quasi in aliqua perniciosissima flamma, atque in communi incendio fubvenire.

II. Etenim ficut aliis in locis parum firmamenti, & parum virium veritas habet : sic in hoc loco falfa invidia imbecilla effe debet. Dominetur in concionibus, jaceat in judiciis valeat in opinionibus ac fermonibus imperitorum, ab ingeniis prudentium repudietur: vehementes habeat repentinos impetus, fpatio interposito, & causâ cognitâ confenefcat: denique illa definitio judiciorum æquorum, quæ nobis a majoribus tradita eft, retineatur; ut in judiciis & sine invidia culpa plectatur, & fine culpa invidia ponatur.

6. Quamobrem a vobis, Judices, antequam de ipfa caufa dicere incipio, hæc poítulo; primùm id, quod æquissimum eft, ut ne quid præjudicati afferatis: etenim non modò auctoritatem, fed etiam nomen judicum amittemus nisi hîc ex ipsis causis judicabimus, ac si ad caufas

« IndietroContinua »