Latina suis finibus, exiguis sane, continentur. Quare si res eae, quas gessimus, orbis terrae regionibus definiuntur, cupere debemus, quo manuum nostrarum tela pervenerint, eodem gloriam famamque penetrare; quod quum ipsis populis, de quorum rebus scribitur, haec ampla sunt, tum iis certe, 'qui 5 de vita gloriae causa dimicant, hoc maximum et periculorum' incitamentum est et laborum. 24. Quam multos 10scriptores rerum suarum magnus ille Alexander secum habuisse dicitur"! Atque is tamen, quum "in Sigeo ad Achillis tumulum adstitisset, "O fortunate," 10 inquit," "adolescens, qui tuae virtutis Homerum praeconemp inveneris"!" Et vere; nam 12nisi Ilias illa exstitisset, idem tumulus, qui corpus ejus contexerat, nomen etiam obruisset. Quid? noster 13hic Magnus, qui cum virtute fortunam adaequavit, nonne 14Theophanem Mitylenaeum," scriptorem rerum 15 suarum, in concione militum civitate donavit, et nostri illi fortes viri, sed rustici ac milites, dulcedine' quadam gloriae commoti, quasi participes ejusdem laudis," magno illud clamore approbaverunt? 25. Itaque, 16credo, si civis Romanus Archias legibus non 20 esset, ut ab aliquo imperatore civitate donaretur, perficere non potuit"! Sulla, quum Hispanos et Gallos donaret," credo, hunc petentem repudiasset! quem nos in concione vidimus, quum ei libellum malus poëta de populo subjecisset, quod epigramma in eum fecisset tantummodo alternis versibus* lon- 25 giusculis, statim ex iis rebus, quas tunc 19vendebat, jubere" ei praemium tribui, sed ea conditione, ne quid postea scriberet. H.-X. •441.—*414. • 552, 1. — 545; 551, II. - § 587, I. 5. 391.1301, 3.-1390 & 2. — 395. 1393.549, 4.-" 528, 2.519.363.346, II. 2. 414 & 2.- -399.414 & 3.—"511, I. 428. (1). — 248. 184, 2, (a), & -239; 271, R. 248, R. 1, (1). — 227, 4. — 277, R. 9. — 1 222, 3. — 14 (1). — o 279, 6. — P 230. — 198, 11, R. (c).—248, II. —'213. 247, 2. 259, R. 3, & (d). - u(2) 263, 5. — 274, 3, (a). — ▾ 239; 272.211, R. 6. 1 278 Qui sedulitatem mali poëtae duxerit" aliquo "tamen praemio dignam hujus ingenium et virtutem in scribendo et copiam Lunon expetisset? 26. Quid? a Q. Metello Pio, familiarissimo suo, qui civitate multos donavit, neque per se neque per 5 cullos impetravisset? qui praesertim usque eo de suis rebus scribi cuperet, ut etiam "Cordubae natis poëtis, "pingue quiddam sonantibus atque peregrinum, tamen aures suas dederet. XI. Neque enim est hoc dissimulandum, quod obscurari 10 non potest, sed prae nobis ferendum: trahimur omnes studio laudis et optimus quisque maxime gloria ducitur. Ipsi illi philosophi etiam in iis libellis, quos de contemnenda gloria scribunt, nomen suum inscribunt: in eo ipso, in quo praedicationem nobilitatemque despiciunt, praedicari de se ac 27. Decimus quidem Brutus, summus 15 nominarib volunt. Jam vero ille, vir et imperator, 'Attii, amicissimi sui, carminibus templorum ac monumentorum aditus exornavit suorum. qui cum Aetolis, Ennio comite, bellavit, 10 Fulvius, non duQuare, in qua bitavit Martis manubias Musis consecrare. 20 urbe "imperatores prope armati poëtarum nomen et Musarum delubra coluerunt, in ea non debent togati judices a Musarum honore et a poëtarum salute abhorrere. 28. Atque ut id libentius faciatis, jam me vobis, judices, indicabo, et de meo quodam amore gloriae, nimis acri fortasse, 25 veruntamen honesto, vobis confitebor. Nam, 13quas res nos in consulatu nostro vobiscum simul pro salute hujus urbis atque imperii et pro vita civium proque universa re publica gessimus, attigit hic versibus atque inchoavit; quibus auditis, quod mihi magna res et jucunda visa est, hunc ad perficiNullam enim virtus aliam mercedem1 30 endum 15adornavi. laborum periculorumque desiderat praeter hanc laudis et h 4.—1 XI. 207, R. 35, (b). — 248, R. 1, (1). — 249, III. — 257, R. 7. — • 206, R. 19, (3) & (a). —1262. — €275, III. R. 3. — 61, 1. gloriae; qua quidem detracta, judices, "quid est quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus1? 29. Certe, si 18nihil animus praesentiret in posterum, et si, quibus regionibus vitae spatium circumscriptum est, eisdem 5 omnes cogitationes terminaret suas, nec tantis se laboribus frangeret neque tot curis vigiliisque angeretur neque totiens 19de vita ipsa dimicaret. Nunc insidet "quaedam in optimo quoque virtus, quae noctes ac dies animum gloriae stimulis concitat atque admonet, non cum vitae tempore esse dimit- 10 tendam commemorationem nominis nostri, sed cum omni posteritate adaequandam. XII. 30. 1An vero tam parvi animia videamur esse omnes, qui in re publica atque in his vitae periculis laboribusque versamur, ut, quum usque ad extremum spatium nullum 15 tranquillum atque otiosum spiritum duxerimus, nobiscum simul moritura omnia arbitremur? An statuas et imagines, non animorum simulacra, sed corporum, studiose multi summi homines reliquerunt, consiliorum relinquere ac virtutum nostrarum effigiem nonne multo malle debemus, summis ingeniis 20 'expressam et politam? Ego vero omnia, quae gerebam, jam tum in gerendo spargere me ac disseminare arbitrabar in orbis terrae memoriam sempiternam. 'Haec vero sive' a meo sensu post mortem abfutura est, sive, ut sapientissimi homines putaverunt, ad aliquam mei partem pertinebit, nunc qui- 25 dem certe cogitatione quadam 'speque delector. 31. Quare conservate, judices, hominem "pudorea eo,"1quem* amicorum videtis comprobari quum dignitate, tum etiam vetustate, 12ingenio autem tanto, quantum id' convenitTM existi H.– XI. '501, I. & 1.–3582.—*378. XII. 401; 402, III. 485. — 332, I. & 2.—4441, 6.1518 & I.489, I.; 494.b 418.1587, II. 3. -545.545; 549 & 1. 301. -323. 1582.- (2) 428 & 4. A. & S. XI. 1 264, 7, N. 3.-192, II. 4, N. 1, last sentence. - * 236. XII. *211, R. 6, & R. 8, (2). — 260, R. 5. — 205, R. 17. 198, 2, R. (e).— 192, II. 4, N. 1, last sentence. -1239; 269, R. 2. — 184, (a) & (b). 128, I. 4.-1263, 5. - $262. 187, II. 1, (a) & (d). 256. R. 16, (3).— (2) 211, R.16. -* 239. 280 8 13 mari, quod summorum hominum ingeniis expetitum esse videatis," 11causao vero ejusmodi, quae "beneficio legis, auctoritate municipii, testimonio Luculli, tabulis Metelli, comprobetur. Quae quum ita sint, petimus a vobis, judices, si qua 5 non modo humana, verum etiam divina in tantis ingeniis commendatio debet esse, ut eum, qui vos, qui vestros imperatores, qui populi Romani res gestas semper ornavit, qui etiam This recentibus nostris vestrisque domesticis periculis aeternum se testimonium laudis daturum esse profitetur estque ex 10 eo numero, qui semper apud omnes sancti sunt habiti itaque dicti, sic in vestram accipiatis fidem, ut humanitate vestra levatus potius quam acerbitate violatus esse videatur. 32. Quae de causa pro mea consuetudine breviter simpliciterque dixi, judices, ea confido probata esse omnibus': quae non fori, 15 neque judiciali consuetudine, et de hominis ingenio, 18et communiter de ipsius studio locutus sum, ea, judices, a vobis spero esse in bonam partem accepta; ab eo, qui judicium exercet, certoi scio. H. - XII. n 519.428, 2. 500.- -P Object of what verb? 4384 & II.-388, II. A. & S. - XII. 264, 8, (1).—°211, R. 6, (5). —a264, 1, (a). — Coss. D. JUNIUS SILANUS, L. LICINIUS MURENA. Praett. C. JULIUS CAESAR, Q. TULLIUS CICERO (Marci pater). Catilina, adversus quem Antonius procos. cum exercitu missus erat, victus ab ejus legato M. Petreio perit. Antonius in Macedoniam, quae provincia ei obtigerat, proficiscitur. Pompeius confecto Mithridatico bello redit. Hoc anno Cic. habuit orationem pro P. Cornelio Sulla, a L. Torquato conjurationis accusato. M. TULLIUS M. F. CICERO S. D. CN. POMPEIO CN. F. MAGNO, 'IMPERATORI. 1. 2S. T. E. Q. V. B. E. Ex litteris tuis, quas 'publice misisti, cepi una cum omnibus incredibilem voluptatem ; tantam enim 'spem otii ostendisti, quantam ego semper omnibus te uno fretus pollicebar. Sed hoc scito, tuos veteres hostes, novos amicos, vehementer litteris perculsos atque 'ex magna 5 spe deturbatos jacere. 2. Ad me autem litteras, quas misisti, quamquam 'exiguam significationem tuae erga me voluntatis habebant, tamen mihi scito jucundas fuisse; nulla enim re tam laetari soleo quam 1omeorum officiorum conscientia, quibus si quando non mutue respondetur, "apud me plus officii resi- 10 dere facillime patior. 12Illud non dubito, quin, si te mea summa erga te studia parum mihi adjunxerint, res publica *Ad Fam. V. 7. |