jubet Lentulum, Cethegum, Statilium, Gabinium; item Q. Coeparium quemdam, Terracinensem, qui in Apuliam ad concitanda servitia proficisci parabat. Ceteri sine mora veniunt; Coeparius paulo ante domo egressus, cognito indicio, [ex urbe] profugerat. Consul Lentulum, quod praetor erat, ipse manu tenens perducit; reliquos cum custodibus in aedem Concordiae venire jubet. Eo senatum advocat, magna frequentia ejus ordinis Volturcium cum legatis introducit. Flaccum praetorem scrinium cum literis, quas a legatis acceperat, eodem adferre jubet. XLVII. Volturcius, interrogatus de itinere, de literis, postremo quid, aut qua de causa, consilii habuisset, primo ad c. 6. supra: frustra autem Perizonius ad Sanctii Minerv. IV. 4. 9. casum tertium intelligit, et supplet idoneam. Sed monendum adhuc, me ejusdem Harl. 3. collocationem recepisse, quum vulgo participium praeponatur. 5. Ex urbe profugerat.] Voculas ex urbe Cort. delendas censet, et omissas nemo desiderasset. 6. Ipse manu tenens perducit.] Scilicet, eo usque quo ducendus erat. Justin. II. 13., "Ille perculsus nuntio tradit ducibus milites perducendos." et XII. 5., "Interea unus ex amicis Darii vinctus perducitur." Ita castigavit Cortius: vulgo in senatum perducit. 7. Magna frequentia-.] Copu- | lam Cort. voluit abesse, et abest ea ab Harl. 5. et 13. 8. Eodem adferre jubet.] Auri bus ingratum jubet et supervacaneum pronuntiavit Cortius, quum potuisset id, etiam altera constructione interposita, ex antecedentibus subaudiri; et summi viri judicium summae auctoritatis codex, etiam atque etiam laudandus ille Harl. 3., verissimum pervincit. De interpositione autem alienae constructionis (ne quis haec transposita arbitretur) pluribus disserit Perizonius ad Sanctii Minerv. IV. 11. 3. Verum tamen, non quo dubitem ipse, sed gnarus quam paucis essem nunc dierum rem talem probaturus, satis habeo monitoris officio fungi. XLVII. 1. Quid, aut qua de causa, consilii habuisset.] H. e., quid consilii habuisset, aut qua de causa id consilii habuisset: sed pro aut malim et; vide not. 3. ad c. 21. supra. fingere alia, dissimulare de conjuratione; póst, ubi fide publica dicere jussus, omnia, uti gesta erant, aperit: Paucis ante diebus a Gabinio et Coepario socium adscitum, nihil amplius scire, quam legatos; tantummodo audire solitum ex Gabinio, P. Autronium, Servium Sullam, L. Vargunteium, multos praeterea in ea conjuratione esse. Eadem Galli fatentur; ac Lentulum dissimulantem coarguunt, praeter literas, sermonibus, quos habere solitus: Ex libris Sibyllinis regnum Romae tribus Corneliis portendi; Cinnam atque Sullam antea; se tertium, cui fatum foret urbis potiri: praeterea ab incenso Capitolio illum esse vigesimum annum, quem saepe ex prodigiis haruspices respondissent bello civili cruentum fore. Igitur, perlectis literis, quum prius omnes signa sua cognovissent, senatus decernit, Uti abdicatus magistratu Lentulus, item ceteri, in liberis custodiis haberentur. Itaque Lentulus P. Len 2. Fide publica.] Sc. data. Mox, jussus: delevi est Harl. 3. jubente. Sic idem codex egregius infra, se tertium (esse), et ex fuga retractus (erat); quibus tamen locis jam Cortius expunxit. 3. Eadem Galli fatentur.] Addititium fatentur existimat Cortius; cui omnino assentior. 4. Cinnam atque Sullam antea.] Sc. urbis potitos esse: gemina syl- | lepsis est Jug. c. 81., "Tum sese [hostem esse], paulo ante Carthaginienses [hostes fuisse], item regem Persen; post, uti quisque opulentissimus videatur, ita Romanis hostem fore." 5. Signa sua.] Harl. 4. delet sua, alii quidam praepositum habent. 7. In liberis custodiis.] Quae quales essent, sequentia satis declarant.-Verbi habere exempla infra sunt c. 51. extr. et 52. tulo Spintheri, qui tum aedilis, Cethegus Q. Cornificio, Statilius C. Caesari, Gabinius M. Crasso, Coeparius (nam is paulo ante ex fuga retractus) Cn. Terentio, senatori, traduntur. XLVIII. Interea plebes, [conjuratione patefacta,] quae primo, cupida rerum novarum, nimis bello favebat, mutata mente, Catilinae consilia exsecrari, Ciceronem ad coelum tollere; veluti ex servitute erepta, gaudium atque laetitiam agitabant. Namque alia belli facinora praedae magis, quam detrimento, incendium vero crudele, immoderatum, ac sibi maxume calamitosum, putabat; quippe cui omnes copiae in usu quotidiano et cultu corporis erant. Post eum diem, quidam L. Tarquinius ad senatum adductus, quem, nia virtuti suae prona esse; cum Gallis pro salute, non pro gloria, certare." Adde not. 3. ad c. 44. supra. 4. Putabat.] Delendum censet Palmerius; et ejusdem generis additamentum abjeci supra c. 46. n. 4. 5. Post eum diem.] Postero die; quasi die (proximo) post eum diem: sic Jug. c. 102. post diem quintum; adde c. 109. et 112.: et similis est vulgaris loquatio prope diem. Verum tamen haud invitus equidem scriberem Post eum die: ut Jug. c. 19. pleraque ex Punicis oppida, et c. 30. unam ex tam multis orationem. 6. Ad senatum adductus.] Harl. 3. deductus, sicuti Fabric. 1. apud Cortium, idque significantius respicitque iter, ex quo iste retrac fingere alia, dissimulare de conjuratione; post, ubi fide publica dicere jussus, omnia, uti gesta erant, aperit: Paucis ante diebus a Gabinio et Coepario socium adscitum, nihil amplius scire, quam legatos; tantummodo audire solitum ex Gabinio, P. Autronium, Servium Sullam, L. Vargunteium, multos praeterea in ea conjuratione esse. Eadem Galli fatentur; ac Lentulum dissimulantem coarguunt, praeter literas, sermonibus, quos habere solitus: Ex libris Sibyllinis regnum Romae tribus Corneliis portendi; Cinnam atque Sullam antea; se tertium, cui fatum foret urbis potiri: praeterea ab incenso Capitolio illum esse vigesimum annum, quem saepe ex prodigiis haruspices respondissent bello civili cruentum fore. Igitur, perlectis literis, quum prius omnes signa sua cognovissent, senatus decernit, Uti abdicatus magistratu Lentulus, item ceteri, in liberis custodiis haberentur. Itaque Lentulus P. Len 2. Fide publica.] Sc. data. Mox, jussus: delevi est Harl. 3. jubente. Sic idem codex egregius infra, se tertium (esse), et ex fuga retractus (erat); quibus tamen locis jam Cortius expunxit. 3. Eadem Galli fatentur.] Addititium fatentur existimat Cortius; cui omnino assentior. 4. Cinnam atque Sullam antea.] Sc. urbis potitos esse: gemina syllepsis est Jug. c. 81., "Tum sese [hostem esse], paulo ante Carthaginienses [hostes fuisse], item regem Persen; post, uti quisque opulentissimus videatur, ita Romanis hostem fore." 5. Signa sua.] Harl. 4. delet sua, alii quidam praepositum habent. 6. Abdicatus magistratu.] Ita Cortius et scripti fere omnes: vulgo abdicato magistratu. Quod autem medio sensu intelligendum est, postquam se abdicasset, affert idem ille exempla: elatus, qui sese extulit; remotus a negotiis, qui sese removit; exsolutus domino, qui sese exsolvit; etc. Sed vulgatam neque ipsam adeo improbandam, (nam Cortius soloecismum judicavit) ostendit, id quod amicus me monuit, Livius VI. 18. 7. In liberis custodiis.] Quae quales essent, sequentia satis declarant.-Verbi habere exempla infra sunt c. 51. extr. et 52. tulo Spintheri, qui tum aedilis, Cethegus Q. Cornificio, Statilius C. Caesari, Gabinius M. Crasso, Coeparius (nam is paulo ante ex fuga retractus) Cn. Terentio, senatori, traduntur. XLVIII. Interea plebes, [conjuratione patefacta,] quae primo, cupida rerum novarum, nimis bello favebat, mutata mente, Catilinae consilia exsecrari, Ciceronem ad coelum tollere; veluti ex servitute erepta, gaudium atque laetitiam agitabant. Namque alia belli facinora praedae magis, quam detrimento, incendium vero crudele, immoderatum, ac sibi maxume calamitosum, putabat; quippe cui omnes copiae in usu quotidiano et cultu corporis erant. Post eum diem, quidam L. Tarquinius ad senatum adductus, quem, XLVIII. 1. Conjuratione patefacta.] Interpretatio vocis Interea: arripuit librarius ex c. 46., "Laetabatur, conjuratione patefacta, civitatem periculis ereptam." 2. Nimis bello favebat.] Bello suspectum habeo, et mallem ex sequentibus intelligere consiliis Catilinae. Infra c. 51., "Imitari, quam invidere bonis malebant. 3. Alia belli facinora..., incendium vero- -.] Jug. c. 43., " Alia omnia sibi cum collega ratus, ad bellum......animum intendit." 63., "Etiam tum alios magistratus plebes, consulatum nobilitas inter se per manus tradebant." 82., " Vir egregius in aliis artibus, nimis molliter aegritudinem pati." 85., "Alii si deliquere,...omnia haec praesidio adsunt: mihi spes omnes in memet sitae." 114., " Alia om nia virtuti suae prona esse; cum Gallis pro salute, non pro gloria, certare." Adde not. 3. ad c. 44. supra. 4. Putabat.] Delendum censet Palmerius; et ejusdem generis additamentum abjeci supra c. 46. n. 4. 5. Post eum diem.] Postero die; quasi die (proximo) post eum diem: sic Jug. c. 102. post diem quintum ; adde c. 109. et 112.: et similis est vulgaris loquatio prope diem. Verum tamen haud invitus equidem scriberem Post eum die ut Jug. c. 19. pleraque ex Punicis oppida, et c. 30. unam ex tam multis orationem. 6. Ad senatum adductus.] Harl. 3. deductus, sicuti Fabric. 1. apud Cortium, idque significantius respicitque iter, ex quo iste retrac |