a Poeno, metuens Crispinus, circa civitates proximas miserat nuncios: occisum collegam esse, annuloque ejus hoftem potitum: ne quibus literis cre5 derent nomine Marcelli compositis. Paullo ante hic nuncius consulis Salapiam venerat, quum literae ab Hannibale adlatae sunt, Marcelli nomine com praefto fuerit cum armatis. Idem peculiare est Septimio Tertulliano, quemadmodum indicavimus in noftris annotationibus, quas in illum scripsimus. Porro res haec non animadversa corrum pendis auctorum locis infinitis ansam dedit. Venit nunc in men. tem unius loci, qui depravate apud Cic. legitur in libello, cui titulus est de Senect. sive Cato major, [c. 7.] Habent enim sic exemplaria typis excusa: Omnia, quae curant, meminerunt, vadimonia conftituta, qui sibi, quibus ipsi debeant. Quum indubie Cic. scripserit, qui sibi, cui ipsi debeant, pro quis sibi. Nam eam germanam lectionem continet exemplar Ciceronis Mftum, quod nos Slettadii invenimus apud D. Joannem. Sed de his alias. RHEN. Pall. duo, et vet. ed. ne cui. tert. ne quis. GEBH. Omnes ne cui, quod mutavit Rhenanus. Virgil. [6. Aen. 609.] cui fraus innexa clienti. J. FK. GRON. ne quis dolus Lov. 3. et Reg. apud Doujatium. ne cui Dolus reliqui mei, Colb. Doujatii, Hearnii Oxonn. et omnes Crevierii. qui pro quis saepiffime apud Livium obvium effe, praesertim praemissa particula si, vel, ut hic, ne, supra vidimus ad 3, 10, 7. et 6, 32, 5. Verum hoc loco ne cui verius effe, tot codd. consensus indicat. Supra 1, 5, 7. Ita undique regi dolus nectitur. Librarium autem codicis Rhenani in sollem nem errorem incidiffe, et passim cui ac qui in Matis confundi, conftat ex illis, quae supra notantur ad 9, 34, 14. §. 5. Quum literae ab Hannibale adlatae sunt] Vet. lib. quam literae. SIG.Sigonius reponit quam. non recte. Pall. 1. 2. et vet. ed. tant a vulgato cum. Tert. Pauleatim hic nuntius (pr. Pauco ante.) GEBH. Sigonio concinit Hearnii D. Sed omnes mei vulgatum recte servant, nisi quod cui pro cum perperam legat Lov. 1. Saepe quum et quam commutantur. V. ad 7, 6, 2. c. 34, 4. 39, 46, 4. aliisque locis. Mox voces compositae: se nocte, quae diem illum secutura esset desunt in Hearnii D. Parati milites essent, qui in praesidio erant] Non temere est, Put. Pet. meliore, Regio, Men. Voff. abeffe vocem parati. Fortassis fuit venturum: vigiles essent, qui in praesidio erant. J. FR. GRON. parati exsulat etiam a Flor. Cant. Lov. 1. 2. Hav. et Hearnii L. 1. ac N. Eadem voce etiam suos carere, Crevier. teftatur: sed neglegentia scribarum intercidiffe exiftimat, cui omnino consentio. milites exirent insuper Hav. Si qua opera eorum opus esset] Emendavimus si quo opera eorum opus esset. id est, ad aliquem locum. RHEN. si qua Lov. 2. 3. 4. 5. et Ber. Plerique reliqui emen. dationem Rhenani probant. compositae: se nocte, quae diem illum secutura effet, Salapiam venturum. parati milites effent, qui in praesidio erant, si quo opera eorum opus esset. Sensere 6 Salapitani fraudem: et ab ira, non defectionis modo, sed etiam equitum interfectorum, rati occasionem supplicii peti, remisso retro nuncio, (per- 7 fuga autem Romanus erat) ut sine arbitro milites, §. 6. Sensere Salapiani fraudem] tro redire supra est 23, 28, 4. et Put. et Voff. Salapitani. Sic a Epit. Liv. 130. Maffilia Massalitanum vinum apud Martial. e Lilybaeo Lilybaetanum, a Tauromenio Taurome. nitani. J. FR. GRON. Similiter Flor. Cant. Lov. 1.4. Harl. Hav. Hearnii L. 1. D. et Doujatii Reg. ac Colbert. quomodo etiam mox §. 12. iidem mei praeferunt, nisi quod Salapini sit in Voff. et Lov. 1. quod et ipsum in usu fuifle, ex Cic. et Vitruv. probat Cellar. 2. Geogr. ant. 9. p. 565. Mox ob iram Ber. et Branc. Latinii. Male. V. ad 26, 1, 3. Ratioccasionem supplicii petere, misso retro nuncio] Vitiatum lo cum sic reftituimus: rati occasionem supplicii peti, remisso retro nuncio. Participium misso muti. latum erat, et auctum inepte praecedens verbum. Fortasse movit caftigatorem,quod dicit remisso retro: cui alterum visum suf. ficere, puta aut remisso, aut misso retro. Verum sic et infra loquitur Livius [c. 42, 16.] Venusiam, inquit, retro, quibus venerat iti. neribus, repetit. RHEN. Libb. omnes Pall. petere, misso vetro nuncio. At vet. ed. rati occasio nem supplicii patere, misso retro nuncio. GEBH. patere, misso Ber. et primae edd. Poftea Aldus dedit petere, misso, quod servant Flor. Lov. quinque,Harl.Gaertn. Hav. et Hearnii L. 1. At lectionem Rhenani veriorem puto. reLiv. Tom. VIII. 9. 7. Perfuga autem Romanus erat] Ignorant Put, et caeteri to erat. Men. et Voff. etiam perfu. gam. Licet conjicere: remisso retro nuncio, (perfugam norant Romanum) ut sine. J. FR. GRON. perfugam autem Romanos, omisso 7 erat, Flor. Cant. Voff. perfu gam ante Romanos Lov. 1. 4. et Hav. V. infra ad c. 35, 7. perfugam autem Romanus Gaertn. et Hearnii L. 1. perfuga autem Romanus Hearnii N. Sed nihil muto. Ut sine arbitro milites, quae veltent, agerent] Prima vocula deeft in Flor. Cant. Voff. Lov. 4. Hav. Brancal. Latinii, et Hearnii D. Deinde suo arbitrio duo pofterioGaertn. sine arbitrio Hav. quores codd. suo arbitro Lov. 4. et modo et Sigonii ed. anni 1572. praefert, quod deinde servarunt reliqui usque ad Gruter. qui in ultima ed. sine arbitro reftituit: quod recte in reliquis superest. Iuftin. 21,4. Epulas senatui in domo sua parat, ut, poculis veneno infectis, secretius senatum et sine ad Plauti Aulul. 4, 1, 21. arbitris interficeret.V.viros doctos §. 8. Qua venturum hoftem rebantur] Put. Men. Voll. hoftem quaerebantur. Forte verebantur. J. FR. GRON. qua venturum hỏstem querebantur Cant. et Lov. 1. qua venturum hoftem verebantur. S& quae vellent, agerent, oppidanos per muros ur8 bisque opportuna loca in stationibus disponunt: cuftodias vigiliasque in eam noctem intentius inftruunt. circa portam, qua venturum hoftem rebantur, quod 9 roboris in praesidio erat, obponunt. Hannibal quarta vigilia ferme ad urbem acceflit. Primi agminis erant perfugae Romanorum, et arma Romana habebant. ii, ubi ad portam eft ventum, Latine omnes loquentes excitant vigiles, aperirique portam 10 jubent: consulem adeffe. Vigiles, velut ad vocem eorum excitati, tumultuari, trepidare, moliri portam. cataracta dejecta clausa erat. eam partim vectibus levant partim funibus subducunt in tantum 11 altitudinis, ut subire recti poffent. Vixdum satis patebat iter, quum perfugae certatim ruunt per portam: et quum sexcenti ferme intrassent, remisso fune, quo suspensa erat, cataracta magno sonitu 12 cecidit. Salapitani, alii perfugas neglegenter ex Lov. 4. Verum hoc et aliis modis verbum rebantur saepe corruperunt librarii. V. ad 22, 57, 7. qua venturum hoftem credebant Lov. 2. et Hav. qua venturum hofem putabant Hearnii L. 1. quae utraque lectio ex glossa interpre. tis originem ducit. Verbo hoc inprimis Livium delectatum fuiffe, vidimus ad c. 25, 11. §. 10. Moliri. porta cataracta dejecta clausa erat] Scribe cum Put. Reg. ct Andrea, tumultuari, trepidare, moliri portam. catara. cta dejecta clausa erat. De brevi. tate sermonis saepius jam monitum. J. FR. GRON. Ita legunt etiam Flor. omnesque editi ante Aldum. De locutione moliri por tam v. ad 24, 46, 5. Deinde de jecta non adparet in Ber. et edd. ante Aldum. Paullo ante ad voces eorum Lov. 5. et Hearnii L. 1. intrassent] et quum quingenti ferme §. 11. Et quum sexcenti ferme Hav. et quum deferme Flor. Sed notae DC etiam alibi in de abie runt errore et ignorantia scri barum. V. ad 23, 46, 4. et quum CC ferme Hearnii L. 1. V. ad 38, 37, 6. §. 12. Negligenter ex itinere suspensa humeris etc.] Scuta, puto, non detractis tegminibus, ut so. lebant in itinere, quum nullus ab hofte metus erat. V. Lipsii Analect. ad Milit. Rom. 3, a. et Suet. Tib. 37. Vitell. 11. DUK. itinere suspensa humeris, ut inter pacatos, gerentes arma, invadunt: alii e turri ejus portae murisque saxis, sudibus, pilis, abfterrent hoftem. Ita inde Han- 13 nibal suamet ipse fraude captus abiit: profectusque ad Locrorum solvendam obsidionem, quam Cincius summa vi, operibus tormentorumque omni genere ex Sicilia advecto, obpugnabat. Magoni, jam haud 14 ferme fidenti retenturum defensurumque se urbem, prima spes, morte nunciata Marcelli, adfulsit. Secutus inde nuncius, Hannibalem, Numidarum 15 equitatu praemiffo, ipsum, quantum adcelerare poffet, cum peditum agmine sequi. Itaque ubi pri- 16 mum Numidas edito e speculis signo adventare sensit, et ipse, patefacta repente porta, ferox in hoftes erumpit. Et primo, magis quia inproviso id fecerat, quam quod par viribus esset, anceps certamen erat. deinde, ut supervencre Numidae, tan- 17 tus pavor Romanis est injectus, ut paffim ad mare neglegenter Flor. V. ad 2, 11, 4. Mox gerentes invadunt arma idem codex. Alii e turri ejus portae muris. que] Pro duabus dictionibus turri ejus substituimus ex scripto cod. turribus. Opinor scriptum fuisse turri bus relicto spatiolo medio inter priores duas syllabas et ul. timam. id bus caftigator mutavit in ejus. Nam praecedit, circa portam, qua venturum hoftem rebantur. RHEN. e turribus portae solus Pal. 3. Reliqui e turri ejus portae. GEBH. e turribus portae est a Rhenano: sed optimos non habet affeclas, qui retinente turri ejus portae. J. FR. GRON. Ex omnibus meis unus Rec, ex Hear. §. 16. Itaque ubi primum midas edito e speculis signo] In Spi. rensi cod. tantum est speculis non e speculis. RHEN. Pall. tres edito speculis signo. Praepositionem tamen recte prisca ed. retentat. GEBH. Non comparet etiam praepositio in Flor. Voff. Lov. quinque, Harl. Gaertn. et Hav. Praeterea to primum exsulat ab Harl. Mox par vis rebus, ac naves fugerent; relictis operibus machinisque, quibus muros quatiebant. Ita adventu Hannibalis soluta Locrorum obsidio est. 1 XXIX. Crispinus, poftquam in Bruttios profectum Hannibalem sensit, exercitum, cui collega praefuerat, M. Marcellum tribunum militum Venusiam ab2 ducere juffit. juffit. ipse, cum legionibus suis Capuam profectus, vix lecticae agitationem prae gravitate vulnerum patiens, Romam literas de morte collegae scripsit, quantoque ipse in discrimine esset. 3 Se comitiorum cauffa non poffe Romam venire: quia nec pro par viribus,legunt Voff. Hafn. nov. etiam probavit ad 39, 49, et Hav. S. 17. Ut supervenere Numidae, tantus pavor Romanis est injectus] Tres priores voces desunt in Lov. 1. Deinde pavor Romanis est invectus Lov. 5. V. supra hoc cap. ad §. 1. §. 1. M. Marcellum tribunum militum Venusiam adducere jussit] Scripsimus abducere. RHEN. M. Marcelli consulis interfecti filium. Plutarchus. SIG. Pal. 2. Venusiam abducere. reliqui duo addu. cere. Paullo ante Pal. 2. profectum Annibalem audivit. GEBH. Put, et meliores abducere, ut recte Rhenanus. Sic Plautus abducere domum. Nofter 1, 26, 1. Ita exercitus inde domos abducti. Ubi male supposuerunt adducti. Et hoc lib. infra c. 46, 5. Ab sui quisque ordinis hominibus in tentoria abducti: Rhenani liber, Put. Reg. Vulgo etiam adducti. Sed haec duo verba in se invicem saepe corrupta, quid hoc in usu dif ferant, alias dicemus, J.FR. GRONOV. adducere perperam servant Lov. 2.3.4.5. Harl. Ber. Gaertn. et Hav. Reliqui cum Hearnii N. et D. recte abducere; quod Gro 12. In hac locutione mire sibi |