da gravitate: propiorque excusanti transitionem ut neceffariam, quam glorianti eam velut primam occasionem raptam. Scire enim se, transfugae nomen 11 exsecrabile veteribus sociis, novis suspectum effe. neque eum se reprehendere morem hominum, si tamen anceps odium caussa, non nomen, faciat. Merita inde sua 12 in duces Karthaginienses commemoravit, avaritiam velut primam occasionem raptam Lov.3.4.5.Harl. Ber. Rec. et codd. [edd.?]ante Froben.qui anno 1535. Rhenani conjecturam recepit. Priorem itaque lectionem revo cavi. Gloriari cum quarto casu conftruit etiam Cic. de Sen. 10. Equidem posse vellem idem gloria. ri, quod Cyrus. §. 11. Scire enim se, transfugae nomen etc.] Quasi sumpsisset ab Thucydide, apud quem 1. 3. [p. 151] Mitylenaeorum legatus: To μὲν καθεσὼς τοῖς Ἕλλησι νόμι. μov, üvdpes Aakedaιóvior καὶ ξύμμαχοι, ἴσμεν· τοὺς γὰρ αφισαμένους ἐν τοῖς πολέμοις καὶ Συμμαχίαν τὴν πρὶν ἀπολείπον. τας οι δεξάμενοι, καὶ ὅσον μὲν ὠφελοῦνται ἐν ἡδονῇ ἔχουσι νομίζοντες δὲ εἶναι προδότας των προτού φίλων, χείρους ἡγοῦν. ται καὶ οὐκ ἄδικος αὕτη ἡ ἀEinois ¿si etc. J. FR. GRON. Pronomen se non adparet in edd. Rom. anni 1472. et Parm. §. 11. Neque enim se reprehendere nomen hominum, si tam anceps odium caussa, non nomen, faciat] Sic in ed. Veneta legitur, sed depravate, quam nos cum exemplari manuscripto contulimus, propter auctoritatem of ficinae Asulanicae. Vetus cod. amorem hominum habet, minus a germana Livii lectione aberrans. Debet autem effe morem, non amorem. Et mox sitam, non si tamen. Minime fefellit hoc Jacobum Sobium, admiratorem Livii singularem, cui Coloniensem editionem caeteris caftigatiorem debemus. RHEN. Quidam pro morem emendaverant nomen, sed displicet: quamquam obscurus est sensus,utro legatur modo. GLAR. neque enim se reprehendere nomen hominum lectio est primarum edd. quae etiam superest in Voff. Lov. 5. Ber. et Hav. neque eum se reprehendere nomen hominum in Flor. Cant. Lov. 2. Harl. et Gaertn. neque enim se reprehendere amorem hominum in Lov. 3. neque eum se reprehendere amorem hominum in Lov. 4. neque enim se reprehendere morem hominum jam reperi in ed. Mediol. anni 1505. pro quo Froben. anno 1535. dedit neque eum se reprehendere morem hominum, quod vulgo exftat, et in aliis codd. fuiffe videtur. Et recte. Certe z enim hic locus effe nequit. Saepe autem en, id eft enim, et eu, id est eum, ob similitudinem ductuum in Matis commutantur. V. ad 6, 8, 6. 10, 15, 10. c. 41, 5. 31, 48, 3. 34, 62, 13. et alibi. nomen vero vel ex praecedenti, vel ex sequenti perperam hic repetitum est. Deinde si tam anceps Flor. Lov. 1. 2. 3. 4. Ber. Hav. omnesque edd. antt. pro quo cadem Froben. ed: si tamen anceps subftituit. Solent voces tam et tamen confundi. V. ad 22, 59, 13. To odium omittit Hearnii L. 1. Gronov, in pr. ed. contra eorum, superbiamque, et omnis generis in13 jurias in se atque populares. Itaque corpus dumtaxat suum ad id tempus apud eos fuisse: animum jam pridem ibi effe, ubi jus ac fas crederent coli. ad Deos quoque confugere supplices, qui nequeant bominum vim 14 atque injurias pati. Se id Scipionem orare, ut transitio sibi nec fraudi apud eum, nec bonori sit. quales ex bac die experiundo cognovit, perinde operae eorum 15 pretium faceret. Ita prorsus respondet facturum not. fatetur, se haec verba non intelligere. Conjicit itaque transponendum, si tamen odium caussa, non nomen anceps, faciat: vel legendum, si tamen hoc eis odium caussa, non nomen faciat. Id ta. men rectius in repetitis curis subpressit, et ad 30, 33, 15. docuit, anceps odium, sc. transfugarum, effe, quod contrahunt tam apud illos, ad quos accedunt, quam apud illos, quos deserunt. res §. 13. Ubi jus ac fas crederent coli] Ita edidit Jac. Gronov. adftipulantibus Flor. Cant. Voss. Lov. 2. 3. 4. Harl. Ber. Gaertn. Hav. aliisque, cum Hearnii L. 1. et edd. antt. pro quo Asc. anno 1513. subposuit crederet. Sed crederent nempe ipse et populaut ex praecedentibus intelligitur. Mox ad eos quoque Fior. Cant. Voff. Lov. quinque, Harl. Ber. Gaertn. Hav. et edd. antt. pro quo Froben. anno 1531. recte emendavit ad Deos. Prima litera elisa erat ab ultima prioris vocis. V. ad 2, 44, 6. Ceteroquin hae voces et alibi per. miscentur. V. ad 29, 11, 6. §. 14. Quales ex hac die experiundo cognoverit, perinde operae eorum pretium faceret] Scripsimus ex ea die, et operae eorum pretium faciat, pro faceret. RHEN. Put. Pet. quales ex hac die experiundo cognorit, perinde operae eorum pretium faceret. Ta hac et faceret etiam omnes alii. Pofterius suftulit Rhenanus. J. FR. GRON. Immo utrumque Rhenanus suftulit, ut ex adnotatione ejus conftat: quorum faciat fuerat jam in edd. antt. sed Aldus in faceret mutarat. ea die, et faciat sé in D. inveniffe, Hearnius teftatur. hac die et faciat est in Ber. hac die et faceret reliqui omnes cum Hearnii L. 1. et N. servant. Contractionem cognorit Livio familiarissimam esse, vidimus ad 6, 18, 10. Eam tamen hic in nullo meorum reperi. Insuper proinde Harl. a m. 1. et Lov. 5. V. ad 2, 58, 1. §. 16. Productae deinde in conspectum eis conjuges] Scripsimus ejus, s. Indibilis, qui pro utroque loquebatur. RHEN. Pal. 3. in conspectu. prim et vet. ed. in GEBH. Put. in conspectum iis. conspectum is. Reg. Men. VofT. his. Pall. iis. nempe Mandonio soli Harl. et Rec. quorum tamen et Indibili. J. FR. GRON. ejus prior his habet in margine: id quis meis, hiis in Oxonn. Hearipsum vero, vel iis, est in relinii. Praeterea in conspectu Lov. 3. et 4. Lacrimantibus prae gaudio red Romanus nec pro transfugis habiturum, qui non duxerint societatem ratam, ubi nec divini quidquam, nec humani sanctum effet. Productae deinde in 16 conspectum iis conjuges liberique lacrimantibus gaudio redduntur, atque eo die in hospitium abducti. Poftero die foedere accepta fides; dimissique ad co- 17 pias adducendas. Iisdem deinde caftris tendebánt, donec ducibus iis ad hoftem perventum est. XVIII. Proximus Karthaginiensium exercitus Has- I duntur] Vetus exemplar tantum habet lacrimantibus gaudio redduntur, absque prae. Frequens autem est apud Livium casus se ptimus.Sic paullo post [c. 19, 12.] Quum, effusis gaudio lacrimis, cupere vero diceret. gaudio, hoc est, ob gaudium. RHEN. prae in uno tantum meorum Ber. inveni. In hospitium adducti] Ubi in excusis codd. est adducti, plerum que in scripto abducti legitur. nec male quadrat. Nam qui adducuntur, etiam abducuntur ab eo loco, in quo sunt. RHEN. abducti Flor. Harl. et multi alii, cum edd. Rom. anni 1472. et l'arm. quod laudat ac probat Gi. fan. Observ. in ling. Lat. voce Abducere. V. infra ad c. 29, 1. §. 17. lisdem deinde in caftris tendebant] Pal. 1. lisdem deinde caftris. GEBH. Omnes ignorant To in. Deinde Put. caftris tenebant. Manus 2. superius d adjecerat. Equidem illud Livii efTe judico. 28, [1, 7.] Laeva Celtiberos, no. vum exercitum supra novem millia hominum, dextra Punica tenere castra. Valer. Flacc. 1. Argon. 353. Hinc laevo Telamon pelago tenet. Ita namque scriptus Oxoniensis. Vulgo laevum pelagus. Et diximus aliquid in eandem rem ad 24, 3, 9. J. FR. GRON. Prac- 1. Prope urbem Bastulam] 1 drubalis prope urbem Baeculam erat. pro caftris 2 equitum ftationes habebat. In eas velites antesignanique, et qui primi agminis erant, advenientes ex itinere, priusquam caftris locum caperent, adeo contemtim inpetum fecerunt, ut facile adpareret, 3 quid utrique parti animorum esset. In caftra trepida fuga compulsi equites sunt: signaque Romana 4 portis prope ipsis inlata. Atque illo quidem die, irritatis tantum ad certamen animis, caftra Romani 5 posuerunt. Nocte Hasdrubal in tumulum copias recipit, plano campo in summo patentem: fluvius ab tergo; ante circaque velut ripa praeceps oram lemacus [2, 6.] SIG. Pal. 1. Baesulam. GEBH. Baesulam vel Beculam Flor. Cant. Vol. Lov. 1. 2. 3. 4. Ber. Hav. Hearnii L. 1. N.,et Doujatii Colbert. Betulam Gaertn. et Rec. vetulam Harlej. Differunt Baecula et Baetulo, ut ex Plinio conftat, qui 3, 3. Baetulonem oppidum civium Romanorum, et Baeculonenses stipendiarios memorat. Ita enim apud Plin. legendum effe, docuit Marca in Marc. Hisp. 2, 22, 6. quod ex Matis Regiis et aliis probavit, ac recepit Harduin. §. 2. Velites antesignanique, et qui primi agminis erant] Salmas. exiftimavit, velites et antesignanos idem militum genus, id est, levis armaturae milites, fuiffe. Illi opinioni quum videret hune locum obftare, in quo velites antesignanique ut diversi memorantur, ita eos diftinguit, ut per antesignanos intelligat levem armaturam sociorum vel auxiliorum, per velites levem armaturam Romanorum. Vel per velites intelligit in genere milites levis armaturae; per antesignanos pedites extraordinarios, quia illi saepe in prima acie cum ipso duce ante signa pugnabant. Tandem tamen exiftimat legendum velites antesignani, et qui primi agminis erant. V. Salmas. de Re mil. 17. p. 1416. Hane conjectu ram firmat Harl, neque longe abit Hearnii L. 1. milites antesignani, quique primi agminis erant exhi bens. At Salmasii opinionem refellit Schelius ad Hygin. de Caftram. p. 1052. docens, antesignanos Livio effe primam gravis armaturae aciem. V. quae ibi pluribus notavit. Priusquam caftris locum capetitudines, quas cepissent hoftes. rent] Paullo poft, Ad id fore alUnde non recte Pal. 1. locum acciperent. GEBH. Similiter errant Flor. Voff. Lov. 1.2. Harl. et Hav. §. 3. Portis prope ipsis inlata] Libri omnes portis prope illata, excluso t ipsis. GEBH. Eamdem vocem ignorant Voff. Lov. quinque, Harl. Ber. Gaertn. Hav. et edd. ante Aldum. Paullo poft §. seq. và ad certamen desunt in Cant. ejus omnem cingebat. Suberat et altera inferior 6 submiffa faftigio planities. eam quoque altera crepido haud facilior in adscensum ambibat. In hunc 7 inferiorem campum poftero die Hasdrubal, postquam ftantem pro caftris hoftium aciem vidit, equites Numidas, leviumque armorum Baliares, et Afros demisit. Scipio, circumvectus ordines signa- 8 que, oftendebat, hoftem, praedamnata spe aequo dimicandi campo, captantem tumulos, loci fiducia, non virtutis armorumque, stare in conspectu. sed altiora moenia babuisse Karthaginem, quae transcendisset miles Romanus. Nec tumulos, nec arcem, ne mare quidem 9 §. 5. Nocte Hasdrubal in tumulum copias recepit] Put. et omnes Gall. Voff. recipit. J. FR. GRON. Ita et Flor. Vofl. Lov. 1. 2.3. Harl. et Hav. cum Hearnii N. Et fluvius ab tergo] In scripto tantum est fluvius. RHEN. In plerisque meorum quidem est et fluvius; verum illi fere omnes pro patentem, quod praecedit, legunt patent. ut illud et invaluis. se videatur loco ultimarum literarum του patentem. §. 6. Suberat et altera inferior submissa fafligio planities] subvexa faftigio legendum conjicit Gebhardus ad 25, 36, 6. At cui bono? §. 7. Baliares et Afros demisit] dimisit Flor. Voff. Lov. quinque, Ber. a m. 1. Hav. Hearnii L. 1. et editi ante Aldum. Male. V. ad 7, 23, 6. §. 8. Loci fiducia, non virtutis armorumque Scripsimus aut armorum. RHEN. Iidem non virtutis armorumque. mutatum Rhenano. J. FR. GRON. Cum Rhe nano ftat Rec. Reliqui cum Hearnii N. et D. lectionem a Gronovio revocatam tuentur. Paullo ante damnata, pro praedamnata, Hav. Non sequor. V. ad 4, 41, 11. Tum dimicandi aequo campo Flor. Lov. 2.3.4.5. Ber. et Gaertn. cum edd. antt. §. 9. Nec tumulos, nec arcem nec mare quidem ] Legendum veĺ contra MSS. nec tumulos, nec arcem, ne mare quidem. V. ad 29, 12, 10. Macrob. in princ. Comment. ad Scipionis somnium. Sive quia non solum respublica, sed nec exiguus hominum coetus, ne domus quidem parva conftabit. Ita enim illic quoque legimus pro varia scriptura. JAC. GRON. ne mare quidēm in Put. esse, testatur Crevier. unde ejus exemplo nunc ita edi jussi. V. ad 8, 7, 19. Ad id fore altitudines, quas cepissent hofles] Scripsimus quas cepissent, hoftibus, aliter diftin cta sententia. RHEN. Libri omnes quas cepissent hoftes. GEBH. Et hoc Rhenani. Libri omnes: ad id fore altitudines, quas cepis |
