autem vere fuerunt. Quotiefcunque ergo conftaret, realem ac verum aliquem effe&tum neque ab homine, neque a Dæmone, neque a Natura fieri potuifle, illico probatum remaneret illum fuifle miraculofum ; neque enim miraculofum quid probari evidentius po teft, quam probando non potuiffe efle naturale, atque hac ratione ea omnia miracula, quæ alias fimpliciter dicuntur, ut refurrectio mortui, vera Prophetia, & his fimilia, pro miraculis illico fe produnt, quia & Damon's > & Naturæ vim omnem exuperant : unde inanis, ac fuperflua eft omnis probatio in his, quia ex feipfis miraculofa apparent; non fic autem infirmorum fanationes, & alia his non diffimilia.

S Tertia conditio eft, quod effectus non accidat ex vi verborum, fed ex hominuin merito. Hanc conditionem Theologi defiderant, quia conftat in facro fancto Mif fæ facrificio, ex verborum vi per facerdotem prolato rum panem, & vinum in corpus, & fanguinem ve rum, ac realem Chrifti tranfubftantiari; fic etiam in aliis facramentis ex verborum enunciatione, maxima, ac fupernaturalis virtus conciliatur, ut non ex hoc quis dici poffet miracula feciffe ; quia quamtunvis malus eflet facerdos facrificans, aut benedicens, tamen idem panis, & vinum eodem modo transsubstantiaren tur, & cætera facramenta eamdem virtutem comunica rent: non enim hæc ex hominum merito contingunt, fed ex verborum vi, ut dixi: unde hæc conditio vi detur mihi magis refpicere ipfum hominem facientem miracula, quam naturam effectus miraculoli & ea de caufa ad Philofophum, quemadmodum neque aliæ ex his, nihil pertinent. Quod enim per verba quædam fiert poffint alia miracula, præter ea quæ vel in Mille fa crificio proferuntur, ad transfubftantiandum in corpus & fanguinem Chrifti Domini panem, & vinum, in eo facrificio oblatum, & alia quæ vim fortita funt ab ipfa Ecclefia, vanum omnino eft & ab om ni veritate alienum non modo enim per ullum verborum genus miraculum, quantumvis minimum fieri poteft, fed neque ex eorum energia ullus, quan. tumvis minimus, effectus naturalis produci. Sed de his alias.

6 Quarta conditio eft, quod effectus evidens fit, ac patens, non autem latens humanos fenfus: exemplifi cant rem circa hanc conditionem de eodem Euchariiliæ facramento; quia transfubftantiatio panis & vini in Chrifti corpus, & fanguinem, non eft patens, & evidens ad fenfum, fed per fidem, qua folummodo cam affequi nobis licet, & non aliter. Ab hac conditione deficeret ftigmatum fignatio in corpore Pau11, nifi ejus dicto credendum effet, quia ad fenfum latebant, a qua tamen non deficerent ftigmata in D., Francifco, & in D. Catharina Senenfi, quia in eorum utroque ad fenfum apparebant, ut ex corum vita conftat.

7

Quinta conditio eft, ut miraculum fit ad fidei corroborationem, in hominum falutem, & ad Dei gloriam, quia miracula attribuuntur Fidei, Gloff. in cap. unico verbo fedis, tit. de reliq. & ven. Sanct. 6. non enim exiftimandum eft, gratis Deum interrumpere ordinem ab initio Naturæ datum, fed ut eft ipfa Sapien tia, id non nifi ad fui gloriam, & in noftram falutem operari; ex fidei autem corroboratione, utrumque. emanare palam eft.

Sexta conditio eft, quod effectus appareat in continenti, aut multo citius quam a Natura fieri potuerit: & hoc habet locum in his tantum, quæ alias naturali ter fieri poffunt: Malvet. ubi alias, dub. 3. num. 25. fiquidem nonnulli, quod exempli gratia diétum volo, ab infirmitatibus etiam extremis, & undequaque periculofis fanantur, Natura ipfa morbum fuperante, humorum concoftione, & adæquatione, etiam citius, ac faciliori modo, quam fperari ab hominibus potuerit; ii tamen miraculofe non fanantur, quia fanatio tempore contingit; fanationes autem miraculofa nulla intermedia humorum concoctione fiunt, fed in instanti, confeftim, fubito, ftatim: his enim vocibus ad oftendendam miracu⚫ lorum evidentiam utitur Sacra Scriptura, præcipue ve ro in miraculis que a Chrifto Domino patrata fuifle narrant Evangelifta, Sed adverte, ut dixi, hane in ftantaneam operationem non requiri in omnibus mira. culis, fed in iis, quæ funt a Natura factibilia, & idcirco nihil omnino demit de miraculo, quod Elifæus non una vice puerum a morte fufcitaverit, fed tantum ubi fepties fuper illum fefe inclinaffet, & quod Chriftus Dominus non prima vice integrum vifum reftituerit

cœco, de quo Marc. cap. 8. v. 23. & feqq. fed fecun do manus fuper oculos ejus impofuerit; contra autem eveniffet in fanatione cœcitatis Tobiæ, multum enim de miraculo minuiffet, repetitio per plures vices medi camenti ab Angelo Tobiolo commonftrati, quia fortal fe erat opus hoc per convenientem & iteratam ejus medicamenti applicationem naturaliter factibile, non vero unica vice..

Septimam conditionem affert Malvet. ubi fupra, nu. I 52. & Medices ibid. Eft autem, quod fiant fine dolore. Sed hæc ut videtur, non eft in omnibus miraculis perquirenda; imo fortafle in nullo: nam quid demeret mi raculo, fi lapide renum magno, & qui non potelt naturaliter per anguftias veretri exire, laborans ad alicujus fervi Dei benedictionem illum cum confueto dolore per urinam ejiceret? aut fi putrida febre laborans, jam jam periturus, folo Jefu Chrifti nomine invocato, ftomachi dolore illico apprehenfus vomeret, & a febre, infimul que ab imminente morte liberaretur? Jam vero tale exemplum in Sacris habemus, ab ipfo Medic. relatum Marc. cap. 9. v. 25. de Dæmoniaco a Chrifto Domino® liberato, de quo ille: Et exclamans multum dif cerpens eum, exiit ab eo: & factus eft ficut mortuus, ita ut multi dicerent: Quia mortuus eft. Et infra, qu. 8. fub nu. 17, miraculofum opus (quantum ego exiftimo) contemplari licet dolores unius partis in aliam tranfmu tari, ita ægrotante Deum rogante per merita Cardin. Bellarmini pia memoriæ. Itaque dummodo in continenti, exempli gratia, recedat morbus, licet remaneant confequentia morbi, puta, laffitudo, debilitas, trix, dolor,& fimilia, fufficit ad hoc, ut opus mira. culofum dicatur, ita fentiente Rota in Relatione fuper proceffu Cannonizationis B. Raimundi, p. 2. art. 5. v. Quod fi quandoque. Non tollit itaque dolor interveniens in alicujus morbi curatione vim miraculi, ut firmat Rot. in Relat. fuper proceffu Canonizationis S. Caroli, P. 3. mir. 2. poft mortem in fin., & in Relatione fuper proceffu Canonizationis S. Therefiæ art. 4. fuper. 11. mi. rac. poft mortem, quæ teftimonia referuntur ab cademmet Rota in Relatione fuper procefsu Canonizationis S. Andrea Corfini, p. 2. v Item quod Deus Ac profecto etiam ipfi Philofopho fatis fuerit ad miraculi effentiam, ut opus non fit fua natura factibile; neque curabit ille, dolore, vel aliter fiat.

Octavam addamus_conditionem omnium maxime ne. 10 ceffariam, & eft, quod opus miraculofum fit undequa que perfectum. Marc. Anton. Genuenf. in prax. Arch. Neap. cap. 59. Ricc. in prax. Epifc. Refol. 487. num. 7. & ex Medicis Fortun. Licet. lib. 2. de his, qui diufin. alimento vivunt, cap. 172. in fin. nam mortuum fufcitare, qui illico remoriatur, imperfectum opus eft & apparere poteft ex Dæmonis virtute factibile, ut patet in hiftor. A. B. Petri Apoft. de Simon. Mag. qui neque potuit mortuum omnino fufcitare, neque ullo modo, quia etiamfi moveretur, non erat vere fufcitatus. Cacum quoque cæcitate exuere, qui mox in illam relabatur, miraculum non eft, quia opus imperfectum & fic de cæteris. Et hæc conditio videtur maxime des derabilis in effectibus, quorum caufæ funt ignotæ, aut qui miraculofi cenfentur: nam vidi ego plures ægrotan. tes aliquo morbo moleftatos ad præfentiam, vel adven tum, vel tactum alicujus Religiofi, in quo maximam haberent fiduciam, vel etiam aliquarum Reliquiarum e tiam ipforum Sanctorum (nam neque per has Deus quandocunque nobis placet, & femper miracula operatur) fefe a morbo recollegifle, ac melius habuiffe, mox codem morbo deterius moleftatos fuifle, & aliquando etiam periifle, nimirum, quia ex contracta fiducia imaginantur fe iis mediis fanari poffe: unde Natura bo na fpe ducta, morbo infultat, mox autem invalefcente morbo, fuccumbit. Deus autem, cum miracu la operatur, omnino & undequaque perfecta opera efficit. Sed circa hanc, miraculi conditionem, vide quæ dicemus .queft. 8. Vide autem, fi libet, fex occafiones ob quas miracula fiunt apud Cardan. lib. 15. de Variet, cap. 18.

SUMMARIUM.

1 Abfque conditionibus requifitis nullus effe&us pro miraculo exiftimandus.

2 Deus de raro nunc miracula operatur, & cur. 3 Multa pro miraculis habentur, que non funt, & cauJam vide n.4. Ó 5.

6 Ecclefia Carbolica non patitur quemquam decipi. 7 Igno

Eiticum ad mir act, efficis deficientibus effeétus nul ditiones necefle fit, quibus deficientibus effectus nul lus miraculi nomine infigniendus eft; atque infuper dif1 ficillimum fit, eas conditiones fimul concurrere; cum que miraculum ex fui natura ut fuperius annuimus, effectus fit admodum raro apparens : imo ad præfens rariffime, quia Deus Optimus Maximus hoc tempore de raro admodum miracula operatur, teftante D. Auguftino, quem adducit Mafcard. de probat, concluf. 262. n. 2 19.com.1. quoniam ftabilita jam fide minor eft, vel nulla corum neceffitas. Delt. Difquifit. Magic. lib. 4. g. 1, fect. 2. Vide de hac ipfa re Joan. Huart, in exam ingen. cap. 2. & cum tandem miracula Deus nonnifi rariffime per ficiat, citra ullam naturalium caufarum admotionem: 3 Vallef, de facr. Philof. cap. 38. Card. lib. 15. de Variet, cap. 81. merito quærendum videtur: unde lit, quod tam multa, ac frequenter facta in dies miracula celebrentur, & quod plerofque naturales effectus, dummodo admirationis quicquam in fe habeant, homines pro miraculis judicent: nam profecta fi hominum quorundam credulitati acquiefcendum eflet, plures omnino effent effectus miraculofi, quam naturales, ino quali otiofa videretur Natura, Deo ipfo abfoluta fua potentia, non autem per has fecundarias caufas pleraque difponente. Nihil enim omnino evenit, cujus caufa vulgo non i gnoretur; nihil quod rarum fit, nihil item quod ad mirationem aliquam, quantulacunque fit, fecum habeat, quod ab indoctis, & rerum naturalium ignaris pro mi raculo non prædicetur: nullus ex aliquo morbo aut periculofo, aut alias molefto vindicatur, qui non ex miraculo id impetrafle fe affirmet; nullus ab aliis quibufcumque imminentibus periculis, aut moleftantibus ærum. nis eximit ur, qui non miraculi favore ab illis fe exemptum dictitet, tanquam fi gratis Deus, & ad cujufvis homuncionis nutum ac peritionem, Natura ordinem' pervertat, ac non potius id ipfum, ut cætera omnia, fumma cum fapientia, & non nifi maximis, atque ur. gentiffimis ex caufis peragat. Nam profecto quando oportuit propriam potentiam incredulis hominibus patefacere, aut veritatem Chriftianam firmiter ftabilire; vide runt omnia opera Domini, & mirabilia ejus; nunc autem quando jam veritas notiffima eft, incafum tot miracula commonftraret. Quid eft ergo quod tam facile 4 homines miracula celebrant, & eorum narrationem tantopere affectant? Ego ejus rei duplicem poffe cauffam affignari exiftimo unam quidem minime improbandam, fed in hoc coercendam, aliam autem fummopere vituperandam, & omnino explodendam. Prior caufa, pietas eft in Deum, ejufque fervos; confentaneum e. nim videtur, & a pietate Chriftiana minime abdicandum, quod quæcumque bona in dies nobis eveniunt, Deo fummo omnium bonorum datori accepta referantur; fic & quæcunque admirationem aliquam habentia eveniunt, quæ in iplius Dei laudem, & gloriam, in noftramque utilitatem, & difciplinam redundare poffunt, ab ipfomet Deo emanare credamus, licet hæc ipfa naturali via fucceffiffe, aut fuccedere potuifle exiftimemus: nam neque quicquam a fecundariis provenit caufis, quod a primaria non habeat exitum. Ac maxime mehercle expetenda, ut dixi, ac collaudanda hæc caufa videtur, coercenda tamen ob rationem, de qua infra. Hanc caufam infinuaffe quoque videtur Poeta nofter Torquatus Tallus Cant. 2. eft, 9. his carminibus, de facræ Imaginis difparitione loquens.

Incerta fama è ancor, fe ciò s'afcriva
Ad arte umana, od a mirabil opra;
Ben è pietà, che la pietade, e'l zelo
Uman cedendo autor jen creda il Cielo.

Ac bene quidem hæc habent, fed quemadmodum Deus Optimus Maximus non omnes Sanctos vult pro San&tis canonizari, hoc eft, nominatim pro Sanctis co

li, & idcirco non omnes miraculis illuftrat, & hoc multis ex caufis, & præcipue ne multitudine Sanctorum, eorumdem cultus vilefcat. Gloff. in cap. unico Reliq. & Venerat. San&t. in 7. verbo Sedis verf. Quinto ne in infinitum; fic quoque de miraculis cenfendum eft ; & id. circo, ut dixi, in principio hujus tituli, non licet abfque auctoritate Ecclefiæ nova miracula publicare..

S

Sed quemadmodum hanc priorem caufam, ut Chriftianum hominem decet, quantum, ac qualiter requiri tur, libenter & laudo, & amplector; fic inanem alia ex parte, futilem, & infulfam quorundam fciolorum pie tatem odio plufquam Vatiniano profequendam cenfeo: his enim impium, ac nefarium videtur, miracula que cumque infulfiffima ipfi fomniaverint, ac effutierint, & corum crafla ignorantia pro veriffimis canonizaverint, illico non acceptare, atque hæreticæ pravitatis indicium putant, ea vel digno rifu excipere, vel tanquam futilia & inania refellere; nefcientes miferi, injuriam fe veritati Catholicæ faceie, cum eam mendaciis, & fictitiis, aut non veris miraculis fulcire fe credunt, quæ veriffimis, ac tot tantifque jam a Chrifto Domino, ejufque Apoftolis, cæterifque ejus fervis fit ftabilita. Ad quid ergo nova miracula effingere? Nunquid Deus indiget veftra mendacio, ut pro illo loquamini dolos? nam re- 6 Ae his cum Job cap. 13. hæc objicio. An patiendum eft in Catholica Religione quenquam decipi? Non profe

o, neque id unquam Sancta Mater Ecclefia permifit, ac permislura eft, fed fupinam, ac maxime fatuam ( neque enim malitiofam dicere in animo eft) horum ignorantiam coercuit, & coercitura femper eit. Obftrepant ergo quantumcunque libuerit contra nos, qui interdum corum infcitiam irridemus; veritatem enim nos ipfi Deo Optimo Maximo acceptiffimam detegemus, eorum la tratus, ac ftrepitus negligentes.

Ignorantia ergo pofterior caufa eft, ut, quotiefcun- 7 que aliquis effectus mirus, aut cujus caufa latens fit, appareat, ad fuperiores caufas homines confugiant, effe ctus illos pro miraculis judicantes; quod etiam extra Chriftianam Religionem & nunc accidit, & olim eve nit, femperque in futurum eveniet, quod & Ariftote. les innuebat in Questionibus mechanicis, in princip. &• optime demonftravit Lucret. lib. 6. de rer. nat, his verbis Cætera, quæ fieri in terris, Caloque tuentur Mortales, pavidis cum pendent mentibus fæpe Efficiunt animos humiles formidine Divum, Depreffofque premunt ad terram, propterea quod Ignorantia caufarum conferre Deorum

Cogit ad imperium res, concredere regnum:
Quorum operum caufas nulla ratione videre
Poffunt, hæc fieri divino numine rentur.

Ex ignorantia ergo admiratio, & ex admiratione Deo 8 tanquam miracula tribuuntur ea, quæ non fecus ac cæ tera omnia, Natura operante, eveniunt; contra autem cognitio caufarum, quæ ex Philofophia habetur, admirationem tollit. Plutarch. in lib. de Audit. off. De hac eadem caufa loquebatur Hippoc. nofter in lib. de morb. facro dicens: Homines vero ex imperitia admiratione, ei (nimirum morbo facro) naturam quandam, & cau· Jam divinam ineffe cenfuerunt, quod nulla in eo reliquorum morborum fimilitudo effet: & pre confilii inopia, quod morbum non cognofcunt, illi divinitatem afferunt. Hæc Hipp. quod quidem etiam noftris temporibus eodem modo in aliis multis evenit: cum enim morbum curatu difficilem aut accidentia rara, & aliis morbis nou fuera habentem offendimus, illico vel ad Dæmonia, vel ad cæteras metaphyficas caufas eos referimus, ita ut plures eorum, qui Dæmoniaci exiftimantur, melancholici fint, aut utero laborantes, ut alias dixi: ob fymptomatum enim novitatem, ac raritatem tales exiAtimantur; neque folum indoctos, & idiotas decipi aliquando contingit, fed etiam doctos viros. Id ipfum ergo in miraculis celebrandis evertit. Verum quia ex ignorautia nihil unquam boni emanare poteft, cum ipla per fe mala fit, omnino abigenda eft, & idcirco a doctis femper veritas expectanda, eorumque judicium in his maxime expetendum.

SUMMARIUM.

1 Prophetia quid & num. feqq

con

4 Prædictiones multe fiunt, que tamen prophetiæ non funt.

5 Ars & Natura ex aliquorum fententia vim habent in futurorum prædi&tione.

6 Divinatio datur in rerum Natura.

9

8 Sed etiamfi hæc veritatem aliqua ex parte in fe contineant, notiffimum tamen eft, & ab hominum nullo negandum, artem hanc, licet inter omnes nobiliffimam, & fenfu ipfo ftabilitam, nihil omnino certi unquam poffe prævidere, neque prædicere, fed omnia fola conjectura affequi, quod recte infinuabat Hipp. 2. Prædi&t. Ego autem, dicens, bujufmodi,fcilicet Medicos, vates effe nolo, fed figna defcribam, ex quibus quis fanos fore, aut moritu. Tos homines conjectura cognofcat; quali diceret, non eft in Arte Medica, futura quomodo eventura fint, certo cogno. fcere, hoc enim Vatum ac Prophetarum proprium eft, non Medicorum, qui tantum conjecturaliter per figna quædam futura prævidere poffunt.Unde nullam veritatem habet id, quod firmabat Joan. Jac. Boissard. ubi 5.c.3. nem pe quod ex Medicina, meteoris, & Phyfiognomia prædi Ationes elici poffint, quæ nequaquam fallant ; ex nulla e nim prædictarum facultatum ita certa prædictio elici un quam poteft, ut infallibilis fit. Recte igitur Cicero citato lib. 1. de divinatione, Medicorum prædictiones inter divi nationes connumerari non vult: nam fi quid unquam in medendo evenit, quod Medicorum prædictionibus refpon. deat, id quidem omne per conjecturas affequuti funt, & per accidens dehinc eo modo evenit, non ex ipfius artis prædicendi certitudine: nos enim ipfi noftræ artis fallaciam in prædicendo non fine honefto rubore confiteri cogimur. Admirandas autem Galeni, & aliorum prædi. &iones, præcipue autem Cardani, ego quidem quantum in me eft, fatis fuperque admiror, fcio tamen doctiffimos quofdam viros, ea rifu excepifle, & tanquam ab ipfis met auctoribus confictas (quod ego non admiferim) alperna tos; fcientes artem pofle fibi hæc promittere, neutiquam autem artifices, forfan ab vitæ brevitatem, ea aflequi poffe. Ego tamen libenter concedam Galeni, & Cardani, 9 aliorum quoque quorundam ingenia,cæterorum omnium in genia excellentia fuperafle;non tamen eorum prædictiones quicquam certi habere potuifle exiftimandum, ita ut prædicta de neceffitate fic contingerent, neque poflent alio modo, quam prædicta ab ipfis erant, evenire: ars enim id omnino non promittit: immo nos in præfentiarum neque Galeni, neque Cardani, neque hujufmodi Medicorum prædictionibus fimiles facere fcimus, neque alios, qui fimiles faciant, aut audimus, aut vidimus: immo ingenue cum veridico præceptore noftro Hipp. 2. Predict. dicamus: Prædi&tiones Medicorum referuntur permultæ, tum præclare, cum admiratione digne, quales neque equidem prædixi, neque quemquam, qui prædiceret,

audivi.

ΤΟ Cæterum Artis fallacia in prædicendo non tam ab ipfius artis infufficientia, quam ab ipforum individuorum natura, & diverfitate procedere exiftimanda : non ergo ob id ars inculanda eft, aut artifices, præterquam quod multa alia in noftram tutelam, & artis ipfius venire poflunt, quæ pro nunc conticebo, ne potius artem quam profiteor, a calumniis defendere ac vindicare, quam iniituti operis telam profequi velle videar.

II

fi

Aftronomia porro multo plura promittit, & ars divi natoria dicitur, & ad Prophetiæ naturam accederet, quidquid Artifices fibi promittunt, aflequerentur. Ex fuperiorum enim corporum, ac Sphrærarum motu, & Planetarum, cæterorumque fyderum malo aut bono afpe&u inter fe, ipforumque loco, & pofitura, & ex mille aliis circumftantiis non modo ea, quæ ex quadam Na turæ proprietate quafi ex neceffitate hominibus eveniunt, ut morbos, & interitus, aliofque cafus fed etiam, quæ ex ipfa volubili hominum voluntate, & ex incertiffimo eventu dependentiam habent, prædicere, ac certo præmonftrare ex arte promittunt. Sed quidcirca eam fcientiam ipfe fentiam, libere, & nullo impulfus affectu aut fcientiæ ipfius amore deceptus, non hujus aut illius præceptoris, aut cujulvis docti auctoritate permotus, e12 differam, fi ante illud admonebo, me Aftrologiam, & Aftronomiam pro nunc confundere, & utramque pro una accipere. Itaque Aftrologia digna quidem eft, ut a scien tiarum amatoribus non ignoretur, immo potius, ut intus, & in cute cognofcatur,quod ex Hipp.& Galent, & multo rum doctiffimorumn Medicorum auctoritatibus clare pa& notat inter Jurifconfultos Vinc. Carrar. de Med. & ejus off. p. 2. num. 365. Eam enim partem, quæ multa continet vera, realia, & fcitu tam digniffima, tam ju. cundiffima, nimirum, quæ cælorum ftellarumque motus, & accidentia reliqua confiderat, criminari minime poflu mus, quod fallo Prophetiæ nomen fibi arroget, quia ab ca longe fe abelle profitetur, cum eventus folum prædicat de neceffitate Naturæ contingentes. D. Thom. 2. 2. 9. 95, art. 9. Aliam autem partem plerique criminantur, quod pleraque habeat commentitia, & ab hominum fpecula.

tet,

tione conficta ad ipfam prædicendi artem confirmandam ac ftabiliendam. Motus, inquiunt, Planetarum, & mu tuæ corum Syzygiæ, vel afpectus, & congreftus, eorumque motuum, & afpectuum, & congrefluum inordina tus ordo, non modo per ipfam Aftrologiæ artem, fed & per ipfos tentus percipiuntur; quin etiam & aeris mu. tationes ventorum incurfiones, corporumque alterabiliurn quafdam alterationes ex iifdem motibus, & afpectibus quadam conjectura venari pofle, ejus artis proprium eft. Cæterum, addunt, ab ipfilmet fphærarum aftrorumque motibus, afpectibus, & congreffibus, ea quæ ab acciden ti, & hominum voluntate libera pendent, prævideri pofse, vanam, abfurdamque curiofitatem videri: fi enim contemplatus optime fueris plura eorum, ex quibus accidentia nobis evenientia prævidere ea fcientia five Ars promittit, imaginaria omnia ac commentitia reperics. Quinetiam Artis ipfius axiomata quædam, immo & ip la principia omnibus acceptiffima, fi intime examinaveris, clare videbis, inquiunt, ea nullum habere fundamentum reale. Aftrorum quædam bona effe, quædam mala, quædam fortunata, quædam infaufta ac infortunata, nec a priori, nec a pofteriori probabile videtur; multo mi nus afpectuum quofdam amicos effe, quofdam inimicos; item locorum in Cœlo quædam apta, quædam inepta, quædam felicia, quædam infelicia proprietates etiam quædam ipforum locorum, & Planetarum, ut quod Ho. rolcopus perfonam nati, occidens uxorem, medium cœ lum honorem, imum cœlum bona ftabilia; quod anguli fint loca fortunata, domus cadentes infortunata; quod Sol denoter Reges, Jupner Religiofos, Mars milites, & aliorum finguli magis unum perfonarum genus, quam aliud; item quod magis unus, quam alius figni gradus ad certum quid faciat: & cætera omnia a prædictis non diffimilia, anicularum deliramentis comparanda illis videntur. Hæc & infinita alia contra Aftrologiæ fcientiam plerique in medium afferunt, quæ qui peculiarius cognofcere defiderat, præter allata a Mirand. in libb. cont. Aftrol. & ab aliis videat Vallef, in lib. de facr. Philof: cap. 3. & Alex. de Angel. ad hanc rem dicato, Roderic. a Caftr. in Juo Med. polit. lib. 2. cap. 2. Torreblanc in Epitom, delict. lib 1. c. 7.& 8. quibus tamen fatisfacere fe dicunt magna ex parte Aftrologi. Quomodocunque tandem fit, fi quid præcipere ea pars Aftrologiæ poteit, quæ circa elementorum aut corporum alterationes prædi cit, id nunquam cum certitudine facit, fed tantum conjecturaliter. At denique dato, quod aliqua Ars fit, quæ 13 futura prædicere doceat, atque id quomodocunque affequatur? id tamen certum ett, hoc ex præexittenti fcientia, & facto aliquo fundamento in aliquibus rebus contingere, cum prophetia ex nulla præexiftente cognitione, & ex nullo præexiftente rerum fundamento con tingat. Verumtamen non folum arte futura prævidere polie, plerique etiam ex doctis fibi perfuadent, fed etiam ex Naturæ ipfius proprietate, idque multis modis ex dif- 14 pofitione nempe, & temperatura melancholica, ex morbo aliquo item melancholico, ex fomniis, ex actu feparationis Anima a corpore, & ex aliis. Et ut a melancholica 15 difpofitione initium fumamus, videntur etiam ipfi Philo fophi in hoc convenire, quod temperatura melancholica apta maxime fit ad divinationem, futurorumque prædi&tionem, unde ea temperatura dotati, divinatoria etiam & prophetica fomnia habere dicuntur, ab Arift. Moral. Eudem. lib. 7. c. 18. & ab Aretæo, quem adducit Mercur. Pract. lib. 1. c. 10. quin etiam Alex. Trall. lib. 1. fue Med. c. 13. & Paulus lib. 3. c. 14. voluerunt, quod melancholicis morbis tentati divinare futura foleant. Immo & iplos Prophetas, Sibyllafque, cæterofque omnes, qui vaticinio clari extiterunt, melancholicos temperatura fuifle volunt. Joan. Huar. in exam. Ingen. c 4. five hoc ita ex divina di1pofitione eveniret, five per accidens, five a priori, feu a polterior, nempe quia non quod effent Melancholici prophetarent, fed quod prophetantes fierent Melancholici, ex affidua mentis abitractione in res divinas, & ora cula propalanda. Cæterum adeo fibi perfuafum habent Philofophi, Naturam in ea re id poffe, quod ex ejus folummodo difpofitione quis Propheta feu vates evadat, ut conditiones etiam nonnullas afferant, quas concurre re necefle fit in eo, qui Propheta futurus fit, & maxime interpres fomniorum: & vide, fi libet, ipfos Philofophos, in lib. de divinatione per fomnia .

Præter hec autem ad firmandum prophetiam natura- 16 liter poffe contingere, nonnullę adduci poffunt experientię. Narrat Plin. hiftor. lib. in Lyfia Bootie urbe puteum extitifle, ex quo qui ebibiffent, futura vaticinabantur,

lib. 2.2.6.103. Colophone in Apollinis Clarii fpecu lacu nam efle, cujus potu mira reddantur oracula, bibentium